Γεωπολιτικό εκκρεμές - Η στρατηγική της Άγκυρας είναι να ανοίξει χώρο για τον εαυτό της

Από τον Σάββα Καλεντερίδη

Στο άρθρο μας της Παρασκευής αναφερθήκαμε στο ιστορικό της προσέγγισης της Τουρκίας με τη Ρωσία και σε όσα επακολούθησαν, με αποκορύφωμα την άδεια που έδωσε ο Πούτιν στον Ερντογάν να εισβάλει στην Αφρίν.

Όλα αυτά τα χρόνια, από το καλοκαίρι του 2016 μέχρι σήμερα, η Τουρκία συμπαρατάχθηκε με τη Ρωσία και το Ιράν στο θέμα της Συρίας και όχι μόνο, ενώ σε διμερές επίπεδο υπέγραψε με τη Ρωσία τρεις στρατηγικής σημασίας συμφωνίες. Η μία αφορά τον αγωγό φυσικού αερίου Turkish Stream, η άλλη την κατασκευή πυρηνικού εργοστασίου στη Μερσίνα, επένδυση ύψους 20 δισ. δολαρίων, και η τρίτη την αγορά του πυραυλικού συστήματος S-400.

Η Ρωσία, με τις πρώτες δύο κινήσεις που προαναφέρθηκαν, με τον αγωγό Blue Stream που λειτουργεί εδώ και σχεδόν 20 χρόνια και με τον αγωγό που μεταφέρει ρωσικό φυσικό αέριο στην Τουρκία μέσω Βουλγαρίας, στην ουσία θα κρατά τα «κλειδιά» της ενεργειακής εξάρτησης της Τουρκίας για τις επόμενες δεκαετίες. Δηλαδή, ανεξάρτητα από το αν η Τουρκία επιστρέφει στο «μαντρί», και εννοούμε στην αγκαλιά των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ, η ενεργειακή εξάρτησή της από τη Ρωσία έχει χαρακτηριστικά στρατηγικής επιρροής και δεν είναι κάτι που μπορεί να ξεπεραστεί εύκολα. Οσον αφορά τους S-400, είναι επίσης μια κίνηση στρατηγικής σημασίας για τη Ρωσία, η οποία μέσω των συστημάτων αυτών θα μπορεί να ελέγχει τον εναέριο χώρο της Τουρκίας, της Συρίας, της Σαουδικής Αραβίας και του Ιράκ. Αν δούμε στον χάρτη το διάγραμμα κάλυψης των ραντάρ και των βλημάτων των S-400, θα διαπιστώσουμε ότι η εικόνα που δημιουργείται είναι σχεδόν εφιαλτική για τους επιτελείς του ΝΑΤΟ και της Ουάσινγκτον.

Ολα τα παραπάνω και το ενδεχόμενο να έρθουν αντιμέτωπα τα στρατεύματα της Τουρκίας και των ΗΠΑ στην Ιεράπολη/Μένπετζ τους επόμενους μήνες, μετά την κατάληψη της Αφρίν, ήταν που οδήγησαν τον ΥΠΕΞ των ΗΠΑ κ. Τίλερσον στην Αγκυρα, όπου είχε συζήτηση επί τρεισήμισι ώρες με τον Ερντογάν, χωρίς την παρουσία διπλωματών και μεταφραστών. Τον μεταφραστή έκανε ο Τούρκος ΥΠΕΞ κ. Τσαβούσογλου. Λέγεται ότι η συζήτηση έγινε χωρίς την παρουσία διπλωματών, γιατί συζητήθηκαν και ζητήματα που αφορούν προσωπικά τον Ερντογάν και την οικογένειά του, εμπλοκή σε σκάνδαλα, σε παραβίαση της αμερικανικής νομοθεσίας με το σπάσιμο του εμπάργκο στο Ιράν κ.λπ. Ομως αυτά δεν είναι του παρόντος.

Πάντως έγινε γνωστό ότι στη συνάντηση εκείνη αποφασίστηκε να συσταθούν τρεις μεικτές επιτροπές, μία για το Ιράκ, μία για τη Συρία και μία για τον Γκιουλέν. Μάλιστα, η επιτροπή για τη Συρία συνεδρίασε τις 8 Μαρτίου στην Ουάσινγκτον, με τη συμμετοχή ενός υπηρεσιακού βοηθού υφυπουργού Εξωτερικών της Τουρκίας, ενός υψηλόβαθμου διπλωμάτη και Αμερικανών ομολόγων τους.

Οσον αφορά τη Ρωσία, παρακολουθεί με ενδιαφέρον και ανησυχία τις παρασπονδίες της Αγκυρας, που πάει να φύγει από το ρωσικό «μαντρί».

Στο σημείο αυτό θα πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι η πολιτική του εκκρεμούς, που πάει να παίξει η Τουρκία, δεν θα ασκείται αενάως. Η στρατηγική της Τουρκίας είναι μέσα από αυτές τις παλινδρομήσεις να ανοίξει χώρο για τον εαυτό της, μέχρι που σταδιακά να αποκτήσει οικονομική αυτάρκεια, υψηλή τεχνολογία, δικό της μαχητικό και δικά της αντιαεροπορικά και άλλα οπλικά συστήματα, για να κατακτήσει μια από τις δέκα θέσεις των χωρών που θα κινούν τα νήματα του κόσμου τον 21ο αιώνα.

Ενώ συμβαίνουν όλα αυτά, είδαμε τη δυναμική εισβολή της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ, με έξι πολεμικά πλοία και ένα υποβρύχιο, παρεμποδίζοντας έτσι τον πλου του γεωτρύπανου της ιταλικής ΕΝΙ στο Οικόπεδο 3, το οποίο σκοπίμως κατά την άποψή μας άφησε «γυμνό» η ιταλική κυβέρνηση.

Την ίδια ώρα, ο Τούρκος ΓΕΕΘΑ επισκέφθηκε το στρατηγείο της Στρατιάς Αιγαίου, δηλώνοντας ότι η Τουρκία είναι σε θέση να διεξαγάγει πόλεμο σε τρία μέτωπα ταυτόχρονα, στη Συρία, την Κύπρο και την Ελλάδα. Επίσης είδαμε τη Ρωσία να τηρεί σιγή ιχθύος στο θέμα της παραβίασης της κυπριακής ΑΟΖ από την Τουρκία, ενώ μας είχε συνηθίσει να παρεμβαίνει πάντα υπέρ της Κύπρου.

Κλείνοντας, η Τουρκία παρακολουθεί τις κινήσεις που γίνονται στην κυπριακή ΑΟΖ, καθώς και την εμπλοκή γιγάντων του ενεργειακού τομέα στους διαγωνισμούς για τα οικόπεδα ΝΔ της Κρήτης και στο Ιόνιο. Αν οι εξελίξεις αυτές έχουν αίσιο τέλος, τότε δημιουργείται μια ζώνη εκμετάλλευσης κοιτασμάτων και ενδεχομένως μεταφοράς πετρελαίου και φυσικού αερίου, από την οποία είναι αποκλεισμένη. Με την εισβολή της στην κυπριακή ΑΟΖ και τις δηλώσεις Ακάρ θέλει να αλλάξει την παραμετροποίηση και εισάγει πέραν του διεθνούς δικαίου και τον παράγοντα «ισχύς», για να πάρει μέρος στο τραπέζι της διανομής. Αυτόν τον παράγοντα θα πρέπει να αναλύσει η ελληνική πλευρά.

Πηγή Εφημερίδα Δημοκρατία

* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.