Ολική έκλειψη Ηλίου θα τελειώσει πριν αρχίσει

Αρχίζει Τετάρτη και τελειώνει Τρίτη τοπική ώρα εξαιτίας της Διεθνούς Γραμμής Ημερομηνίας

Η μοναδική ολική έκλειψη Ηλίου για το 2016, η οποία δυστυχώς δεν θα είναι ορατή από την Ευρώπη, μοιάζει να παίζει με την έννοια της ώρας και του χρόνου: θα αρχίσει την Τετάρτη 9 Μαρτίου, θα τελειώσει όμως μια μέρα... νωρίτερα.

Η ιδιοτροπία της συγκεκριμένης έκλειψης οφείλεται στο πού ακριβώς θα συμβεί. Το φαινόμενο θα αρχίσει όταν η σκιά της Σελήνης πέσει πάνω στην επιφάνεια της Γης στην περιοχή του Ινδικού Ωκεανού. Αυτό θα συμβεί τα ξημερώματα της Τετάρτης ώρα Ελλάδας ή μεσημέρι τοπική ώρα.

Καθώς όμως η Γη περιστρέφεται, η σκιά του φεγγαριού θα κινηθεί προς τα ανατολικά και θα περάσει τη λεγόμενη Διεθνή Γραμμή Ημερομηνίας, μια νοητή γραμμή όπου ο χρόνος πηδά μπρος-πίσω.

Ανωμαλία... ημερομηνίας

Η Διεθνής Γραμμή Ημερομηνίας είναι μια ανωμαλία που οφείλεται στον τρόπο με τον οποίο ο πλανήτης έχει χωριστεί σε ζώνες ώρας: οι περιοχές ανατολικά του Γκρίνουιτς βρίσκονται μπροστά από την ώρα Λονδίνου, ενώ οι περιοχές στα δυτικά του Γκρίνουιτς πηγαίνουν πίσω. Ως αποτέλεσμα, στην άλλη άκρη του πλανήτη υπάρχουν γειτονικές περιοχές που απέχουν μεταξύ τους 24 ολόκληρες ώρες - η Διεθνής Γραμμή Ημερομηνίας είναι μια νοητή γραμμή, περίπου στη μέση του Ειρηνικού, η οποία χωρίζει αυτές τις περιοχές και σηματοδοτεί την αλλαγή από τη μία ημερολογιακή μέρα στην επόμενη.

Η σκιά της Σελήνης θα συνεχίσει να κινείται ανατολικά για περίπου τέσσερις ώρες μέχρι να περάσει την Γραμμή Ημερομηνίας και να εξαφανιστεί στον Ειρηνικό, ημέρα Τρίτη σύμφωνα με την τοπική ώρα (περίπου 4 το πρωί της Τετάρτης ώρα Ελλάδας).

Το φαινόμενο θα γίνει ορατό κατά μήκος μιας λωρίδας που καλύπτει απόσταση άνω των 14.000 χιλιομέτρων αλλά έχει πλάτος λιγότερα από 100 χιλιομέτρα. Για τους παρατηρητές που βρίσκονται λίγο νότια ή βόρεια αυτής της λωρίδας, η έκλειψη θα γίνει ορατή ως μερική.

Οι εκλείψεις συμβαίνουν όταν η Σελήνη περάσει ακριβώς ανάμεσα στην Γη και τον Ήλιο -κάτι που συμβαίνει σπάνια, δεδομένου ότι το φεγγάρι και ο Ήλιος δεν κινούνται ακριβώς στο ίδιο επίπεδο.

Ορισμένες εκλείψεις Ηλίου είναι ολικές λόγω μιας αστρονομικής σύμπτωσης: ο Ήλιος έχει περίπου 400 φορές μεγαλύτερη διάμετρο από τη Σελήνη, βρίσκεται όμως περίπου 400 φορές πιο μακριά. Ως αποτέλεσμα, η Σελήνη και ο Ήλιος έχουν περίπου ίσο φαινόμενο μέγεθος, γι' αυτό και το φεγγάρι μπορεί να κρύβει εντελώς το ηλιακό δίσκο.

ΤΟ ΒΗΜΑ science

* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.