Κοσμικός «δερβίσης» στο κέντρο ενός γαλαξία

Γιγάντια μαύρη τρύπα περιστρέφεται με την ταχύτητα του φωτός!

Καλλιτεχνική απεικόνιση της μαύρης τρύπας του γαλαξία NGC 1365 η οποία περιστρέφεται με την ταχύτητα του φωτός Credit:NASA/JPL

Διεθνής ομάδα αστρονόμων έκανε μια εκπληκτική ανακάλυψη. Εντόπισε μια γιγάντια μαύρη τρύπα που περιστρέφεται με ταχύτητα που πλησιάζει αυτή του φωτός.




Πιο γρήγορα δεν γίνεται

Ομάδα επιστημόνων του Κέντρου Αστροφυσικής Harvard-Smithsonian στις ΗΠΑ και του Αστεροσκοπείου Arcetri στη Φλωρεντία χρησιμοποίησε τα διαστημικά παρατηρητήρια NuSTAR και XMM-Newton X-ray για να μελετήσει τη μελανή οπή που βρίσκεται στο κέντρο του σπειροειδή γαλαξία NGC 1365. Ο γαλαξίας βρίσκεται σε απόσταση 60 εκατομμυρίων ετών φωτός από εμάς και η μαύρη τρύπα στο κέντρο του εκτιμάται ότι έχει διάμετρο 3,2 εκατομμύρια χιλιόμετρα. Οι ερευνητές υπολόγισαν ότι η μελανή οπή περιστρέφεται με ταχύτητα που πλησιάζει αυτή του φωτός.

«Είναι η πρώτη φορά που υπάρχει ακριβής μέτρηση της περιστροφής μιας γιγάντιας μαύρης τρύπας» αναφέρει ο Γκουίντο Ριζάλτι, επικεφαλής της έρευνας.

Η αξία της ανακάλυψης

Μόλις δύο παράμετροι καθορίζουν μια μελανή οπή, η μάζα και η περιστροφή της. Οπως υποστηρίζουν οι ειδικοί, αν κάποιος γνωρίζει αυτές τις δύο παραμέτρους γνωρίζει πρακτικά τα πάντα για μια μαύρη τρύπα. Μάλιστα τα δεδομένα για την περιστροφή μιας μαύρης τρύπας είναι πιο σημαντικά από εκείνα για τη μάζα της. Και αυτό διότι τα δεδομένα της περιστροφής μπορούν να αποκαλύψουν στοιχεία για το παρελθόν του γαλαξία στον οποίο βρίσκεται.

«Η περιστροφή μιας μαύρης τρύπας αποτελεί ένα είδος μνήμης, ένα αρχείο της ιστορίας ολόκληρου του γαλαξία στον οποίο βρίσκεται» αναφέρει ο Ριζάλτι. Η μελανή οπή στον NGC 1365 έχει μάζα εκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από εκείνη του Ηλιου. Δεν γεννήθηκε όμως τόσο μεγάλη αφού, όπως φαίνεται, με την πάροδο των αιώνων «καταβρόχθισε» πολλά άστρα και ανυπολόγιστη ποσότητα κοσμικής ύλης (αέρια, σκόνη) ενώ οι ερευνητές εκτιμούν ότι υπήρξαν και συγχωνεύσεις με άλλες μελανές οπές για να φτάσει στο σημερινό γιγάντιο μέγεθός της. Η έρευνα δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature».