Για να κάμψει τις ενστάσεις και τις αντιστάσεις στο Ασφαλιστικό και τα μέτρα για τους αγρότες, η κυβέρνηση επιστρατεύει μια απειλή και μια υπόσχεση: Η απειλή είναι το Grexit, η δε υπόσχεση, ότι με την ψήφιση του Ασφαλιστικού και την επιτυχή ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης ανοίγει ο δρόμος για τη διευθέτηση του χρέους.
Όσον αφορά την απειλή, θα παρατηρήσουμε ότι δεν είναι καθόλου πρωτότυπη, αφού την επιστράτευσαν σε κάθε δύσκολη καμπή των εξελίξεων μετά το 2010 όλες ανεξαιρέτως οι κυβερνήσεις – με τη διαφορά ότι η επαναφορά της από τον ΣΥΡΙΖΑ έχει ένα στοιχείο παραδοξότητας, αφού στη μακρά αντιπολιτευτική του διαδρομή είχε πολλάκις καταγγείλει τον «εκβιασμό του Grexit» που τώρα ο ίδιος χρησιμοποιεί. Στην υπόσχεση ωστόσο ότι η επιτυχής ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης θα ανοίξει το δρόμο για την ελάφρυνση του χρέους, πρέπει να σταθούμε περισσότερο.
Επ’ αυτού του ζητήματος, ο επικεφαλής του ESM Κλάους Ρέγκλινγκ δηλώνει μεν εντυπωσιασμένος από την αλλαγή «κλίματος» (προς το πολύ θετικότερο) στις σχέσεις με την ελληνική κυβέρνηση αλλά αποκλείει ελάφρυνση του χρέους τώρα. Ο κ. Ντάισελμπλουμ, ωστόσο, έκανε επ’ αυτού κάποιες δηλώσεις απολύτως εντυπωσιακές. Σε δηλώσεις του αλλά και σε συνέντευξή του στη Wall Street Journal στο πλαίσιο του φόρουμ στο Νταβός, ο επικεφαλής του Eurogroup είπε με την ασύγγνωστη έλλειψη «διπλωματικότητας» που τον διακρίνει τα εξής:
Πρώτο, ότι το Ασφαλιστικό είναι προαπαιτούμενο όχι μόνο για την αξιολόγηση και την αντίστοιχη δανειακή δόση αλλά και για την ελάφρυνση του χρέους.
Δεύτερο, ότι η ελάφρυνση του χρέους προϋποθέτει νέο «πακέτο» μέτρων – το μνημόνιο… 4 για το οποίο έχουμε ήδη γράψει.
Τρίτο, ότι αυτή η ελάφρυνση και το αντίστοιχό της μνημόνιο μπορούν να γίνουν είτε τώρα είτε στο μέλλον, δείχνοντας σαφή προτίμηση στο δεύτερο ενδεχόμενο… Είπε συγκεκριμένα: «Μία (επιλογή) είναι ότι απλά θα δώσουμε μία αμοιβαία υπόσχεση. Αυτοί (σ.σ.: οι Έλληνες) θα υποσχεθούν στους Ευρωπαίους εταίρους τους ότι θα διατηρήσουν το πρωτογενές πλεόνασμα, με άλλα λόγια να έχουν έναν καλό προϋπολογισμό. Και εμείς θα υποσχεθούμε ότι θα είμαστε έτοιμοι να μειώσουμε αυτά τα υψηλά επίπεδα (σ.σ.: στην εξυπηρέτηση του χρέους) στο μέλλον». (…) Αυτή θα ήταν πραγματικά μία εύλογη λύση, επειδή το πρώτο υψηλό επίπεδο θα είναι σε 10 ή 15 χρόνια και είναι πολύ δύσκολο να προβλεφθεί το μέγεθός του».
Στην πραγματικότητα, ο κ. Ντάισελμπλουμ έστειλε ένα έμμεσα πλην σαφές μήνυμα στην κυβέρνηση: αν θέλετε να αποφύγετε στο βραχυμεσοπρόθεσμο διάστημα ένα νέο «πακέτο» μέτρων πολύ βαρύτερο από το Ασφαλιστικό, ξεχάστε την ελάφρυνση του χρέους! Η δήλωση αυτή δεν περιέχει μόνο την προφανή υπόσχεση ότι αν η κυβέρνηση ξεχάσει την ελάφρυνση του χρέους, θα επωφεληθεί από μια ελάφρυνση του πακέτου των μέτρων που θα απαιτήσουν οι δανειστές, αλλά και μια έμμεση: ότι οι σκληρές απαιτήσεις του ΔΝΤ θα μπορούσαν να ικανοποιηθούν μόνο εν μέρει.
Τι θα πράξει όμως σε αυτή τη δεύτερη περίπτωση το Ταμείο; Είναι γνωστό ότι η κ. Λαγκάρντ έχει βάλει πλώρη για την ανανέωση της θητείας της ως επικεφαλής του ΔΝΤ. Για να υποστηρίξει αυτό της το διάβημα, πρόσφατα έκλεισε κάποιες εκκρεμότητες στο Δ.Σ. του Ταμείου, με μια «συμφωνία κυρίων» για το ποσοστό εκπροσώπησης διάφορων κρίσιμων χωρών (όπως Κίνα, Βραζιλία κ.λπ.), για τη συμμετοχή του γουάν στο νομισματικό «καλάθι» αναφοράς του Ταμείου κ.λπ. Η πλειονότητα των αναλυτών θεωρεί βέβαιο ότι μέρος αυτής της «συμφωνίας κυρίων» είναι ότι το Ταμείο δεν θα δεχτεί να κάνει ξανά τα «στραβά μάτια» όσον αφορά τις προϋποθέσεις συμμετοχής του στο ελληνικό πρόγραμμα.
Αν όλα αυτά τα δεδομένα συνδυαστούν, τότε λύνεται το «μυστήριο» με την επιμονή Τσίπρα για «αποχώρηση» του ΔΝΤ από το ελληνικό πρόγραμμα. Βάζουμε τη λέξη αποχώρηση σε εισαγωγικά, γιατί όλοι γνωρίζουν ότι κάτι τέτοιο δεν πρόκειται να γίνει. Το ζήτημα που υπάρχει, είναι ένα: αν το Ταμείο θα παραμείνει στο ελληνικό πρόγραμμα με το σημερινό του στάτους, δηλαδή χωρίς να βάζει χρήματα και άρα με τη διακριτική ευχέρεια να έχει μια θέση «συμβούλου», να λέει «ευθαρσώς» την άποψή του και ταυτόχρονα να αναγνωρίζει τον πρώτο λόγο στους ευρωπαϊκούς πυλώνες του «κουαρτέτου» των δανειστών, ή θα συμμετάσχει «κανονικά», σαν χρηματοδότης και επομένως με πλήρεις απαιτήσεις για το ελληνικό πρόγραμμα…
Όταν ο Αλέξης Τσίπρας λέει να φύγει το ΔΝΤ, εννοεί να μη ληφθούν τώρα τα μέτρα (με τη μορφή Μεσοπρόθεσμου-γίγας που θα ισοδυναμεί με 4ο μνημόνιο), γιατί είναι προφανές ότι δεν τα αντέχει η κυβέρνησή του – που είναι αμφίβολο αν αντέχει μόνο το Ασφαλιστικό… Αυτό σημαίνει όμως ότι για να αντέξει η κυβέρνησή του, αποποιείται το στόχο της άμεσης ελάφρυνσης του χρέους, διότι αποδείχτηκε ότι γι’ αυτό δεν αρκεί το τρίτο μνημόνιο αλλά χρειάζεται κι ένα τέταρτο! Και έτσι, ανάμεσα στην απειλή του Grexit και την υπόσχεση της ελάφρυνσης του χρέους, η ισορροπία ανατράπηκε πλήρως: η μεγάλη υπόσχεση για ελάφρυνση του χρέους παραμερίστηκε αθόρυβα, και απέμεινε η απειλή του Grexit… Και από το στόχο ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας μέσω ελάφρυνσης του χρέους, περάσαμε στο στόχο της κυβερνητικής επιβίωσης, με ελάφρυνση του επαπειλούμενου… 4ου μνημονίου!
* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.
0 Σχόλια