SPIDER: Επανάσταση στα διαστημικά τηλεσκόπια

Από την εποχή του Γαλιλαίου μέχρι σήμερα, η γενική φιλοσοφία/ σχέδιο πίσω από τα τηλεσκόπια ήταν σε γενικές γραμμές η ίδια, και στην ουσία ήταν η ίδια διαδικασία σχηματισμού εικόνας που χρησιμοποιείται και στα μάτια. Ακόμα και στα τηλεσκόπια που χρησιμοποιούνται δορυφόρους, δεν υπάρχουν σημαντικές διαφορές στη βάση.

Ωστόσο, στα διαστημικά τηλεσκόπια, η ανάγκη για λήψη εικόνων υψηλότερης ανάλυσης από πολύ μακρινά αντικείμενα απαιτεί όλο και μεγαλύτερα τηλεσκόπια, στο σημείο που καθίσταται δύσκολη η αποστολή τους στο Διάστημα. Επιστήμονες της Lockheed Martin προσπαθούν να το αλλάξουν αυτό, αξιοποιώντας τις δυνατότητες της συμβολομετρίας (interferometry), στην οποία τα φωτόνια (αυτό που βλέπουμε δηλαδή) εκλαμβάνεται μέσω ενός συστήματος μικροσκοπικών φακών, που αντικαθιστούν τους μεγάλους καθρέφτες ή φακούς που χρησιμοποιούνται στα παραδοσιακά τηλεσκόπια. Μεγάλα συμβολομετρικά συστήματα, σε αστεροσκοπεία ανά τον κόσμο, χρησιμοποιούνται για συλλογή στοιχεία σε μεγάλες χρονικές περιόδους, με σκοπό τη σύνθεση εικόνων εξαιρετικά υψηλής ανάλυσης από αντικείμενα στο Διάστημα.
Αυτό που κάνει η τεχνολογία SPIDER είναι να παίρνει αυτή τη φιλοσοφία και να την τοποθετεί στο Διάστημα, αντικαθιστώντας ογκώδη τηλεσκόπια και πολύπλοκα οπτικά συστήματα με εκατοντάδες χιλιάδες μικροσκοπικούς φακούς οι οποίοι συνεργάζονται με PICs (photonic integrated circuits) για τη «σύνθεση» του φωτός. Το αποτέλεσμα είναι η δημιουργία μιας εικόνας υψηλής ανάλυσης και, όπως αναφέρει η εταιρεία, πρόκειται για μια ιδέα ανάλογη αυτής που οδήγησε στην αντικατάσταση των παλαιών, ογκωδών τηλεοράσεων με τις μοντέρνες, με τις λεπτές οθόνες.
Όπως εκτιμάται, η τεχνολογία SPIDER (Segmented Planar Imaging Detector form Electro-optical Reconnaissance) θα μπορούσε να μειώσει το μέγεθος, το βάρος και τις ενεργειακές ανάγκες των τηλεσκοπίων κατά 10 με 100 φορές, κάτι που θα έκανε μεγάλη διαφορά στον τομέα των δορυφόρων. «Αυτό που είναι καινούριο είναι η δυνατότητα δημιουργίας συμβολομετρικών συστημάτων που έχουν τον ίδιο αριθμό καναλιών με μια ψηφιακή κάμερα» αναφέρει ο Άλαν Ντάνκαν, στέλεχος της Lockheed Martin. «Μπορούν να πάρουν μια φωτογραφία, να την επεξεργαστούν και έτοιμη η εικόνα. Είναι βασικά το να αντιμετωπίζεις τα συμβολομετρικά συστήματα ως μια κάμερα point-and-shoot».

Ακόμη, τα κυκλώματα του SPIDER δεν απαιτούν ακριβή ευθυγραμμισμό μεγάλων φακών και καθρεφτών, κάτι που διευκολύνει τα πράγματα στο Διάστημα. Επίσης, τα πολλά αυτά «μάτια» μπορούν να διαρρυθμιστούν κατά βούληση, κάτι που θα καθιστούσε πιο «ευέλικτα» τα διαστημικά τηλεσκόπια. Γενικότερα, θεωρείται ότι η τεχνολογία αυτή θα μπορούσε να φέρει επανάσταση στον χώρο, καθώς θα μπορούσε να σημάνει μια εποχή συστημάτων μικρού πάχους (στην ουσία δίσκων) αντί για κλασικών κυλινδρικών τηλεσκοπίων, διευκολύνοντας τη χρήση τους σε διαστημόπλοια.

naftemporiki.gr

* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.