Η συνήθεια είτε της καλοπέρασης, είτε της οδύνης, είτε του μαρτυρίου. Εδώ ο άνθρωπος συνηθίζει σ’ αυτό που είναι και δεν θέλει ν’ αλλάξει, έστω κι αν δε ζει καλά. Κι αυτό είναι το παράξενο σ’ αυτή την υπόθεση, που αφορά όλο τον κόσμο [...]
Ο ποιητής Νάνος Βαλαωρίτης μιλά στην Κρυσταλία Πατούλη για την ελληνική και διεθνή πολιτική σκηνή.
"Η μεγάλη αλλαγή πλησιάζει. Ο κόσμος αλλάζει. Ποια είναι η θέση μας μέσα σ’ αυτόν;
Νομίζω ότι η διεθνής κατάσταση είναι τέτοια, που δεν μπορείς να ξέρεις αύριο τι θα γίνει, λόγω και της εκλογής του Τραμπ, αλλά θα υποδεχόμουν πολύ ευχαρίστως μία συνεργασία Ρωσίας – Αμερικής, για να καταπραΰνει την αρπακτική διάθεση της Γερμανίας, χωρίς να με ενδιαφέρει ποιος κυβερνάει την κάθε χώρα, δηλαδή, αν τους αποδέχομαι ή όχι. Η κατάσταση είναι περίπλοκη και δεν ισχύουν τα υπεραπλουστευτικά.
Από την αρχή είχα πει και το πίστευα, ότι δεν μπορούμε να περιμένουμε να μας δώσει η Γερμανία τις πολεμικές αποζημιώσεις, εάν δεν συμφωνούσαν η Αμερική και η Ρωσία, μαζί με την Αγγλία, να πιέσουν τη Γερμανία και την Ευρώπη να αναγνωρίσουν αυτή την υποχρέωση την οποία την αποφεύγουν συνεχώς.
Πιστεύω ότι η Ρωσία και η Αμερική είναι μέρος της Ευρώπης, και αν δεν το αντιληφθούν εγκαίρως θα ρίξουν τη Ρωσία στην Κίνα. Η Κίνα εν τω μεταξύ και η Ανατολή, και η Ιαπωνία ξαναοπλίζονται, υπάρχουν ισλαμιστές στο Πακιστάν, υπάρχουν πολλοί κίνδυνοι για την Ευρώπη. Και νομίζω ότι η φυσική συμμαχία είναι να υπάρχει μία καλή συνεργασία αμερικανών και ρώσων. Όσο για τους ευρωπαίους, πρέπει να ξεφορτωθούμε τους γερμανούς.
Οι Γερμανοί έχουν γίνει καρφί στην Ευρώπη και την έχουν κάνει ανάστατη, μία δουλική παροικία με τη λιτότητα, η οποία δεν περιγράφεται. Περιγράφεται μόνο σε ένα πρόσφατο βιβλίο που μιλάει για τον αρπακτικό καπιταλισμό. Κάτι που τα λέει όλα, γιατί αυτό που μας έχουν κάνει οι ευρωπαίοι, να αρπάζουν επειδή υποτίθεται ότι τους χρωστάμε, ενώ είναι ψέμα, είναι απαράδεκτο.
Δηλαδή, δεν νομίζω να χρειάζεται καμιά δημαγωγία για να υποστηρίξεις ότι αυτό είναι κάτι στραβό, και να το χρησιμοποιήσεις για να ενισχύσεις την εξουσία σου, όπως λένε τώρα μερικοί, ότι οι επιθέσεις εναντίον της Γερμανίας γίνονται λίγο αργά από την κυβέρνηση λόγω δημαγωγίας. Συμφωνώ ότι μπορεί η κυβέρνηση να εκφράζεται δημαγωγικά, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν είναι αλήθεια!
Εδώ πέρα τα πράγματα, είναι τώρα διπλά. Ό,τι γίνεται, έχει δύο όψεις. Κι αυτή η κατάσταση, της διπλής γλώσσας όπως και η τάση προς τον ολοκληρωτισμό, όσο πάει θυμίζει όλο και περισσότερο το 1984 του Όργουελ.
Και αυτή η διπλή γλώσσα, πανευρωπαϊκά, είναι φοβερή. Δηλαδή, χρησιμοποιούν τις ίδιες λέξεις, με άλλο νόημα, με άλλη έννοια. Και μάλιστα αυτό, το λέει ο Θουκυδίδης στην αρχή του Πελοποννησιακού πολέμου, πως όταν στην Κέρκυρα οι διαφορετικές παρατάξεις άρχιζαν να σφάζονται μεταξύ τους, χρησιμοποιούσαν η μία τα επιχειρήματα της άλλης, εννοώντας κάτι αντίθετο. Και προσθέτει πως το πρώτο θύμα στους εμφύλιους, είναι η γλώσσα.
Πιστεύω ότι πανευρωπαϊκά αυτό που μας συμβαίνει σήμερα είναι ουσιαστικά ένας εμφύλιος. Διότι εμείς οι ευρωπαίοι, είμαστε μια φυλή, έστω κι αν έχουμε πολλά έθνη και πολλές γλώσσες. Είμαστε μία φυλή, η οποία αντιμετωπίζει αυτή τη στιγμή τρεις ή τέσσερις άλλες φυλές, οι οποίες αναπτύσσονται ραγδαίως και δεν μας συμπαθούν καθόλου, δικαίως εν μέρει, διότι εκτός των άλλων, κατακτήσαμε, κάποτε, σχεδόν όλο τον πλανήτη.
Ουσιαστικά, ένας είναι ο πολιτισμός ο οποίος έχει τις ρίζες του στην Ελλάδα και τον οποίο βέβαια, είτε τον ανεβάζουν στα ύψη, είτε τον κατεβάζουν στο ναδίρ. Πότε λένε ότι ο Μαραθώνας δεν ήταν τίποτα, και πότε λένε ότι ο Μαραθώνας έσωσε τον ευρωπαϊκό πολιτισμό.
Ο Μαραθώνας ήταν μια μάχη, αλλά το θέμα είναι, ότι η ελληνική σκέψη ήταν αυτή που ίδρυσε αυτόν τον πολιτισμό, καλώς ή κακώς. Και αυτόν έχουμε. Αυτόν τον πολιτισμό έχουμε. Δεν μπορούμε να έχουμε άλλον. Δεν έχουμε, ούτε ινδικό, ούτε κινέζικο, ούτε γιαπωνέζικο, ούτε αφρικάνικο πολιτισμό. Αυτά ανήκουν σε άλλους λαούς. Λοιπόν, αυτόν τον πολιτισμό, ας τον φροντίσουμε και ας τον προστατέψουμε. Διότι, είναι μοναδικός στο είδος του.
Μοναδικός, δηλαδή, με την έννοια, ότι κανένας άλλος λαός δεν ανέπτυξε έναν τέτοιο πολιτισμό ο οποίος εξελίχθηκε από τους προσωκρατικούς φιλόσοφους και τους διάφορους θεωρητικούς των μαθηματικών, όπως τον Δημόκριτο ή τον Θαλή και ένα σωρό άλλους, οι οποίοι έκαναν διάφορες υποθέσεις για το σύμπαν. Αυτό το κάνανε, μάλιστα, με τη σκέψη τους και μόνο, γιατί δεν είχαν επιστημονικά όργανα για να διαπιστώσουν οτιδήποτε.
Και όλα αυτά τα κληρονόμησαν βέβαια κατόπιν οι ευρωπαίοι, όταν έπεσε το Βυζάντιο, και έγινε ένας καινούργιος πολιτισμός, ο οποίος, όμως, βασίζεται στον ελληνικό πολιτισμό.
Αυτά είναι παραδεδεγμένα, φυσικά, αλλά σήμερα ακούει κανείς να λέει ο καθένας ότι του κατέβει. Ότι ο αρχαίος ελληνικός πολιτισμός, ήταν άσχημος, ήταν τούτο, ήταν εκείνο, εν είδει κριτικής δηλαδή, σχεδόν μαοϊκή για το παρελθόν, γιατί ο Μάο, ήθελε να καταστρέψει όλη την κινέζικη παράδοση, από τον Κομφούκιο μέχρι τις μέρες του.
Λοιπόν, εγώ πιστεύω, ότι αυτόν τον πολιτισμό έχουμε, κι αυτόν πρέπει να προστατέψουμε. Εάν αυτός ο πολιτισμός δεν προστατευτεί και βουλιάξει μέσα σε ένα καθεστώς ολοκληρωτικό, καταπιεστικό και ανελεύθερο, πάνε αυτά που κατάφεραν κάποτε να κάνουν οι έλληνες. Ούτε η σκέψη θα προχωρήσει πλέον, ούτε τίποτα. Ένας νέος Μεσαίωνας.
Κι αυτό ήδη το βλέπει κανείς να ξεκινάει από ορισμένες μικρές χώρες, όπως είναι ας πούμε η Βόρειος Κορέα, όπου έχουν σταματήσει τα πάντα. Δηλαδή, μόνο οι κατευθύνσεις που δίνει η εξουσία έχουν σημασία και τίποτα άλλο.
Και υποπτεύομαι ότι πίσω από τη Βόρειο Κορέα –γιατί δεν μπορεί να είναι μόνη της- είναι η Κίνα, η οποία την χρησιμοποιεί ως αιχμή, για να δοκιμάζει την αντοχή των δυτικών. Αλλά βέβαια το τραγικό είναι πως όταν ζεις κάτω από ένα καθεστώς, το συνηθίζεις, γιατί δεν σου φαίνεται παράξενο.
Μπορεί να μη το δέχεσαι, ή να μη συμφωνείς, αλλά ζεις κάτω από αυτό. Όπως έζησαν οι ρώσοι κάτω από τον Σταλινισμό 80 χρόνια και παρ’ όλα αυτά κατάφεραν, τουλάχιστον μερικοί, να συνεχίσουν να γράφουν και να εκφράζονται.
Βρίσκω, λοιπόν, πως μια τέτοια κατάσταση, ολοκληρωτικού καθεστώτος, μπορεί να συμβεί και σε μας, ακριβώς έτσι, και την οποία να συνηθίσουμε και να μη μας φαίνεται παράξενη. Ήδη, βλέπουμε όλο και περισσότερο, να παίρνονται μέτρα ολοκληρωτικά, κι εμείς καθόμαστε και τ' ακούμε και μερικοί λένε, μάλιστα, ότι θα έπρεπε να γίνουν όλα αυτά!
Ένα άλλο θέμα είναι, πως δεν είναι τυχαίο σήμερα, ότι θα κυβερνήσει την Αμερική ένας επιχειρηματίας, δηλαδή, ότι η οικονομία κυβερνάει πια, και όχι η πολιτική. Και μάλιστα ο κίνδυνος είναι ότι θα βάλει προστατευτικά μέτρα για το εμπόριο, το οποίο θα καταστρέψει την παγκοσμιότητα του εμπορίου.
Όμως, ο καπιταλισμός της παγκοσμιότητας είναι μια φάση εξέλιξης του καπιταλισμού, ο οποίος τώρα, δεν είναι μόνο παγκοσμιοποιημένος, αλλά και αρπακτικός. Έχει φτάσει στο τέλος των δυνατοτήτων του.
Και το κεφάλαιο, πλέον, δεν βγάζει χρηματοπιστωτικά κεφάλαια, όπως πριν. Τέλειωσε αυτό. Τώρα είναι η αρπακτική του εποχή, όπου γυρεύουν θύματα και δούλους, όπως εμάς. Δηλαδή, αυτός ο αρπακτικός καπιταλισμός γυρεύει να εξασθενίσει μία μικρή χώρα για να την εκμεταλλευτεί, όπως κάνει το ΔΝΤ, και να αρπάξει τον πλούτο της, όπως έχει περιγραφεί και στο βιβλίο Οικονομικός δολοφόνος.
Τώρα, έχει φτάσει ο καπιταλισμός σε αυτήν την αρπακτική φάση. Δεν είναι πλέον οικονομικός δολοφόνος σε μία χώρα στην οποία παίζει ρόλο, έτσι κομματιαστά, με το ΔΝΤ, κλπ.. Αλλά σήμερα, είναι γενικό σύστημα, που το βλέπουμε στην Ευρώπη και το εφαρμόζει η Γερμανία.
Βλέπει κανείς, όμως, ότι η αλλαγή δεν γίνεται εύκολα. Γιατί υπάρχουν προκαταλήψεις, φανατισμοί, ισχυρογνωμοσύνη, που εμφανίζονται αμέσως μόλις θέλει ν’ αλλάξει κανείς κάτι. Για παράδειγμα, τον Μπέρνι Σάντερς, γιατί δεν τον διάλεξαν οι δημοκρατικοί; Θα είχαν κερδίσει, και θα είχαν έναν πρόεδρο τον οποίο δεν θα τον κορόιδευε όλος ο κόσμος.
Αλλά γιατί δεν το κάνανε; Από προκατάληψη, φυσικά, και από φόβο, ότι αυτός θα τους έπαιρνε τα πρωτεία. Τώρα, εάν έκανε σωστές πολιτικές ή όχι, θα έπρεπε να το δούνε αν γινόταν πρόεδρος.
Σάμπως τον Τραμπ, τον ξέρανε; Ξέρανε τι θα κάνει αν βγει στην εξουσία, από αυτές τις υποσχέσεις που έδινε και δίνει, ότι θα ανοίξει καινούργιες θέσεις εργασίας, και θα δώσει δουλειά σε πολύ κόσμο; Αυτά όμως δεν γίνονται πλέον, διότι η παγκόσμια οικονομία έχει δημιουργήσει νόμους οι οποίοι δεν καταλύονται από μία κυβερνητική απόφαση.
Και που καταλήγουμε; Πουθενά. Εν αναμονή να δούμε τις εξελίξεις. Ασφαλώς θα έχουμε έντονες εξελίξεις το 2017. Πρώτα πρώτα γίνονται ένα σωρό εκλογές στην Ευρώπη. Αν επικρατήσουν οι ακροδεξιοί στη Γαλλία, τι κάνουμε; Τρελαθήκαμε! Ο Τραμπ θα φαίνεται τίποτα, αν βγει η Λεπέν. Θα είναι η καταστροφή μας.
Επίσης, το γεγονός ότι η Αγγλία έφυγε από την ΕΕ, δεν είναι τυχαίο. Οι βρετανοί δεν είναι ηλίθιοι. Ξέρουν πολύ καλά ότι η Ευρώπη δεν λειτουργεί σωστά, ούτε πολιτικά ούτε οικονομικά. Και παρ’ όλες τις δυσκολίες ψήφισαν να φύγουν.
Εγώ τους παραδέχομαι σε ένα βαθμό τους άγγλους, δηλαδή, στην οξυδέρκεια που είχαν στον πόλεμο να χτυπήσουν τον Χίτλερ και να αντισταθούν όταν ήταν μόνοι. Πάλι, σήμερα, βρίσκονται μόνοι με κάποιον τρόπο. Και παρ’ όλο που ξέρω ότι η Αγγλία ήταν ένας φοβερός ιμπεριαλιστής, στο παρελθόν, και κάνανε τρομερά πράγματα σε όλο τον πλανήτη, όμως δεν είναι από αυτούς που ήταν εντελώς καταστροφικοί, όπως ήταν οι γερμανοί οι οποίοι εξολόθρεψαν ολόκληρες φυλές με το έτσι θέλω. Αυτά, δεν τα κάνανε οι Άγγλοι, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν εκμεταλλεύτηκαν όλο τον πλανήτη για να πλουτίσουν.
Το ένστικτο των άγγλων τους οδήγησε να φύγουν από ένα σύνολο που δεν λειτουργεί. Αυτό είναι το ένστικτό τους. Και εγώ δεν ξέρω πως θα πολιτευτούν στο μέλλον, αλλά βλέπω ότι την Ευρώπη δεν την βλέπουν με καλό μάτι, κάτω από το δάχτυλο της Γερμανίας. Πάντα τη φοβόντουσαν τη Γερμανία.
Εφόσον έχουμε σχεδιασμένες επιθέσεις όπως είναι οι μετανάστες, που ασφαλώς είναι σχεδιασμένη επίθεση, γιατί δεν είναι επειδή πρέπει να σώσουμε σώνει και καλά πρόσφυγες από τη Συρία, αυτά είναι όλα σχεδιασμένα.
Τώρα οι Τούρκοι χρησιμοποιούν ό,τι μέσον μπορούν για να μας πνίξουνε. Επειδή δεν τολμάνε να κάνουν πόλεμο γιατί οι συνθήκες δεν είναι σωστές, ούτε γι’ αυτούς ούτε γενικά, εφόσον ανήκουμε στο ΝΑΤΟ. Αλλά θα δούμε τι θα γίνει στο μέλλον.
Θέλω όμως να πω, ότι όλα αυτά που γίνονται σήμερα, είναι εις βάρος του πλανήτη. Δηλαδή, δεν φροντίζουμε να σώσουμε τον πλανήτη, όλες οι χώρες μαζί της γης. Γιατί κινδυνεύει ο πλανήτης αυτή τη στιγμή. Κινδυνεύει από φυσικά φαινόμενα πλέον. Εάν δεν γίνει αυτό, έστω κάτω από άμεση απειλή, δεν πρόκειται να σωθούμε. Η ανθρωπότητα θα εξαφανιστεί. Το έχουν πει πολλοί, όπως ο Νόαμ Τσόμσκι, για παράδειγμα, που το είπε πολύ ξεκάθαρα.
Βλέπει κανείς ότι είναι πάρα πολύ σπασμωδικά τα μέτρα. Αφενός ο Τραμπ τώρα θέλει να τα καταργήσει γιατί δεν συμφέρουν τις επιχειρήσεις, λοιπόν, δεν έχουμε καλές προοπτικές εκεί σε σχέση με το περιβάλλον.
Αλλά, εγώ νομίζω, ότι πρωτεύει να ενωθούν τα μεγάλα έθνη και να καταλάβουν ότι αυτοκτονούν. Αν δεν το καταλάβουν αυτό, θα αυτοκτονήσουμε συλλογικά και όχι σε πολλά χρόνια, νομίζω.
Κι εμείς δεν έχουμε μυαλό. Διότι οι πολιτικοί μας, όπως και παντού, είναι μια ιδιαίτερη κάστα, έχει άλλη γλώσσα, η οποία συντηρεί τον εαυτό της. Λοιπόν, όποιον κι αν ψηφίσουμε, το ίδιο θα είναι, γιατί πάλι θα συντηρούν τον εαυτό τους κι όχι εμάς.
Εδώ πέρα πρέπει να γίνει μια ευρύτερη συμμαχία ανθρώπων που σκέφτονται και οι οποίοι διαπιστώνουν τα πράγματα όπως είναι, και όχι όπως θα ήθελαν να είναι, για να διατηρηθούν στην εξουσία ή να διατηρήσουν τον πλούτο τους. Πώς θα γίνει αυτό; Με μεγάλη δυσκολία. Πάντως υπάρχουν φωνές που το ζητάνε. Αυτό είναι, έστω, μία φωνή βοώντος εν τη ερήμω. Εκεί καταλήγω, εγώ.
Ο πολιτισμός μας μπορεί να αλλάξει, να βελτιωθεί ή να χειροτερέψει, αλλά εκείνο που είναι βασικό, είναι η επιβίωση. Εάν δεν επιβιώσουμε, δεν μπορούμε να αλλάξουμε τίποτα. Αλλά κι αν δεν αλλάξουμε, από την άλλη, πως θα επιβιώσουμε;
Αυτό, είναι που λέω, η συνήθεια. Η συνήθεια είτε της καλοπέρασης, είτε της οδύνης, είτε του μαρτυρίου. Εδώ ο άνθρωπος συνηθίζει σ’ αυτό που είναι και δεν θέλει ν’ αλλάξει, έστω κι αν δε ζει καλά. Κι αυτό είναι το παράξενο σ’ αυτή την υπόθεση, που αφορά όλο τον κόσμο."
* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.
0 Σχόλια