Λαΐνας Θοδωρής
Νέα ευρήματα αποκαλύπτουν τον εντυπωσιακό κόσμο των πτεροσαύρων,
των γιγάντιων ιπτάμενων όντων που θυμίζουν έντονα τους... δράκους του
«Game of Thrones».
Αν και το όνομά του δεν το πήρε από το «Game of Thrones» αλλά από
τη βραβευμένη με Οσκαρ ταινία «Τίγρης και Δράκος» του Ανγκ Λι, ο
Κρυπτοδράκων είναι το πιο πρόσφατο μέλος στην οικογένεια των
πτεροσαύρων. Πρόκειται για ένα άγνωστο ως σήμερα είδος της οικογένειας
των πτεροδακτυλιδών πτεροσαύρων, η ανακάλυψη του οποίου προσφέρει νέα
δεδομένα για την καταγωγή και εξέλιξη αυτών των ιπτάμενων όντων. Οι
πτερόσαυροι ήταν μια ομάδα ιπτάμενων ερπετών που, καθώς εξελίχθηκαν,
έγιναν τα μεγαλύτερα πλάσματα που έχουν ποτέ πετάξει στον πλανήτη μας. Ο
Κρυπτοδράκων ήταν ο πρώτος πτερόσαυρος που έφερε τα ανατομικά
χαρακτηριστικά της οικογένειας των πτεροδακτύλων, που έμελλε αργότερα να
κυριαρχήσει στους αιθέρες του προϊστορικού κόσμου.
Η ανακάλυψη προεκτείνει κατά περίπου 5 εκατ. χρόνια στο παρελθόν το αρχαιότερο γνωστό απολίθωμα πτεροδακτυλιδών. Ο Κρυπτοδράκων είχε σχετικά μικρό μέγεθος (άνοιγμα φτερών περίπου 1,4 μέτρα) αλλά η μελέτη του θα ρίξει νέο φως στην εξέλιξη των πτεροδακτύλων, ορισμένα είδη εκ των οποίων έγιναν αργότερα τόσο γιγάντια που έμοιαζαν με μικρά αεροπλάνα.
O πτερόσαυρος F-16
Ο Quetzalcoatlus μοιάζει πολύ με τους δράκους της... Καλίσι
Αυτός που σίγουρα θα επέλεγε η Καλίσι για να καταλάβει τον σιδερένιο θρόνο είναι ο Quetzalcoatlus. Πρόκειται για έναν πτερόσαυρο που θυμίζει αεροσκάφος και πιο συγκεκριμένα ένα μαχητικό F-16!
Απολιθώματα του Quetzalcoatlus έχουν εντοπιστεί σε διάφορες περιοχές του Τέξας, όπως στο Εθνικό Πάρκο Big Bend, μια περιοχή που, σε αντίθεση με τη σημερινή της εικόνα, στα τέλη της Κρητιδικής περιόδου καλυπτόταν από πυκνά δάση.
Ο Quetzalcoatlus πετούσε στους ουρανούς πριν από περίπου 67 εκατομμύρια έτη και η εμφάνισή του ήταν ιδιαίτερα εντυπωσιακή όσο και τρομακτική αφού το άνοιγμα των φτερών του ξεπερνούσε τα δέκα μέτρα. Πήρε το όνομά του από το Quetzalcoatl, μια θεότητα των αρχαίων πολιτισμών της αμερικανικής ηπείρου. Ο Quetzalcoatl ήταν ένας άνθρωπος με μορφή ερπετού που διέθετε φτερά.
Τα μυστήρια
Το μέγεθος του Quetzalcoatlus σε συνδυασμό με τη μορφολογία της
περιοχής προκαλεί διάφορα ερωτήματα στους ειδικούς. Για παράδειγμα, το
βάρος ενός τόσο μεγάλου όντος λογικά δεν θα του επέτρεπε να πετάει ενώ
επιπρόσθετο εμπόδιο αποτελεί το γεγονός ότι οι περιοχές στις οποίες
έχουν εντοπιστεί απολιθώματα είναι περιοχές όπου δεν υπήρχαν σημεία με
ψηλούς και απότομους βράχους που θα μπορούσαν να βοηθήσουν τον
Quetzalcoatlus να πετάξει.
Ομάδα ειδικών από το Πολυτεχνείο του Τέξας αποφάσισε να βρει απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα και πραγματοποίησε προσομοιώσεις. Σύμφωνα με τους ερευνητές, ο Quetzalcoatlus ζύγιζε περίπου 70 κιλά. Το ανώτατο επιτρεπτό βάρος που μπορεί να διαθέτει ένα πτηνό για να έχει την ικανότητα να πετά έχει υπολογισθεί ότι κυμαίνεται γύρω στα 80 κιλά. Αυτό σημαίνει ότι ο Quetzalcoatlus μπορούσε να πετάξει.
Είχε πολύ ελαφριά οστά τα οποία ήταν «γεμισμένα» με αέρα ενώ τα φτερά του ήταν εύθραυστα. «Ανατομικά μοιάζει με ένα μηχανικό θαύμα» ανέφερε ο Σανκάρ Τσάτερτζι, μέλος της ερευνητικής ομάδας που παρουσίασε τη μελέτη της στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Γεωλογικής Εταιρείας το οποίο έλαβε πρόσφατα χώρα στην πόλη Σάρλοτ στη Βόρεια Καρολίνα.
Οπως έδειξαν οι προσομοιώσεις, ο Quetzalcoatlus χρησιμοποιούσε και τα τέσσερα άκρα του για να πάρει φόρα στην απογείωση. Η προσγείωση ήταν για αυτόν ένα ιδιαίτερα κοπιαστικό εγχείρημα αφού έπρεπε να κουνάει για πολλή ώρα με δύναμη τα φτερά του, να ακουμπάει αρχικά στο έδαφος με τα δύο πίσω άκρα του και στη συνέχεια, αφού είχαν πλέον ακουμπήσει και τα μπροστινά άκρα του, να τρέχει μέχρι να ισορροπήσει.
Ενα αβγό για την... Καλίσι
Ενα από τα σημεία αναφοράς μέχρι στιγμής στο «Game of Thrones» ήταν
και τα περίφημα αβγά από τα οποία γεννήθηκαν οι δράκοι. Ως μία από τις
πιο σημαντικές παλαιοντολογικές ανακαλύψεις των τελευταίων ετών
καταγράφεται ο εντοπισμός ενός καλοδιατηρημένου σκελετού πτεροσαύρου
στην Κίνα. Το εύρημα που κάνει τη διαφορά είναι ένα επίσης
καλοδιατηρημένο αβγό που υπήρχε μαζί με τον σκελετό!
Η ανακάλυψη του αβγού αποκάλυψε ότι ο πτερόσαυρος ήταν γένους θηλυκού. Είναι η πρώτη φορά που οι επιστήμονες έχουν στη διάθεσή τους έναν πτερόσαυρο γνωρίζοντας το φύλο του, γεγονός που θα τους βοηθήσει να προχωρήσουν σε νέες μελέτες διαχωρισμού αρσενικών και θηλυκών όντων που θεωρούνται πρόγονοι των πτηνών. Ηδη από τις πρώτες συγκρίσεις με άλλα απολιθώματα πτεροσαύρων έχουν διαπιστωθεί διακριτές ανατομικές διαφορές ανάμεσα στα δύο φύλα. Για παράδειγμα, όπως φαίνεται, τα αρσενικά διέθεταν λοφίο.
Εξίσου σημαντική είναι και η μελέτη του αβγού και σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις των ειδικών είναι πολύ πιθανό τα πτεροσαυράκια να γεννιόνταν διαθέτοντας φτερά και να μπορούσαν αμέσως να πετάξουν, χαρακτηριστικό επίσης εντυπωσιακό.
«Αν κάποιος μου έλεγε πριν από λίγα χρόνια ότι είναι θέμα χρόνου να έχουμε στα χέρια μας ένα τέτοιο εύρημα, θα του απαντούσα γελώντας ότι αυτό μπορεί να συμβεί σε ένα εκατομμύριο χρόνια» ανέφερε ο Ντέιβιντ Ανγουιν, παλαιοβιολόγος του Πανεπιστημίου του Λέστερ και μέλος της ερευνητικής ομάδας, θέλοντας να τονίσει τη σπουδαιότητα της ανακάλυψης.
Δημοσιεύτηκε στο "ΤΟ ΒΗΜΑ science" την Τετάρτη, 30 Απριλίου 2014
0 Σχόλια