Η φράση του Μαρξ «Ένα φάντασμα πλανιέται πάνω από την Ευρώπη» αναβιώνει αλλά αυτή τη φορά δεν αφορά το φάντασμα του κομμουνισμού. Αφορά την παράλυση, την ακυβερνησία, τη φτώχεια, τον κοινωνικό κερματισμό, την στιγμή που απειλείται με ενεργειακό και επισιτιστικό Αρμαγεδδώνα.
Η Γερμανία εξετάζει θέσπιση δελτίου σε ρεύμα, αέριο και ζεστό νερό. Αναλυτές της Deutsche Bank προειδοποιούν ότι γερμανικά νοικοκυριά θα αναγκαστούν να θερμάνουν τα σπίτια τους με ξύλα αντί για φυσικό αέριο. Ο νέος καγκελάριος Σολτς μπορεί να σχημάτισε την καλύτερη δυνατή κυβέρνηση (συμμάχησε με τους πράσινους με τους οποίους έχει κάποια ιδεολογική ώσμωση), όμως τα προβλήματα τον υπερκερνούν. Ο ίδιος αποδεικνύεται μια αχνή προσωπικότητα, χωρίς την ηγετικότητα της προκατόχου του Μέρκελ.
Ήδη στις δημοσκοπήσεις οι σοσιαλδημοκράτες δεν πρωτοπορούν. Η πρώην καγκελάριος δεν ήταν μεν συναρπαστική προσωπικότητα, αλλά διηύθυνε με σιγουριά τη χώρα της, και σε συνεργασία με τη Γαλλία, την Ε.Ε.
Παρόμοια προβλήματα αντιμετωπίζει και το άλλο τμήμα του διευθυντικού ευρωπαϊκού διδύμου, το Παρίσι. Ο Μακρόν έχει αποδυναμωθεί κοινοβουλευτικά, με αποτέλεσμα να μην είναι ο στιβαρός ηγέτης της προηγούμενης περιόδου. Η λαϊκή δυσαρέσκεια υποβόσκει, και αναμένεται να διογκωθεί ενόψει του χειμώνα, καθώς ο Γάλλος ηγέτης προειδοποίησε τους συμπατριώτες του, ότι σε περίπτωση πλήρους διακοπής του φυσικού αερίου, θα χρειαστούν «εναλλακτικές λύσεις» - δηλαδή οι πατροπαράδοτες: Να σβήνουν τα δημόσια φώτα τη νύχτα, και να δεχθούν οι Γάλλοι να συναινέσουν σε μια περίοδο «ενεργειακής σύνεσης» (στην οικονομική δυστοπία προστέθηκαν εις βάρος του και οι εντυπώσεις από την υπόθεση UBER).
Στην Βρετανία ο Τζόνσον δεν έχασε την πρωθυπουργία μόνο για τα «τρελά» πάρτι (στην Ελλάδα μάλλον μόνο τα τρολ στο διαδίκτυο θα ασχολούταν για ανάλογη περίπτωση Έλληνα πρωθυπουργού). Έχασε και γιατί το Brexit δεν ήταν η πύλη της Εδέμ που ανέμεναν οι Βρετανοί. Η χώρα ταλανίζεται από οικονομικά προβλήματα, η οικονομία ολισθαίνει και απισχνάνετε. Βρετανία δεν ανήκει μεν στην ΕΕ αλλά είναι Ευρώπη και η ουκρανική κρίση έχει άμεσο αντίκτυπο.
Τοι δράμα επιτάθηκε στην Ιταλία, όπου ο Μάριο Ντράγκι, ισχυρή προσωπικότητα που θα μπορούσε να συμβάλει στον διευθυντικό ορθολογισμό της ΕΕ (μόνο στον Τσίπρα δεν έκανε γιατί ήταν τραπεζίτης), αναγκάστηκε να υποβάλει παραίτηση. Η μη αποδοχή της από τον πρόεδρο Σέρτζιο Ματαρέλα, δεν σημαίνει το τέλος της αναταραχής. Δυστυχώς, όπως τον έχει χαρακτηρίσει το Politico, είναι ο τελευταίος άνθρωπος που στέκεται ανάμεσα στην ευρωζώνη και την άβυσσο! Τα ενεργειακά προβλήματα αναμένονται σοβαρά για τη χώρα αφού στηρίζεται σε πολύ μεγάλο βαθμό στο φυσικό αέριο για την παραγωγή ενέργειας, και μεγάλο μέρος αυτού έρχεται από την Ρωσία.
Η Ευρώπη εισέρχεται σε μια ολισθηρή κατάσταση φθοράς, φτώχειας και κοινωνικής δυσαρέσκειας που μοιάζει ως προείκασμα κοινωνικής αναταραχής, ή κατά το δημοσιογραφικό κλισέ, εισέρχεται σε αχαρτογράφητα νερά. Μπορεί να μην επαληθευτούν στο έπακρο οι ειρωνείες του πρώην Ρώσου προέδρου (και μια ζωή «αντ' αυτού» του Πούτιν) Ντιμίτρι Μεντβέντεφ, ο οποίος έγραψε στο telegram μετά την αποχώρηση του Τζόνσον «οι καλύτεροι φίλοι της παρέας φεύγουν. Η νίκη κινδυνεύει! Ο πρώτος έφυγε…». Είναι ωστόσο γεγονός ότι ευρωπαίοι ηγέτες είναι κατώτεροι των περιστάσεων (όπως έδειξε και η πλήρης υποταγή τους στις απαιτήσεις Μπάιντεν για το Ουκρανικό).
Οικονομίες ενεργειακά εξηρτημένες από τη Ρωσία και από τη φτηνή παραγωγικότητα της Ανατολής, λαοί που νιώθουν στην καθημερινότητά τους τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης και την αποδυνάμωση του κοινωνικού κράτους, σε συνδυασμό με την ενδεχόμενη επανάκαμψη της πανδημίας, αποτελούν ένα ηφαίστειο εν βρασμώ. Ήδη η Κομισιόν προειδοποιεί για υφεσιακά κύματα στις οικονομίες και ανοδικά κύματα ακρίβειας, για άνοδο ανεργίας και… άδεια ράφια!
Μέσα σε αυτό το ανησυχητικό κομφούζιο, η Ελλάδα προσώρας διάγει σε κατάσταση κοινωνικής ειρήνης. Παρά τις όποιες αμφισβητήσεις, οι κοινωνικές μάχες λαμβάνουν χώρα μόνο στο διαδίκτυο. Στον δρόμο βρίσκονται μόνο οι συνήθεις πεπεισμένοι, που δεν έχουν κοινωνική αντιστοίχιση. Η κοινωνική στήριξη που απολαμβάνει η κυβέρνηση αποτυπώνεται στις δημοσκοπήσεις, και εάν ο Μητσοτάκης δεν είχε αλλάξει τον εκλογικό νόμο, η αυτοδυναμία του στις δεύτερες εκλογές θα ήταν δεδομένη, εφόσον τις έκανε το Φθινόπωρο.
Βοηθά βέβαια σε αυτή την αίσθηση ηρεμίας, όχι μόνο το ελληνικό καλοκαιράκι αλλά και η επιδοματική της πολιτική. Κοντά στα 48 δις έχουν δοθεί ως τώρα. Σαφώς ήταν αναγκαία αλλά ως επίπτωση νοοτροπίας έχουν τον εθισμό στο επίδομα. Το κυβερνητικό επιτελείο καθησυχάζει ότι υπάρχει απόθεμα που φτάνει τα 40 δις για να στηρίξει εκ νέου την κοινωνία. Όμως η κρίση θα έχει άγνωστη διάρκεια και το χρέος θα αυξάνει. Και η οιονεί προεκλογική περίοδος δεν θα συμβάλει σε καμιά συναίνεση.
Οπότε η κυβέρνηση ελαύνοντος του χειμώνα, μπορεί να μην έχει τα προβλήματα άλλων δυτικών, αλλά δεν θα τον περάσει και αβρόχοις ποσίν. Η διενέργεια εκλογών ίσως καταστεί επιτακτικότητα στις αρχές του νέου χρόνου.
Γιάννης Σιδέρης
0 Σχόλια