Αυτή ήταν η δήλωση που έκανε ο Jeroen Dijsselbloem, επικεφαλής του Eurogroup, καθώς έφτανε να προεδρεύσει τη σημερινή συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης στο Λουξεμβούργο.
Είναι πιθανό να είναι η τελευταία ευκαιρία για να εξασφαλιστεί μια συμφωνία μεταξύ των μερών, να ανοίξει η πρόσβαση σε επιπλέον € 7,2 δις θεσμικών κεφαλαίων που θα κρατήσουν την Ελλάδα στη ζωή μέχρι το τέλος Αυγούστου. Η ΕΚΤ θα συνέλθει στις 24 Ιουνίου για να συζητήσει περαιτέρω βοήθεια ρευστότητας έκτακτης ανάγκης προς την Ελλάδα υπό το φως της οποιασδήποτε συμφωνίας γίνει σήμερα, που ακολουθείται από μια ευρεία σύνοδο κορυφής της ΕΕ την επόμενη ημέρα.
1. Ποια είναι η βασική κατάσταση;
Η συμφωνία διάσωση της Ελλάδας λήγει σε 12 ημέρες και χωρίς παράταση χρηματοδότησης, η οποία απαιτεί από την ελληνική κυβέρνηση να δεσμευτεί για μια δέσμη οικονομικών και κοινωνικών μεταρρυθμίσεων, η χώρα δεν θα είναι σε θέση να τηρήσει τις επερχόμενες υποχρεώσεις του χρέους της. Η Ελλάδα χρωστάει € 1,5 δις στο ΔΝΤ, στο τέλος του μήνα. Τον επόμενο μήνα θα χρωστά € 452 εκατ. Στο ΔΝΤ και € 3,5 δις στην ΕΚΤ. Τον Αύγουστο, υπάρχουν και άλλες πληρωμές ύψους € 176 εκ. στο ΔΝΤ και € 3,2 δις στην ΕΚΤ. Εκτός από όλα αυτά, μέσα στους επόμενους δυόμισι μήνες μέχρι € 8.2 δις σε έντοκα γραμμάτια, τα οποία κατέχουν σε μεγάλο βαθμό οι ελληνικές τράπεζες, πρέπει να διακανονιστούν ή να αναδιαρθρωθούν.
Η πιο άμεση ανησυχία είναι η τήρηση της δέσμευσης το € 1,5 δις στο ΔΝΤ στις 30 Ιουνίου. Εάν παραλείψει να προβεί στην καταβολή, η Ελλάδα θα βρεθεί σε «τεχνικό σφάλμα» και θα διακινδύνευε να χάσει τη στήριξη πίστωσης από την ΕΚΤ, η οποία κρατά στη ζωή τις ελληνικές τράπεζες. Μια πλήρης οικονομική κρίση θα μπορούσε να ακολουθήσει, οδηγώντας στον έλεγχο κεφαλαίων, τη δημιουργία ενός παράλληλου νομίσματος και βήματα προς την έξοδο της Ελλάδας από την Ευρωζώνη.
2. Τι θέλει η Ευρώπη από την Ελλάδα;
• Οι δαπάνες για συντάξεις (που αντιπροσωπεύουν το 16% του ελληνικού ΑΕΠ) να περικοπούν κατά 1% του ΑΕΠ, κυρίως με τον τερματισμό της πρόωρης συνταξιοδότησης. Αυτό είναι το μεγάλο σημείο τριβής.
• Το πλεόνασμα στο προϋπολογισμό στόχου 1% του ΑΕΠ το τρέχον έτος, 2% το 2016 και 3,5% το 2018.
• μια ευρύτερη βάση ΦΠΑ που περιλαμβάνει φόρους πωλήσεων κατά 23% για τα φάρμακα ή τους λογαριασμούς κοινής ωφελείας.
3. Τι μπορεί η Ελλάδα να προσφέρει στην Ευρώπη;
Όλο και λιγότερα. Χθες, η Ζωή Κωνσταντοπούλου, υπογράμμισε τα προκαταρκτικά πορίσματα της «επιτροπής αλήθειας για το χρέος»:
«Τα κεφάλαια διάσωσης που προβλέφθηκαν και στα δύο προγράμματα του 2010 και του 2012 έχουν διαχειριστεί εξωτερικά μέσω πολύπλοκων συστημάτων, αποτρέποντας οποιαδήποτε φορολογική αυτονομία. Η χρήση των χρημάτων διάσωσης υπαγορεύεται αυστηρά από τους πιστωτές και έτσι, είναι αποκαλυπτικό ότι λιγότερο από το 10% των εν λόγω κεφαλαίων προορίζονται για τις τρέχουσες δαπάνες της κυβέρνησης.
«Το χρέος που προκύπτει από τις συμφωνίες της τρόικας είναι μια άμεση παραβίαση των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων των κατοίκων της Ελλάδας. Ως εκ τούτου, καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι η Ελλάδα δεν θα πρέπει να πληρώσει αυτό το χρέος, γιατί είναι παράνομο, αθέμιτο και απεχθές».
Πριν από δύο εβδομάδες, ανακαλύψαμε τις ελληνικές αντιπροτάσεις που διέρρευσαν για αναδιάρθρωση των ανεξόφλητων χρεών. Αυτές περιλάμβαναν μεγάλες διαγραφές, αναπροσαρμογή του χρέους στον ΑΕΠ και χρηματική απόδοση πληρωμών. Ο Γιάννης Βαρουφάκης, φτάνοντας στη συνεδρίαση του Eurogroup, είπε ότι θέλει να «αντικαταστήσει τη δαπανηρή παραφωνία με ουσιαστική ομοφωνία» και θα παρουσιάσει τις «ιδέες» της κυβέρνησής του. Αν υπάρχει κάποια ελπίδα για μια συμφωνία μεταξύ των μερών, οι ιδέες που πέφτουν στο τραπέζι και από τις δύο πλευρές, θα πρέπει να έχουν εξελιχθεί ουσιαστικά από εκείνες που έχουμε ακούσει τις τελευταίες ημέρες και μήνες.
4. Γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ δεν κάνει περικοπές στις συντάξεις;
Γράφοντας στο Der Tagesspiegel, ο Έλληνας Πρωθυπουργός ο Αλέξης Τσίπρας εξηγεί πώς οι συντάξεις έχουν γίνει η κυριότερη πηγή εισοδήματος για τις οικογένειες με άνεργα μέλη:
«Το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης είναι ο θεσμοθετημένος μηχανισμός αλληλεγγύης μεταξύ των γενεών και η βιωσιμότητά του αποτελεί κύριο μέλημα για την κοινωνία στο σύνολό της. Παραδοσιακά, αυτή η αλληλεγγύη σημαίνει ότι οι νέοι, μέσω των εισφορών τους, χρηματοδοτούν τις συντάξεις των γονέων τους. Αλλά κατά τη διάρκεια της ελληνικής κρίσης, έχουμε δει την αλληλεγγύη αυτή να αντιστρέφεται και οι συντάξεις των γονέων να χρηματοδοτούν την επιβίωση των παιδιών τους. Οι συντάξεις των ηλικιωμένων είναι συχνά το τελευταίο καταφύγιο για ολόκληρες οικογένειες που έχουν μόνο ένα ή κανένα εργαζόμενο μέλος, σε μια χώρα με 25% ανεργία στο γενικό πληθυσμό και 50% μεταξύ των νέων.
Αντιμέτωποι με μια τέτοια κατάσταση δεν μπορούμε να υιοθετήσουμε τη λογική των τυφλών και οριζόντιων περικοπών, όπως μερικοί μας ζήτησαν να κάνουμε, η οποία θα οδηγήσει σε δραματικές κοινωνικές συνέπειες».
5. Ποιες είναι οι επιλογές;
Αν η ΕΚΤ, η οποία χθες έθεσε ανώτατο όριο για την ενίσχυση της ρευστότητας των ελληνικών τραπεζών κατά € 1,1δις στα € 84.1 δις, επιλέξει την επόμενη εβδομάδα να σταματήσει να υποστηρίζει τις ελληνικές τράπεζες, το παιχνίδι τελείωσε. Οι ελληνικές τράπεζες θα καταρρεύσουν εν μία νυκτί.
Αν μια συμφωνία δεν επιτευχθεί σήμερα, οι συζητήσεις θα αρχίσουν γύρω από την επιβολή ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων, η προσδοκία των οποίων θα μπορούσε να επιταχύνει μια εκροή καταθέσεων, ρίχνοντας την οικονομία σε στασιμότητα. Η Ελλάδα θα πρέπει να εξετάσει τη θέσπιση παράλληλου νομίσματος, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα (πράγμα που δεν σημαίνει κατ ‘ανάγκην ότι η χώρα θα πρέπει να εγκαταλείψει το ευρώ, εκτός αν το νέο νόμισμα παραβιάζει τις Συνθήκες της ΕΕ). Συγγραφείς στο Bruegel εξετάζουν πώς θα μπορούσε να εισαχθεί ένα νέο νόμισμα το οποίο θα λειτουργεί ως de facto, αλλά (κυρίως) όχι de jure νόμιμο χρήμα.
«Οι Biagio Bossone και Marco Cattaneo γράφουν ότι η εισαγωγή ενός ελληνικού παράλληλου νομίσματος θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί με δύο τουλάχιστον τρόπους. Ο πρώτος τρόπος θα ήταν η Ελλάδα να εκδώσει IOUs, δηλαδή, να υπόσχεται να καταβάλει στους κατόχους σε μια μελλοντική λήξη του χρόνου. Βασικά, αυτά τα IOUs θα είναι ευρώ-δανειακές υποχρεώσεις που εκδίδονται και χρησιμοποιούνται για να αντικαταστήσουν τα ευρώ και να πληρώσουν τους μισθούς, τις συντάξεις, κλπ. Ο δεύτερος τρόπος θα ήταν να εκδοθούν Πιστοποιητικά Φορολογικών ελαφρύνσεων (TCC) και να εκχωρηθούν στους εργαζόμενους και τις επιχειρήσεις χωρίς καμία επιβάρυνση. Το TCC θα έδινε το δικαίωμα στον κάτοχό σε μείωση φόρου ενός ισοδύναμου ποσού, ας πούμε, δύο χρόνια μετά την έκδοση. Αυτά τα δικαιώματα θα μπορούσαν να ρευστοποιηθούν σε αντάλλαγμα για ευρώ και να χρησιμοποιηθούν για σκοπούς δαπανών. Η εκκαθάριση του TCC θα γινόταν κατά τις αγορές του TCC από εκείνους που θα παρείχαν ευρώ σε αντάλλαγμα για το δικαίωμα των μελλοντικών φορολογικών περικοπών».
Ακόμα και αν υπάρξει σήμερα συμφωνία, δεν είναι το τέλος της ιστορίας. Χωρίς σημαντική ελάφρυνση του χρέους, η Ελλάδα θα χρειαστεί δεκάδες δισεκατομμύρια ακόμα για να ανταποκριθεί στις μελλοντικές υποχρεώσεις της. Οι σημερινές διαπραγματεύσεις δεν είναι τίποτε άλλο, παρά για την απελευθέρωση των 7,2 δις €. Ενώ η στήριξη του ΣΥΡΙΖΑ και του Αλέξη Τσίπρα εξακολουθεί να είναι υψηλή, αυτό θα μπορούσε εύκολα να αλλάξει εάν δυσάρεστες παραχωρήσεις γίνουν στο Eurogroup. Και ακόμα κι αν οι Έλληνες υποχωρήσουν, η συμφωνία θα είναι μόνο ενδιάμεση. Θα επιστρέψουμε τον Αύγουστο για μια άλλη δόση αυτής της χωρίς τέλος, οδυνηρή, σπάταλη και βαρετή κρίση χρέους.
Οι διαπραγματεύσεις έχουν καταντήσει ένα γελοία παιχνίδι αναμονής. Ποιος θα υποχωρήσει πρώτος;
Υ.Γ. Και μέσα σε όλα, ο William Hill ξανάνοιξε τα στοιχήματα για το Grexit και προσφέρει 9/4 (31% πιθανότητα) για Grexit, από 3/1 (25%), νωρίτερα αυτό το έτος.
hellasforce.com
* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.
0 Σχόλια