Του Κώστα Στούπα
Ενίοτε στη ζωή ο δρόμος προς την κόλαση είναι σπαρμένος με καλές προθέσεις. Όσοι παρατηρούν τις αριστερές οικονομικές πολιτικές το γνωρίζουν αυτό. Συχνά ένα βραχυπρόθεσμο όφελος προς λίγους εξελίσσεται σε μακροπρόθεσμη ζημιά για τους πολλούς...
Το πρόβλημα στέγης που αντιμετωπίζουν ιδιαίτερα οι νέοι είναι ασφυκτικό και αυτό δεν αφορά μόνο την Ελλάδα. Οι περισσότερες κυβερνήσεις προσπαθούν να το αντιμετωπίσουν βάζοντας πλαφόν στις αυξήσεις των ενοικίων και επιδοτώντας στεγαστικά δάνεια.
Με αμφότερα τα μέτρα, η ανακούφιση είναι προσωρινή και για λίγους. Για τους περισσότερους η επιβάρυνση πολλαπλασιάζεται.
Στις χώρες που επελέγη η επιβολή περιορισμών στις αυξήσεις των ενοικίων οι ιδιοκτήτες αποσύρουν τα ακίνητα από την αγορά προσωρινά για να τα πουλήσουν ή να τα επαναφέρουν αργότερα με υψηλότερα ενοίκια.
Στην Ελλάδα, η αιχμή του δόρατος της κυβερνητικής πολιτικής είναι το πρόγραμμα "Σπίτι μου" και αφορά κυρίως την επιδότηση επιτοκίων για στεγαστικά δάνεια σε νέους 25-39 ετών που πληρούν τις προϋποθέσεις...
Το πρόγραμμα είναι επιτυχημένο. Σε έναν μήνα είχαν γίνει ήδη πάνω από 26.000 αιτήσεις. Αν σκεφτεί κάποιος πως προκειμένου να κάνει κάποιος αίτηση πρέπει να έχει βρει το ακίνητο, ο αριθμός αναμένεται να αυξηθεί...
Ο συνολικός προϋπολογισμός του προγράμματος είναι 500 εκατ. ευρώ και, μόλις υπερκαλυφθεί, θα διπλασιαστεί.
Προσθέτοντας όμως περίπου 20.000 αγοραστές στην ήδη πιεσμένη αγορά, οι τιμές των ενοικίων και των ακινήτων δύσκολα θα συγκρατήσουν τους ξέφρενους ρυθμούς ανόδου των τελευταίων ετών.
Στις 26 Απριλίου ο Σύλλογος Μεσιτών Αστικών Συμβάσεων Αθηνών-Αττικής (Σ.Μ.Α.Σ.Α.Α.) ανέφερε πως: "από τα 45.000 διαθέσιμα ακίνητα, μόνο το 32% πληροί τις προϋποθέσεις του προγράμματος”. Δηλαδή, 14.899 ακίνητα πληρούν τις προϋποθέσεις μόνο στην Αττική...
Και 100.000 να είναι τα διαθέσιμα ακίνητα σε όλη τη χώρα (που δεν είναι) η προσθήκη 20.000 νέων αγοραστών δεν είναι μικρή. Πόσο μάλλον αν το πρόγραμμα, μόλις εξαντληθούν τα 500 εκατ., επαναλανσαριστεί με διπλάσιο ποσό.
Σε πρώτη φάση λοιπόν θα έχουμε 20.000 νέους που θα αποκτήσουν στέγη με υψηλό τίμημα, ένα μέρος του οποίου θα επωμιστεί ο φορολογούμενος. Τούτο όμως θα σπρώξει τις τιμές παραπάνω και θα δυσκολέψει τη ζωή όσων δεν εμπίπτουν στο πρόγραμμα επιδότησης και όσων θα συνεχίσουν να ενοικιάζουν.
Περισσότερο αποτελεσματική θα ήταν μια πολιτική που ενίσχυε την προσφορά ακινήτων περισσότερο από την ενίσχυση της ζήτησης. Η απερχόμενη κυβέρνηση είχε αναγγείλει κάποια μέτρα για τη διευκόλυνση της αξιοποίησης των κλειστών ακινήτων που υπάρχουν στην Αθήνα. Στο πεδίο αυτό δεν έχουμε διαπιστώσει κάποια πρόοδο...
Το προφανές που πρέπει να σχεδιάσει άμεσα η επόμενη κυβέρνηση είναι η ένταξη στο σχέδιο πόλεως νέων περιοχών και η δημιουργία κινήτρων προκειμένου μέχρι σε δυο-τρία χρόνια να χτιστούν και να βγουν στην αγορά χιλιάδες νέα ακίνητα...
Αντί της επιδότησης με χρήματα φορολογουμένων της αγοράς όλο και ακριβότερων ακινήτων, προτιμότερη είναι η δημιουργία υποδομών (συγκοινωνίες, Μετρό, προαστιακός, τηλεπικοινωνίες, ύδρευση) στις νέες υπό ένταξη στο Σχέδιο περιοχές.
Τέτοιες προτάσεις μπορεί να στεναχωρούν τους νυν ιδιοκτήτες αλλά θα καταλάβουν πως είναι προς το συμφέρον τους μακροπρόθεσμα. Αν προσέξουν τι ψηφίζουν οι νέοι που αναγκάζονται να καταβάλλουν πάνω από το 30% του εισοδήματος για στέγαση θα καταλάβουν γιατί...
Για την έκρηξη της επόμενης βόμβας ο χρόνος μετράει ήδη αντίστροφα. Η επόμενη βόμβα δεν είναι ούτε το Δημόσιο χρέος, ούτε το εμπορικό ισοζύγιο, είναι οι τιμές των ακινήτων...
0 Σχόλια