Μπορείς να είσαι όσο ανήθικος θες, αρκεί να μη σε τσιμπήσει ο νόμος.Αυτός είναι ο λόγος που η πολιτική ταυτίζεται με την διαφθορά και την διαπλοκή: Η νομιμότητα όχι μόνο εντοπίζεται να υπηρετεί συγκεκριμένες ομάδες συμφερόντων, αδιαφορώντας για την ηθική, αλλά κατασκευάζεται επιμελώς με αυτά τα υλικά της διαφθοράς. Έτσι ο διεφθαρμένος, όσο διεφθαρμένος και να είναι, όσο ανήθικος και να εμφανίζεται, καλύπτεται από την κατασκευασμένη νομιμότητα.
Από φιλοσοφικής άποψης, ίσως, η νομιμότητα δεν ταυτίζεται με την ηθική. Η Κοινωνία αρκετές φορές για να αποδώσει δικαιοσύνη σωφρονίζει και τιμωρεί με μέτρα που είναι ανήθικα. Όσο όμως αναπτύσσεται πολιτισμικά και ηθικά μια κοινωνία, τόσο αυτή η διάσταση οφείλει να ελαχιστοποιείται.
Στην πολιτική, αυτή η διάσταση δεν μπορεί να υπάρχει. Ο ίδιος ο πολιτικός είναι θεωρητικά ο εγγυητής πως οι σχέσεις μεταξύ κοινωνίας και προόδου, δικαιοσύνης και ηθικής, τείνουν στο ελάχιστο. Διαφορετικά ο πολιτικός δεν θα κάνει τίποτα άλλο από νομικές προδιαγραφές για την ανηθικότητά του. Θα γίνει ο μετατροπέας της ανηθικότητας σε νομιμότητα. Και αυτό ακριβώς είναι που γίνεται στην Ελλάδα. Η πολιτική δεν απολογείται στην ηθική, ούτε αναπαράγει ηθικές αξίες που με τη σειρά τους θα εκφραστούν και νομικά.
Όσο οι απλοί άνθρωποι διακρίνουν πως η δικαιοσύνη δεν αποδίδεται, τόσο το πολιτικό και μιντιακό σύστημα θα αντιπαραθέτει νόμους και διατάξεις που δικαιολογούν τον εαυτό του.
Είμαστε πλήρεις νόμων, αλλά όχι δικαιοσύνης, και βέβαια ηθικής.
Στον νεοφιλελευθερισμό, αυτή η νομιμότητα, η κατασκευασμένη νομιμότητα που βολεύει συγκεκριμένα συμφέροντα, αποστασιοποιείται από την ηθική όλο και περισσότερο. Η αγορά πρέπει να λειτουργήσει και έτσι παράγει μια νομιμότητα, για παράδειγμα τους νόμους εκείνους με τους οποίους θα δωθεί η παραλία στον Λάτση. Το ηθικό κομμάτι, το οποίο μπορεί να είναι το ερώτημα με ποιο δικαίωμα δίνεται γη που ανήκει σε όλους τους Έλληνες -ακόμη και σε αυτούς που δεν έχουν γεννηθεί- σε έναν ιδιώτη, θα κάνει τους νεοφιλελεύθερους να γελάσουν με τον ρομαντισμό των ηθικών αναστολών.
Προέχει για αυτούς η "ανάγκη" η οποία μετατρέπεται σε νομιμότητα, απέναντι στην οποία η ηθική καλά θα κάνει να καθίσει στα αυγά της.
Αν ψάξει κάποιος την ιστορία, θα δει πως η νομιμότητα αυτή και η διάστασή της με την ηθική, είναι πολύ παλιό εφεύρημα, το οποίο δημιουργήθηκε όταν όσοι είχαν συμφέροντα -και προφανώς καμία ηθική- θέλησαν να τα διατηρήσουν. Έτσι για παράδειγμα ήταν απολύτως νόμιμο ως το 1822 στην Ελλάδα να υπάρχουν δούλοι και δεν είχε καμία σημασία η ηθική της εκμετάλλευσης ανθρώπων με τέτοιο τρόπο.
Ξαναγυρνάμε μάλλον στην εποχή που οι νόμοι ξορκίζονται από την ηθική τους διάσταση και αναπαράγουν τη μοναδική "ηθική" του χρήματος....
Αξίζει την Ελλάδα να την κυβερνούν άνθρωποι που θεωρούν πως η νομιμότητα προσδιορίζεται από τις προτιμήσεις και τις αποφάσεις τους και όχι από την ηθική;
Κώστας Βαξεβάνης
0 Σχόλια