Του Νίκου Μελέτη
Το σύνθημα για την αποφόρτιση της έντασης στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις έδωσε τελικά ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ στην συνάντηση που είχε στην Οσάκα με τον Ταγίπ Ερντογάν ,όπως ακριβώς είχε προβλέψει ο Τούρκος πρόεδρος λέγοντας ότι θα «τα βρει» με τον Αμερικανό ομόλογο του λόγω της προσωπικής σχέσης τους..
Η ρήξη αποφεύχθηκε και πλέον αν και δεν είναι γνωστό το πως θα απεμπλακούν οι δυο χώρες από την διελκυστίνδα της αγοράς των S400 και της απειλής αποκλεισμού της Τουρκίας από το πρόγραμμα των F35,είναι προφανές ότι λειτούργησαν υπόγεια κανάλια επικοινωνίας μεταξύ των δυο ηγετών που παράκαμψαν Στειτ Ντιπάρτμεντ και Πεντάγωνο που παραμένουν ισχυρά αντίθετα στην ταυτόχρονη προμήθεια εκ μέρους της Τουρκίας τοσο των S400 όσο και των F35.
Η ύπαρξη παράλληλων διαύλων επικοινωνίας θα πρέπει πιθανότατα να εστιασθεί στην «διπλωματία των γαμπρών» καθώς ρόλο στην επικοινωνία των δυο Προέδρων είχαν αναλάβει οι γαμπροί τους Αλμπαιρακ και Κουσνερ, ενώ μόλις την Παρασκευή ο πρώην Αμερικάνος Υπουργός Εξωτερικών Ρ.Τίλερσον είχε καταγγείλει τον Τ. Κουσνερ για άσκηση εξωτερικής πολιτικής παρακάμπτοντάς το Στειτ Ντιπάρτμεντ.
Πέραν των γραφικοτήτων που συνοδεύουν κάθε εμφάνιση του Ντ. Τραμπ η ουσία είναι ότι αν και παραδέχθηκε ότι η προμήθεια των ρωσικών πυραύλων από την Τουρκία αποτελεί πρόβλημα , έσπευσε να δικαιολογήσει τον Ερντογάν ,για τον οποίο μίλησε με θερμά λόγια. Υποστηρίζοντας λίγο πολύ ότι εξωθήθηκε από την κυβέρνηση Ομπάμα ,που δεν παραχώρησε τους Patriot(με τους όρους που απαιτούσε η Τουρκία) στην αναζήτηση εναλλακτικών ,καταφεύγοντας τελικώς στην Ρωσία για την αγορά των S400.
Σύμφωνα με τον Τ. Ερντογάν , ο κ. Τραμπ δήλωσε ότι δεν υφίσταται θέμα κυρώσεων εις βάρος της Τουρκίας , όπως είχαν απειλήσει Πεντάγωνο και Γερουσία. Και η δήλωση του Τούρκου ηγέτη, δεν διαψεύσθηκε από τον Λευκό Οίκο.
Η εξέλιξη αυτή που φαίνεται να δικαιώνει τον κ. Ερντογάν που με αρκετή αυτοπεποίθηση το τελευταίο διάστημα επέμενε ότι δεν υφίσταται θέμα κυρώσεων από τις ΗΠΑ προς την χώρα του και ότι οι S400 θα φθάσουν κανονικά στο πρώτο δεκαπενθήμερο Ιουλίου και ότι θα διεκδικήσει την συνέχιση της συμμετοχής της Τουρκίας στο πρόγραμμα των F35,καθώς τουλάχιστον οι κυρώσεις φαίνεται να απομακρύνονται από το τραπέζι, μια και για την επιβολή τους τον τελευταίο λόγο έχει ο Αμερικανός Πρόεδρος.
Με τα σημερινά δεδομένα και χωρίς βεβαίως να μπορεί να αποκλεισθεί μια ξαφνική μεταστροφή του Ντ. Τραμπ η Τουρκία έχει αποφύγει έναν επικίνδυνο σκόπελο που θα οδηγούσε σε καταστροφικό σπιράλ την οικονομία της. Συγχρόνως όμως δίνεται η ευκαιρία στον Ερντογάν για μια επίδειξη ισχύος και ενίσχυσης του προφίλ του ,μετά το εκλογικό στραπατσάρισμα στον Δήμο Κωνσταντινούπολης.
Φυσικά ακόμη είναι πολύ πρόωρο για να διαπιστωθεί εάν θα υπάρξει οργανωμένο και σχεδιασμένο πλάνο αποσυμπίεσης στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις ,ή αν μετά την παρέλευση μερικών ημερών θα επιστρέψουμε στην υψηλή ρητορική.
Μετά την συνάντηση της Οσάκα, πάντως δεν φαίνεται να είναι επίκαιροι οι σχεδιασμοί που γίνονταν και εκλάμβαναν ως δεδομένη την ρήξη στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις και την αυτόματη μετατροπή της Ελλάδας σε χώρα «πρώτης γραμμής» για τις ΗΠΑ.
Επιβεβαιώνεται τουλάχιστον προς το παρόν ότι η Τουρκία είναι πολύτιμο «οικόπεδο» για να εγκαταλειφθεί αμαχητί από τις ΗΠΑ και την Δύση, που δεν θα είναι η πρώτη φορά που θα κλείσουν τα μάτια είτε σε αυταρχικούς είτε σε σαματατζήδες ιδιόρρυθμους ηγέτες προκειμένου να «κάνουν την δουλειά τους».
Δεν θα πρέπει εξάλλου να ξεχνάμε ότι ακόμη κι αν επιμείνουν οι Αμερικανοί στην μη παράδοση των F35 στην Τουρκία , η τουρκική πολεμική μηχανή ενισχυμένη με τους S400 και αναζητώντας ίσως στην Ρωσία 5ης γενιάς μαχητικό(μάλλον απίθανο κρίνοντας από την αγωνία του Ντ. Τραμπ να προωθήσει και τα ακριβά εργαλεία της αμερικανικής Αμυντικής Αεροπορικής βιομηχανίας) θα έχει κάνει ένα σημαντικό βήμα για την διεύρυνση της ανατροπής της ισορροπίας δυνάμεων στο Αιγαίο εις βάρος της Ελλάδας.
Πέρα από δηλώσεις προθέσεων, έκφραση ευσεβών πόθων κλπ, η ρήξη στις σχέσεις των ΗΠΑ με την Τουρκία δεν φαίνεται να είναι της παρούσης και σε κάθε περίπτωση δεν μπορεί η στρατηγική της Ελλάδας και της Κύπρου να στηριχθεί αποκλειστικά σε μια τέτοια προοπτική. Και στην αφελή αντίληψη ,ότι σε μια εβδομάδα η σε έναν χρόνο οι Αμερικανοί θα «πουλήσουν» την Τουρκία και θα «αγοράσουν» Ελλάδα και Κύπρο.
Οι Αμερικανοί όπως φαίνεται με όλες τις τελευταίες κινήσεις, επιθυμούν να εξασφαλίσουν φθηνά την συμμετοχή της Ελλάδας και της Κύπρου στο μέτωπο που διαμορφώνουν εναντίον της Ρωσίας στην Ανατολική Μεσόγειο και στα Βαλκάνια, χωρίς να κρύβουν την διάθεση τους να πληρώσουν ακριβά ,για να διατηρήσει ο κ. Ερντογαν έστω και την στάση του επιτήδειου ουδέτερου σε αυτή την νέα ψυχροπολεμικού τύπου σύγκρουση στην Ανατολική Μεσόγειο…
Η συνάντηση Τραμπ -Ερντογάν στην Οσάκα ήταν μια ακόμη πράξη, μιας παράστασης με δύσκολο και απρόβλεπτο σενάριο το οποίο γράφεται καθημερινά. Και προφανώς ο κ. Ερντογαν όσο κι αν το επιθυμεί δεν είναι σε θέση να γράψει μόνος του το σενάριο αυτό , επιλέγοντας ο ίδιος τους ρόλους που θα ..αναθέσει σε ΗΠΑ και Ρωσία…
* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.
0 Σχόλια