H Ήρα κρυφακούει τον απόκοσμο μονόλογο του Δία

Ακούγεται περισσότερο σαν σάουντρακ ταινίας τρόμου, παρά σαν κάτι που έχει σχέση με την επιστήμη: λίγο μετά την άφιξή της στο σύστημα του Δία, η αποστολή Juno («Ήρα») της NASA κατέγραψε μια ανατριχιαστική κραυγή να βγαίνει από το τερατώδες σέλας του πλανήτη.

Το ηχητικό αρχείο στο παραπάνω βίντεο αντιστοιχεί σε ραδιοκύματα που καταγράφηκαν με το σκάφος κατά το πρώτο, κοντινό πέρασμα από τον γίγαντα του Ηλιακού Συστήματος τον περασμένο Αύγουστο. Οι καταγραφές μετατράπηκαν στη συνέχεια σε ήχους που μπορεί να ακούσει το ανθρώπινο αφτί.

«Εμάς μας αρέσει να το ακούμε. Σκεφτήκαμε ότι, αφού αρέσει σε εμάς, μπορεί να αρέσει και σε άλλους» λέει ο Μπιλ Κουρθ του Πανεπιστημίου της Άιοβα στις ΗΠΑ.

Ο Κουρθ και οι συνεργάτες του σχεδίασαν το όργανο Waves με το οποίο το καταγράφηκαν οι απόκοσμες ραδιοεκπομπές του Δία.



Όπως συμβαίνει και στη Γη, το σέλας που τυλίγει τους πόλους του Δία παράγεται από φορτισμένα σωματίδια -κυρίως ηλεκτρόνια και πρωτόνια- που παρασύρονται από το μαγνητικό πεδίο του πλανήτη και συγκρούονται τελικά με την ατμόσφαιρα σε μεγάλο ύψος, παράγοντας λάμψεις σε διάφορα χρώματα.

Παρόλο όμως που ο μηχανισμός είναι ο ίδιος, το βόρειο και νότιο σέλας του Δία είναι πολλές τάξεις μεγέθους πιο ισχυρά από ό,τι γνωρίζουμε στη Γη.

Τα φορτισμένα σωματίδια σχηματίζουν ένα αραιό πλάσμα (ιονισμένο αέριο) που εκπέμπει ισχυρά ραδιοκύματα καθώς επιταχύνεται κατά μήκος των γραμμών του μαγνητικού πεδίου. Ο Κουρθ το παρομοιάζει με έγχορδο όργανο: «αν χτυπήσεις τη χορδή ενός βιολιού, η χορδή δονείται. Η δονούμενη χορδή είναι σαν το πλάσμα. Και μέσα στο πλάσμα κινούνται φορτισμένα σωματίδια» λέει.

Τα ίδια τα ραδιοκύματα, βέβαια, δεν γίνονται αντιληπτά στην ακοή. Για να μετατρέψουν τις καταγραφές σε ηχητικό αρχείο, οι ερευνητές μείωσαν τεχνητά τις συχνότητες ώστε να πέσουν εντός των ορίων της ανθρώπινης ακοής, και επιπλέον τις επιτάχυναν έτσι ώστε οι πολλές ώρες δειγματοληψίας να συμπυκνωθούν σε ένα σύντομο «σάουντρακ».

Το Juno κατέγραψε τις ραδιοεκπομπές στις 27 Αυγούστου, όταν ολοκλήρωσε το πρώτο και πιο κοντινό πέρασμά της από τον Δία.

Το σκάφος συνεχίζει τώρα να σταθεροποιεί την τροχιά του, και οι ερευνητές της NASA περιμένουν να λάβουν τις πιο θεαματικές εικόνες που έχουμε δει ποτέ από τον βασιλιά του Ηλιακού Συστήματος.

Βαγγέλης Πρατικάκης

* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.


Δημοσίευση σχολίου

0 Σχόλια