«Περιορίστε το κρέας» για να σωθούμε από την κλιματική αλλαγή

Η παραγωγή ζωοτροφών απαιτεί όλο και μεγαλύτερες καλλιεργήσιμες εκτάσεις, εις βάρος των δασών

Βαγγέλης Πρατικάκης
Η αγάπη του ανθρώπου για το κρέας απειλεί όχι μόνο την υγεία του αλλά και το παγκόσμιο κλίμα, προειδοποιεί ακόμα μια μελέτη. Η παραγωγή ζωοτροφών απαιτεί όλο και μεγαλύτερες καλλιεργήσιμες εκτάσεις, εις βάρος των δασών, ενώ τα ίδια τα εκτρεφόμενα ζώα απελευθερώνουν μεγάλες ποσότητες μεθανίου, ενός ισχυρού αερίου του θερμοκηπίου.
Η μελέτη

Σύμφωνα με τη μελέτη, η οποία δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature Climate Change», αν οι σημερινές τάσεις συνεχιστούν, οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από την παραγωγή τροφίμων θα αυξηθούν κατά 80% έως το 2050, και μάλιστα θα υπερβούν τους στόχους που έχουν τεθεί για τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου συνολικά.

Καθώς ο παγκόσμιος πληθυσμός αυξάνεται και οι αναπτυσσόμενες χώρες στρέφονται στη Δυτική διατροφή, οι καλλιέργειες θα πρέπει να επεκταθούν δραστικά εις βάρος των δασών. Δεδομένου όμως ότι τα δάση απορροφούν μεγάλες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα, η αποψίλωσή τους θα επιτείνει την άνοδο της θερμοκρασίας. Το πρόβλημα θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί εν μέρει με τη μείωση της σπατάλης τροφίμων (σύμφωνα με προηγούμενες μελέτες η σπατάλη φτάνει το 30 με 50 τοις εκατό της συνολικής αγροτικής παραγωγής).

Τα μέτρα

Μια άλλη λύση, λένε οι ερευνητές των πανεπιστημίων του Ομπερντίν και του Κέμπριτζ, θα ήταν η υιοθέτηση πιο αποδοτικών καλλιεργητικών πρακτικών στις αναπτυσσόμενες χώρες και κυρίως στην Αφρική.

Τα μέτρα αυτά θα ήταν όμως ανεπαρκή χωρίς την παράλληλη μείωση στην κατανάλωση κρέατος. «Υπάρχουν βασικοί νόμοι της βιοφυσικής τους οποίους δεν μπορούμε να υπερβούμε» επισημαίνει η Μπογιάνα Μπατζέλι του Κέμπριτζ, πρώτη συγγραφέας της δημοσίευσης.

«Η μέση αποδοτικότητα της μετατροπής φυτικών ζωοτροφών σε κρέας είναι λιγότερο από 3% [...] Καθώς οι άνθρωποι σε όλο τον κόσμο τρώνε όλο και περισσότερο κρέας, η μετατροπή των φυτών σε τρόφιμα γίνεται όλο και λιγότερο αποδοτική» εξηγεί η ερευνήτρια.

Σύμφωνα μάλιστα με προηγούμενη, πρόσφατη μελέτη, η παραγωγή μιας θερμίδας μοσχαρίσιου κρέατος απαιτεί 30 θερμίδες ζωοτροφής. Για το χοιρινό και το κοτόπουλο η αναλογία είναι καλύτερη, καθώς για την παραγωγή μιας θερμίδας κρέατος χρειάζονται περίπου 7 με 8 θερμίδες ζωοτροφής. Στη νέα μελέτη, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν δεδομένα για τη χρήση γης, τη γεωργική παραγωγή και άλλες παραμέτρους για να δημιουργήσουν ένα μαθηματικό μοντέλο που προσομοίωσε διάφορα σενάρια έως το 2050.

Η αύξηση της παραγωγικότητας στις αναπτυσσόμενες χώρες και ο περιορισμός της σπατάλης στο μισό θα προσέφεραν μικρά μόνο οφέλη. Αν όμως περιοριστεί παράλληλα και η κατανάλωση κρέατος, οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από τη γεωργία θα μειώνονταν κατά 48% σε σχέση με τα επίπεδα του 1990. Πρέπει λοιπόν να στερηθούμε το αγαπημένο μας κρέας; Κάθε άλλο. Η «ισορροπημένη διατροφή» που προτείνουν οι ερευνητές περιλαμβάνει δύο μερίδες κόκκινου κρέατος και επτά μερίδες πουλερικών ανά εβδομάδα. 

Δημοσιεύτηκε στο "ΤΟ ΒΗΜΑ science" την Τρίτη, 2 Σεπτεμβρίου 2014