Γράφει ο Σάββας Καλεντερίδης
Και όπως όντως είδαμε, τελικά, παρά τις προσπάθειες που κατέβαλαν Λευκωσία και Αθήνα, το ανακοινωθέν της Συνόδου Κορυφής περιορίστηκε στη φραστική καταδίκη και δεν προχώρησε σε λήψη μέτρων για επιβολή κυρώσεων εναντίον της Άγκυρας. Άρα, οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι για άλλη μια φορά η περίφημη αγγλική διπλωματία «έκανε καλά τη δουλειά» που της ανέθεσε η πολιτική ηγεσία της χώρας.
Αν η επιτυχία της αγγλικής διπλωματίας περιοριζόταν μόνο σ’ αυτό, λίγη η ζημιά για Κύπρο και Ελλάδα.
Για τα διπλωματικά κείμενα, τις διεθνείς συνθήκες και συμφωνίες, υπάρχει μια φράση που δεν την έχουν κατά νου πάντα –αν όχι ποτέ– οι Έλληνες διπλωμάτες και πολιτικοί. Η φράση αυτή λέει ότι «στις λεπτομέρειες κρύβεται ο διάβολος».
Στην προκειμένη περίπτωση ο «διάβολος ήταν κρυμμένος» στο κείμενο συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής, και μάλιστα στην πρώτη παράγραφο:
«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπενθυμίζει και επαναλαμβάνει τα προηγούμενα συμπεράσματα του Συμβουλίου, συμπεριλαμβανομένων και των συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 22ας Μαρτίου 2018, τα οποία καταδικάζουν έντονα τις συνεχιζόμενες παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και στο Αιγαίο. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εκφράζει σοβαρές ανησυχίες σχετικά με τις τρέχουσες παράνομες δραστηριότητες γεωτρήσεων της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η Τουρκία δεν έχει ακόμη απαντήσει στις επανειλημμένες εκκλήσεις της ΕΕ να σταματήσει αυτές τις δραστηριότητες….».
Πού «κρύβεται ο διάβολος» λοιπόν;
Οι κυβερνήσεις της Κύπρου και της Ελλάδας επιδίωκαν να μπει στο κείμενο Συμπερασμάτων η φράση «καταδικάζουν έντονα τις συνεχιζόμενες παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας».
Όμως οι Άγγλοι διπλωμάτες και πολιτικοί επέβαλαν αντί της «ΑΟΖ της Κύπρου» να γραφτεί «στην Ανατολική Μεσόγειο». Το σκεπτικό τους ήταν το εξής: «Η περιοχή στην οποία γίνεται η γεώτρηση του “Πορθητή” δεν έχει οροθετηθεί με διεθνή συμφωνία και άρα δεν μπορούμε να μιλάμε στο κείμενο Συμπερασμάτων για κυπριακή ΑΟΖ».
Έτσι μπήκε η «Ανατολική Μεσόγειος».
Αυτό κατά την άποψή μας είναι χειρότερη εξέλιξη ακόμα κι από αυτές καθαυτές τις παράνομες ενέργειες του «Πορθητή» σήμερα και του «Γιαβούζ» αύριο. Κι αυτό γιατί η φράση αυτή ανοίγει το δρόμο της αμφισβήτησης και της πραγματοποίησης αντίστοιχων ενεργειών από πλευράς της Τουρκίας σε περιοχές μεταξύ Καστελόριζου, Κρήτης και Ρόδου.
Γιατί σε περίπτωση που το κάνει η Τουρκία, ακριβώς τα ίδια επιχειρήματα θα επικαλεστεί και πάλι η Αγγλία και οι λοιποί φίλοι της στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ, χαρακτηρίζοντας τη θαλάσσια αυτή περιοχή ως ακαθόριστης κυριαρχίας, όσον αφορά το καθεστώς της ΑΟΖ, αφού κι εδώ δεν υπάρχουν συμφωνίες από πλευράς της Ελλάδας για οροθέτηση με Αίγυπτο και Κύπρο, που είναι οι γειτνιάζουσες παράκτιες χώρες.
Και όπως δεν μπορέσαμε να βάλουμε στο κείμενο Συμπερασμάτων τη λέξη «κυπριακή ΑΟΖ», δεχόμενοι την «Αν. Μεσόγειο», έτσι δεν θα μπορέσουμε να μιλήσουμε για «ελληνική ΑΟΖ» στο επόμενο κείμενο Συμπερασμάτων, όταν και εάν η Τουρκία αποφασίσει να κάνει τα ίδια στις ελληνικές θάλασσες, που δεν φροντίσαμε να τις κάνουμε πραγματικά δικές μας.
Το έχω πει πολλές φορές στο παρελθόν και επικρίθηκα γι’ αυτό: Η Ελλάδα είναι ανυπεράσπιστη χώρα.Ενώ έχουμε αρχίσει να υλοποιούμε ένα σχέδιο εκμετάλλευσης των ενεργειακών πηγών στην ΑΟΖ της Κύπρου και στην ελληνική υφαλοκρηπίδα, δεν φροντίσαμε να κάνουμε δυο πράγματα, όπως μας το υπενθύμισε ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης με το δεύτερο άρθρο του προχθές, ο οποίος πρέπει να παραδεχτούμε ότι είχε δίκιο.
Το πρώτο είναι η επέκταση των χωρικών μας υδάτων στα 12νμ, υπό την προϋπόθεση ότι θα αφήσουμε ευρείς διαδρόμους ελεύθερης ναυσιπλοΐας στο Αιγαίο για να αρθούν οι αντιρρήσεις των ΗΠΑ, της Ρωσίας και άλλων χωρών που έχουν μεγάλο εμπορικό στόλο. Αν ο μόνος που διαφωνεί στην επέκταση είναι η Τουρκία, είναι ένα θέμα απολύτως διαχειρίσιμο από την Ελλάδα ακόμα και υπό τις παρούσες συνθήκες.
Το δεύτερο είναι η γνωστοποίηση στον ΟΗΕ με αποστολή συντεταγμένων της ελληνικής ΑΟΖ, με βάση την άποψη της Ελλάδας. Στη συνέχεια ανακήρυξη και μετά οροθέτηση με Αίγυπτο και Κύπρο.
Νομικός και διεθνολόγος δεν είμαι, όμως πολιτικά ο δρόμος που πρέπει να ακολουθήσουμε μάλλον είναι αυτός.
Αν δεν το κάνουμε, θα έλθουμε αντιμέτωποι με δύο πράγματα.
Το ένα είναι να εμπλακούμε σε πόλεμο με την Τουρκία ή να παραπέμψουμε τυχόν παράνομη ενέργεια της Τουρκίας στην ελληνική υφαλοκρηπίδα και πάλι στην ΕΕ, όπου και πάλι θα δούμε αντί της «ελληνικής υφαλοκρηπίδας» το «Αν. Μεσόγειο». Την εμπλοκή σε πόλεμο δεν την σχολιάζω.
Το άλλο είναι να κάνουν οι Τούρκοι μόνοι τους αυτό που δεν κάνουμε εμείς. Μάλιστα το πρώτο βήμα το έκαναν. Έστειλαν στον ΟΗΕ τις συντεταγμένες της τουρκικής ΑΟΖ, κάτι που δεν έχουμε κάνει εμείς. Το δεύτερο βήμα το ετοιμάζουν και είναι η μονομερής ανακήρυξη ΑΟΖ, όπως μας ενημέρωσε στο τελευταίο άρθρο μας ο επιτελάρχης του τουρκικού ΓΕΝ, Τζιχάτ Γιαϊτζί. Το τρίτο βήμα είναι να υπογράψει η Τουρκία συμφωνία με τη Λιβύη, μειώνοντας δραματικά την ΑΟΖ της Κύπρου και αποκόπτοντας την Ελλάδα από Κύπρο και Αίγυπτο.
Η κατάσταση είναι δραματική, και είναι παραπάνω από σίγουρο ότι την ολιγωρία που έδειξαν οι ελληνικές κυβερνήσεις στο θέμα θα την πληρώσουμε ακριβά.
Εκτός κι αν την τελευταία στιγμή βάλουμε μυαλό και κάνουμε προσεκτικά και με ταχύ ρυθμό τα βήματα που πρέπει.
Και για να θυμηθούμε τα παλιά, «Εμπροοοός μαρς».
* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.
0 Σχόλια