Πλήρη αβγά πτερόσαυρου βρέθηκαν σε απολιθωμένη αποικία

Εντοπίστηκαν στην Κίνα μαζί με απολιθώματα ενηλίκων πτερόσαυρων και είναι θαυμάσια διατηρημένα σε τρεις διαστάσεις

Βαγγέλης Πρατικάκης
Πριν από περίπου 120 εκατομμύρια χρόνια, μια ισχυρή καταιγίδα στην περιοχή της σημερινής Κίνας σκότωσε μια ολόκληρη αποικία πτερόσαυρων, ιπτάμενων ερπετών με άνοιγμα φτερών 3,5 μέτρα.
Ο αφανισμός τους όμως αποδεικνύεται ευτύχημα για τους παλαιοντολόγους, οι οποίοι καμαρώνουν τώρα τα πρώτα πλήρη αβγά πτερόσαυρου, θαυμάσια διατηρημένα σε τρεις διαστάσεις.

«Είναι σίγουρα η σημαντικότερη τοποθεσία για τη μελέτη των πτερόσαυρων» λέει στο Reuters ο Ζονγκέ Ζου της Κινεζικής Ακαδημίας Επιστημών, επικεφαλής της μελέτης που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Current Biology.

Μέχρι σήμερα είχαν βρεθεί σε όλο τον κόσμο μόνο τέσσερα αβγά πτερόσαυρου, όλα όμως ήταν ισοπεδωμένα από τη διαδικασία απολίθωσης. Ακόμα και τα απολιθώματα ενήλικων πτερόσαυρων ήταν λιγοστά, καθώς τα λεπτά, ελαφριά οστά τους δεν απολιθώνονται εύκολα.

Ακόμα πέντε αβγά, τα οποία διατηρούν το σχήμα τους, ήρθαν στο φως στην απολιθωμένη αποικία που βρέθηκε στην επαρχία του Σιντζιάνγκ. Μαζί τους βρέθηκαν απολιθώματα από τουλάχιστον 40 ενήλικα άτομα, τα οποία αναγνωρίστηκαν ως νέο είδος που βαφτίστηκε Hamipterus tianshanensis.

Κοινωνικά ζώα με μεγάλες αποικίες

Η ανακάλυψη, επισημαίνουν οι ερευνητές, επιβεβαιώνει τις υποψίες ότι οι πτερόσαυροι ήταν κοινωνικά ζώα και σχημάτιζαν αποικίες δεκάδων ατόμων.

Επιβεβαιώνει επίσης ότι οι πτερόσαυροι παρουσίαζαν φυλετικό διμορφισμό, δηλαδή εμφανισιακές διαφορές ανάμεσα στα δύο φύλα -τα μεγαλόσωμα αρσενικά είχαν για παράδειγμα μεγαλύτερο λοφίο στο κεφάλι.

Η αποικία του Hamipterus tianshanensis εκτιμάται ότι ήταν στημένη κοντά στις όχθες μιας μεγάλης λίμνης -τα αβγά είχαν τοποθετηθεί προσεκτικά μέσα σε βρεγμένη άμμο για να μην ξεραθούν, κάτι που ευνόησε τη διατήρησή τους.

Τα αβγά μοιάζουν με τα μαλακά, ελαστικά αβγά των σημερινών φιδιών και σαυρών, με ένα σκληρό εξωτερικό περίβλημα γύρω από μια ελαστική αλλά παχιά μεμβράνη.

Τα πρώτα σπονδυλωτά που πέταξαν στους ουρανούς

Οι πτερόσαυροι εμφανίστηκαν πριν από περίπου 220 εκατομμύρια χρόνια και εξαφανίστηκαν μαζί με τους εξαδέλφους τους δεινόσαυρους πριν από 65 εκατομμύρια χρόνια. Ήταν τα πρώτα σπονδυλωτά που πέταξαν στους ουρανούς της Γης, πολύ πριν από τα πτηνά (που είναι απόγονοι των δεινόσαυρων) και τις νυχτερίδες.

Οι διάσημοι πτεροδάκτυλοι ήταν μόνο μια από τις πολλές κατηγορίες της τάξης των πτερόσαυρων. 

Δημοσιεύτηκε στο "ΤΟ ΒΗΜΑ science" την Παρασκευή,  6 Ιουνίου 2014