Η Πατρίδα μάς τίμησε δίνοντας την ευκαιρία να την υπηρετήσουμε από καίριες και προβεβλημένες για τα εθνικά συμφέροντα θέσεις .Επιβάλλεται συνεπώς να ομιλούμε με μέτρο ,έχοντας συναίσθηση της βαριάς ευθύνης.
Άσχημη εντύπωση θα προκαλούσα αν σήμερα –για να γίνω αρεστός στους αναγνώστες- υπεστήριζα θέσεις αντίθετες από εκείνες που υπηρετούσα συνειδητά ως Διπλωμάτης υπό 11 Κυβερνήσεις και 15 Υπουργούς Εξωτερικών.
Η υποχρέωση για υπεύθυνη στάση και μέτρο για διπλωμάτες, στρατιωτικούς και τους κρατικούς λειτουργούς δεν έχει ημερομηνία λήξης. Δεν τελειώνει την ημέρα που με ένα άψυχο χαρτί που υπογράφει κάποιος άχρωμος μαζί με εκατοντάδες άλλα χαρτιά σου λένε «ευχαριστούμε θερμά για τις υπηρεσίες που προσφέρατε » .Όπως άλλωστε ποτέ δε λήγει και ο καθημερινός και πιο βασανιστικός αυτό-έλεγχος. Η συνείδηση.
Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής στο υψηλού πολιτικού συμβολισμού τελευταίο πρωτοχρονιάτικο διάγγελμα του ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας ,την 31Δεκεμβρίου 1994 , εγκαίρως μας προειδοποιούσε από τότε με αφορμή τις εξελίξεις στα Βαλκάνια και για το ζήτημα των Σκοπίων:
«…Ενώ όλοι αναγνωρίζουμε ότι διαπράχθηκαν σφάλματα ,αρκούμεθα στο να τα καταλογίσουμε ο ένας στον άλλο. Και παραγνωρίζουμε το γεγονός ότι τα σφάλματα ακριβώς ,τα δικά μας, διευκολύνουν τους τρίτους να παρερμηνεύουν άλλοι καλόπιστα και άλλοι κακόπιστα τις θέσεις της Ελλάδος και να μας αδικούν. Είναι καιρός όμως να συνειδητοποιήσουμε όλοι τα σφάλματά μας. Να επανεκτιμήσουμε με ρεαλισμό και υπευθυνότητα τις νέες διεθνείς συγκυρίες. Και να αναζητήσουμε με συναινετικές διαδικασίες την εθνική εκείνη γραμμή που θα μας βγάλει από τα σημερινά αδιέξοδα… Εκείνο που μας χρειάζεται σήμερα είναι να βρούμε το θάρρος να αναδεχθούμε όλοι τις ευθύνες μας ,αλλά και την βούληση ν’ ανταποκριθούμε σ’ αυτές».
Αλήθεια πώς ηχούν σήμερα τα λόγια αυτά ; Μας αφορούν; Αν όχι ποιους αλήθεια αφορούν; Όλους τους άλλους εκτός από μένα;
Συνειδητοποίηση λαθών, ρεαλισμός, επανεκτίμηση διεθνών συγκυριών, θάρρος, αναγνώριση της ευθύνης, ανάληψη των ευθυνών που αναλογούν στον καθένα και αναζήτηση με πολιτική συναίνεση της εθνικής γραμμής.
Το αίτημα και η προσδοκία όλων μας για κάποιας έστω μορφής και επιπέδου, την ελάχιστη αλλά τόσο κρίσιμη, πολιτική συνεννόηση στην αντιμετώπιση των λεγομένων εθνικών θεμάτων είναι πλέον ουτοπία.
Η στρατηγική της έπαρσης με την οποία ορισμένοι αντιμετωπίζουν τους πολιτικούς τους αντιπάλους και η έλλειψη συνέπειας και σταθερότητας στην οποία άλλοι προσφεύγουν για να αντιμετωπίσουν κομματικά προβλήματα είναι άκαιρη και μειωτική . Ειδικά στο ζήτημα των σχέσεών μας με την πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατίας της Μακεδονίας .
Η κατάσταση της σκόπιμης σύγχυσης πρέπει να σταματήσει. Πριν είναι πολύ αργά. Αποδυναμώνει και υπονομεύει την όποια συνοχή του πολιτικού μας συστήματος. Κυρίως όμως παρασύρει την ρευστή και ευμετάβλητη κοινή γνώμη. Προκαλεί απορία και θυμό. Σε ένα λαό που είναι ήδη φορτισμένος , οργισμένος και απογοητευμένος.Όταν οι πολιτικοί μας εντός και εκτός της Βουλής προκρίνουν τις κραυγές ,την ένταση και την σύγχυση της κοινής γνώμης ως μέσα επικράτησης, ανατροπής ή απλά επιβίωσης τότε ανοίγουν δρόμους για «νέους εθνοσωτήρες».
Αυτό είναι επικίνδυνο . Αυτό-αναιρείται η πολιτική και ακυρώνονται οι πολιτικοί. Η γενικευμένη όλα αυτά τα χρόνια της βαθιάς κρίσης απαξίωση των Θεσμών, της Βουλής, των πολιτικών και των κομμάτων δεν επιτρέπει άλλα παιχνίδια. Τα ζήσαμε πριν την επέλαση της κρίσης , τα ζήσαμε στην αρχή της κρίσης, τα ζούμε όλα αυτά τα χρόνια της οικονομικής καταβαράθρωσης. Της προσωπικής δικής μας ντροπής. Μέσα στο σπίτι μας ο καθένας , πίσω από τις κλειστές πόρτες. Από αξιοπρέπεια και μόνον δεν γνωρίζει ο γείτονας πώς περνάμε.
Έχει άραγε αναλογισθεί κανείς πόσο διαφορετικά θα είμαστε όλα αυτά τα χρόνια αν τότε πριν εννέα ακριβώς χρόνια είχαν συμφωνήσει να συνεργασθούν για την αντιμετώπιση , αποτροπή και ανάσχεση της κρίσης ; Αυτό που συμβαίνει τις μέρες αυτές με το Μακεδονικό είναι όχι απλά παράλογο αλλά επικίνδυνο. Για τους ίδιους τους θεσμούς της αντιπροσωπευτικής μας δημοκρατίας. Είναι εξέλιξη χειρότερη από ένα πιθανό αλλά όχι δεδομένο δύσκολο συμβιβασμό με την γειτονική μας χώρα.
Ελπίζω να το βλέπουν. Εύχομαι να το αντιληφθούν όλοι. Η πολιτική αξιοπιστία , η συνέπεια και οι αρχές είναι εξίσου σημαντικές με τα ευρήματα των δημοσκοπήσεων . Και προς τα δεξιά και προς τα αριστερά. Τόσο η κυβέρνηση όσο και ένα μεγάλο τμήμα της υπεύθυνης αντιπολίτευσης κινδυνεύουν να έλθουν αντιμέτωπες με ένα μεγάλο τμήμα της κοινής γνώμης σε όλη την Ελλάδα. Δείχνει σαν να επιδιώκει να τους αγνοήσει και να τούς παρακάμψει . Ό,τι χειρότερο θα μπορούσε να μας συμβεί ειδικά την στιγμή αυτή. Εκτιμώ ότι η σύγχυση και η αντίδραση λόγω έλλειψης ενημέρωσης και άγνοιας θα ενταθεί σε συνδυασμό και με τις επί τάπητος ,όπως εγκύρως ανακοινώθηκαν, σημαντικές και αναγκαίες Συμφωνίες με την Αλβανία.
Γενική είναι η προσδοκία να προτάξουμε το εθνικό συμφέρον, το μείζον, το όλον αντί των μικρών ,των εφήμερων, των κομματικών. Πρώτο στην ιεράρχηση εθνικό θέμα είναι η επιστροφή της Ελλάδας και των Ελλήνων στην «ομαλότητα». Εδώ και εννέα χρόνια επικρατούν συνθήκες μη-ομαλότητας. Ομαλότητα σημαίνει αποκατάσταση συνθηκών προβλέψιμης ασφάλειας πολιτικής ,οικονομικής , κοινωνικής εν τέλει εθνικής.
Με ή χωρίς μνημόνια η Ελλάδα βρίσκεται σε μία παρατεταμένη περίοδο παρακμής. Χωρίς ημερομηνία λήξης. Πιστεύει αλήθεια κανείς ότι μια αποστειρωμένη από ηθικό, ελπίδα ,αξίες και ιδανικά κοινωνία μπορεί να ελπίζει σε ένα καλύτερο αύριο λόγω της εξόδου από τα μνημόνια; Αλήθεια πιστεύει κανείς ότι βγαίνοντας από τα μνημόνια σαν λαός, σαν έθνος και σαν κρατική οντότητα ξαναβρίσκουμε τις χαμένες αξίες μας;
Στο βιβλίο μου που κυκλοφόρησε πριν λίγους μήνες με τίτλο «Στον Αστερισμό του Προέδρου Τραμπ - Η Νέα Τουρκία και Εμείς» κάνω συγκεκριμένες προτάσεις για την τριγωνική σχέση Αθηνών-Αγκύρας-Ουάσιγκτον. Κάτω από τον τίτλο υπάρχουν οι λέξεις «Εθνική Στρατηγική , Πολιτική Συνοχή , Αποτροπή». Δεν υπάρχει αποτελεσματική Εθνική Πολιτική Ασφάλειας αν δεν αποκατασταθούν συνθήκες πολιτικής και οικονομικής ομαλότητας.Η σύγχρονη ιστορία μας θα έπρεπε να μας είχε διδάξει ότι η ‘’ πολιτική ετοιμότητα’’ αποτελεί ουσιαστικό συστατικό στοιχείο της εθνικής ισχύος και της αποτροπής . Η πολιτική συνεννόηση είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της πολιτικής ετοιμότητας μας να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις εθνικής ασφάλειας , τα λεγόμενα εθνικά θέματα. Μπορεί κανείς να ισχυρισθεί ότι υπάρχει η προϋπόθεση αυτή σήμερα στην Ελλάδα;
Ας συμφωνήσουμε τουλάχιστον τώρα στην ανάγκη εκσυγχρονισμού του θεσμικού πλαισίου χάραξης , συνεννόησης και εφαρμογής πολιτικής με την σύσταση ενός Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας η ως πρώτο βήμα τον νομοθετικό εκσυγχρονισμό του ΚΥΣΕΑ. Έστω, ας γίνουν πράξη τα όσα ο νόμος προβλέπει για το ΚΥΣΕΑ. Συνήλθε για την εξετάσει και αποφασίσει την κυβερνητική πολιτική στα Βαλκάνια και στο Μακεδονικό; Όχι βέβαια. Όπως εξ άλλου δεν συνήλθε για ενημέρωση το Εθνικό Συμβούλιο Εξωτερικής Πολιτικής.
Το Εθνικό Συμφέρον επικαλούνται για να υποστηρίξουν τις αντίθετες , συγκρουόμενες ή έστω αποκλίνουσες θέσεις τους στο Μακεδονικό οι πολιτικοί αρχηγοί. Αλήθεια ποιος τελικά εκφράζει , ερμηνεύει και εν τέλει προωθεί και υπηρετεί το Εθνικό Συμφέρον; Υπάρχει μόνιμος και σταθερός ορισμός του εθνικού συμφέροντος ; Ή ο καθένας μας το ράβει και το ξηλώνει κατά την κρίση του ;
Αναζητούμε και σωστά πράττουμε μία αμοιβαίως αποδεκτή, δίκαιη και βιώσιμη Συμφωνία με την γειτονική μας χώρα την πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας στην οποία δεν θα υπάρχει ένας νικητής και ένα ηττημένος.
Να ισχύσει όμως ταυτόχρονα η προϋπόθεση αυτή και εδώ στην Ελλάδα . Να μην διαχωρίσουμε δηλαδή πολίτες και πολιτικούς σε νικητές και ηττημένους. Αυτό σήμερα φαίνεται να είναι το πιο δύσκολο.
Με αφορμή σήμερα το Μακεδονικό. Χθες ήσαν άλλα. Αύριο ακολουθούν τα υπόλοιπα.
Πριν δύο μήνες αφορμή ήταν η επίσκεψη του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Πριν τρείς μήνες η επίσκεψη του Πρωθυπουργού στην Ουάσιγκτον και η συνάντηση με τον Πρόεδρο Τραμπ.
Σε δύο-τρείς μήνες θα ακολουθήσει η επίσημη επίσκεψη του κ. Πρωθυπουργού στα Τίρανα.
Η ιστορία του διχασμού και της σύγχυσης επαναλαμβάνεται. Δυστυχώς.
* Ο Αλέξανδρος Π. Μαλλιάς είναι πρέσβης επί τιμή
** Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.
0 Σχόλια