Η Ευρώπη που αλλάζει και οι σφοδροί άνεμοι της Ιστορίας που έρχονται

Γράφει ο Μανώλης Κοττάκης

Περίεργους καιρούς ζούμε. Η γενιά μου υπήρξε τυχερή - μεγάλωσε κατά τη διάρκεια της πιο ειρηνικής περιόδου που γνώρισε η Ευρώπη. Όταν γεννήθηκα, η ήπειρός μας είχε αφήσει πίσω της τον καταστροφικό Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι πρωταγωνιστές του, χθεσινοί εχθροί, πορεύονταν ως εταίροι μιας νέας ισχυρής Ένωσης.

Όταν άρχισα να αισθάνομαι τον εαυτό μου, η δημοκρατία είχε επανέλθει και η πατρίδα ζούσε μία από τις πλέον δημιουργικές περιόδους: Η Μεταπολίτευση δεν αρέσει πια, αλλά αν τη συγκρίνουμε με τη μεταπολεμική ανωμαλία, συμφωνούμε ότι εξελίχθηκε σε παράδεισο σταθερότητας. Ολα αυτά δεν ισχύουν πια. Μπήκαμε σε ταραγμένα χρόνια ξανά.

Η Ευρώπη δείχνει τάσεις αυτοκτονίας, η δημοκρατία αμφισβητείται, ο πόλεμος είναι δίπλα, η Ελλάδα ζει στον αστερισμό της αστάθειας. Για έναν Ελληνα που έζησε Κατοχή αυτές είναι καταστάσεις γνώριμες. Για τη γενιά μου που πρόλαβε λίγη ευημερία είναι νέο. Για τη γενιά του 1989 είναι σοκ. Το σημαντικότερο είναι πως για τα επόμενα χρόνια πρέπει να μάθουμε να ζούμε με αυτό. Δεν θα είναι εύκολο, μας άρεσαν οι σταθερές.

Η Ευρώπη δεν θα είναι ίδια, ζούμε τα πρόδρομα φαινόμενα της διάσπασής της. Δίπλα στο ερώτημα «πώς γίνεται να τελούν υπό τη σκέπη ενός κοινού νομίσματος τόσα διαφορετικά χρέη;» θα προστεθεί το «πώς είναι δυνατόν να συνυπάρξουν τόσες διαφορετικές Δημοκρατίες;». Η δημοκρατία σήμερα αλλοιώνεται, το εθνικιστικό φαινόμενο αναβιώνει, ο αυταρχισμός είναι της μόδας. Οπου δεν εφαρμόζεται η δημοκρατία, ο τρόπος με τον οποίο τη μεταχειρίζονται οι εταίροι την αποδυναμώνει.

«Περιμένετε να γίνουν οι εκλογές στα κρατίδια της Γερμανίας και έπεται το χρέος» λένε. Το μέλλον μας, δηλαδή, κρίνεται από το πόσες μπίρες θα πιει ο Βαυαρός την ημέρα της κάλπης. «Η ψήφος προηγείται της Ενωσης. Και αν δεν μπορούν να συντονιστούν τα χρέη, ξέρουμε. Αν δεν μπορούν οι Δημοκρατίες; Αντίστοιχα φαινόμενα παρατηρούνται και στην πατρίδα. Δεν είναι μόνο ο φόβος ότι μπορεί η γενιά μας να ζήσει εθνική τραγωδία. Είναι που όλα μικραίνουν: τα αξιώματα, τα αναστήματα, οι ηγεσίες, οι ορίζοντες, τα όνειρα. Αδύνατον να λυθούν προβλήματα τέτοιου ύψους από τόσο κοντές ηγεσίες. Και όταν κονταίνουν τα αναστήματα, έρχεται το παιχνίδι στα μέτρα του λαϊκισμού και φύονται τα άκρα.

Ούτε η Ευρώπη μπορεί να πάει έτσι για πολύ ούτε η Ελλάδα. Θα υπάρξουν εξελίξεις. Το κακό είναι ότι οι άνεμοι της Ιστορίας θα είναι σφοδροί, θυελλώδεις, θα ξεθεμελιώσουν πράγματα. Ας ετοιμαζόμαστε.

Εφημερίδα Δημοκρατία

* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.