Η εισβολή των αντιεξουσιαστών στη Βουλή και η εφαρμογή των κανόνων
Γράφει ο Μανώλης Κοττάκης
Δημοκρατία είναι το πολίτευμα στο οποίο οδηγός αυτοκινήτου που κινείται σε έρημο δρόμο στις 3 μετά τα μεσάνυχτα υπακούει στον ερυθρό σηματοδότη, ακινητοποιεί το όχημα και βάζει «πρώτη» μόνο όταν ανάψει πράσινο. Αυτόν τον εξαιρετικά εύστοχο ορισμό της λαϊκής κυριαρχίας δίνει στο εξαιρετικό βιβλίο «Εξηγώντας τη Δημοκρατία στην κόρη μου» (εκδόσεις Καστανιώτη) ο Γάλλος διανοούμενος Ρεζίς Ντεμπρέ.
Το παράδειγμα θέλει να μας πει κάτι που βρίσκω εξαιρετικά επίκαιρο, λόγω του σάλου ο οποίος προκλήθηκε από την εισβολή των αντιεξουσιαστών στη Βουλή.
Ο πρωταγωνιστής της ιστορίας, ο οδηγός του μεσονυκτίου, μπορούσε κάλλιστα να παραβιάσει τον κανόνα και να συνεχίσει την πορεία του, παρά το κόκκινο. Η πράξη του δεν θα είχε συνέπειες. Τροχονόμος για να του κόψει κλήση δεν υπήρχε, κίνδυνος σύγκρουσης με άλλο όχημα επίσης όχι. Στη δημοκρατία, όμως, σεβόμαστε τους κανόνες και τους τηρούμε ακόμη και με δυσφορία, γιατί αυτό ορίζει η θεμελιώδης σύμβαση που έχουμε συνάψει μεταξύ μας. Η ελευθερία μας υπόκειται στους περιορισμούς που απαιτούνται για να λειτουργήσει το πολίτευμα. Και αυτούς τους περιορισμούς τούς έχουν νομοθετήσει καθ' υπόδειξή μας οι εκλεγμένοι αντιπρόσωποί μας στη Βουλή.
Ο κόκκινος σηματοδότης λειτουργεί διότι νόμος το ορίζει. Η φρουρά ελέγχει την πρόσβαση των πολιτών στην Βουλή γιατί νόμος το ορίζει. Ο εκάστοτε πρόεδρος της Βουλής είναι πολιτειακός παράγων, θεματοφύλακας της λαϊκής κυριαρχίας, γιατί το Σύνταγμα το ορίζει. Οταν λοιπόν τους παραβαίνουμε, δεν γράφουμε στα παλιά μας τα παπούτσια την εντολή του ενός, αλλά την επιθυμία των πολλών που αποτυπώθηκε στον κανόνα. Οποιος, δε, υποκρίνεται ότι η παραβίαση ενός τυπικού κανόνα -οι αστυνομικοί ελέγχουν την ταυτότητα κάθε πολίτη που ζητά πρόσβαση στο Κοινοβούλιο- δεν συνιστά μέγα αδίκημα, επειδή δεν υπήρξαν συνέπειες (επεισόδια), στην πραγματικότητα πυροβολεί τα πόδια του. Εκχωρεί την αρμοδιότητα που του έδωσαν οι πολίτες να περιφρουρεί τη νομιμότητα.
Νομιμότητα η οποία δεν είναι νοητό να χωρίζεται σε ρυθμίσεις μείζονος και ελάσσονος σημασίας. Οταν, άλλωστε, ανοίγεις τέτοια κερκόπορτα και χαϊδεύεις «τα παιδιά με τα All Star», δεν θα αργήσει η ημέρα που άλλα παιδάκια, λιγότερο ευγενικά, θα καταλάβουν το γραφείο σου, θα θεωρήσουν ότι ο συγκεντρωτισμός εξουσιών στο πρόσωπό σου υπερβαίνει το ανεκτό και άντε μετά να τα κουνήσεις από εκεί. Η ημέρα αυτή δεν θα αργήσει. Και τότε, η διαμαρτυρία δεν θα είναι «ειρηνική», αλλά θα «βαφτιστεί» κάπως αλλιώς... Τα πράγματα, λοιπόν, είναι απλά: Ο τρίτος πολιτειακός παράγων δεν δικαιούται να διαπραγματεύεται δημοσίως τη χαλαρή εφαρμογή των κανόνων. Δεν τον παίρνει. Πρόεδρος Βουλής και χαλαρή νομιμότης είναι έννοιες ξένες μεταξύ τους.
Εφημερίδα Δημοκρατία
* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.
0 Σχόλια