Στην Κουμουνδούρου επέμεναν να ζητούν εκλογές τον Σεπτέμβριο για να κάψουν το σενάριο - Τώρα λένε ότι αδυνατούν να καταλάβουν γιατί ο πρωθυπουργός δεν πάει σε κάλπες το φθινόπωρο και αναλαμβάνει το ρίσκο της «φθοράς» και το «πολιτικό κόστος ενός δύσκολου χειμώνα».
Οσοι εκ των συνομιλητών του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης τον ρωτούν «Τελείωσαν, Αλέξη, οι πρόωρες εκλογές;», λαμβάνουν την εξής απάντηση: «Ετσι φαίνεται». O ίδιος όμως αμέσως προσθέτει και ένα «για να δούμε», που δείχνει ότι δεν είναι και τόσο σίγουρος ότι ο Μητσοτάκης δεν θα συνεχίσει να ψάχνει το «δημοσκοπικό ξέφωτο» για να τις... μπουμπουνίσει. Η καχυποψία του Τσίπρα σχετίζεται με το γεγονός ότι ο χρόνος είναι σύμμαχος του ίδιου και αντίπαλος του Μητσοτάκη, αφού, όπως όλοι προφητεύουν, τα δύσκολα είναι μπροστά για την κυβέρνηση. Κάτι που και ο ίδιος ο πρωθυπουργός παραδέχθηκε όταν είπε: «Αναλαμβάνω το ρίσκο και το πολιτικό κόστος ενός δύσκολου χειμώνα».
Ο Αλέξης, στις συζητήσεις που γίνονται στον έβδομο όροφο της Κουμουνδούρου, συμφωνεί με όσους συνεργάτες του υποστηρίζουν πως «οι εκλογές τον Απρίλιο του 2023, και όχι τώρα τον Σεπτέμβριο, είναι καλύτερα για μας. Μας συμφέρουν για πολλούς λόγους. Η φθορά της κυβέρνησης συνεχώς θα μεγαλώνει και τα ποσοστά του ΣΥΡΙΖΑ θα ανεβαίνουν». Επειδή όμως, ως πολιτικός και όχι μόνο εκ φύσεως, είναι καχύποπτος τους λέει: «Ακριβώς γι’ αυτό δεν μπορώ να καταλάβω γιατί το κάνει και δυσκολεύομαι να πειστώ». Δεν κατανοεί λοιπόν ο Αλέξης γιατί ο Κυριάκος αποφάσισε ξαφνικά να του κάνει αυτό το «δώρο».
Η πρώτη εξήγηση που δίνει το πολιτικό επιτελείο της αξιωματικής αντιπολίτευσης σχετίζεται με την ποινική εξέλιξη της υπόθεσης Novartis. Η απόφαση του Δικαστικού Συμβουλίου ανέτρεψε, λένε συνεργάτες του Αλέξη Τσίπρα, τον σχεδιασμό για εκλογές την ώρα που το Ειδικό Δικαστήριο θα δίκαζε δύο πρώην υπουργούς του ΣΥΡΙΖΑ, τους Νίκο Παππά και Δημήτρη Παπαγγελόπουλο. Η παραπομπή Παπαγγελόπουλου (και της Τουλουπάκη) για άλλες υποθέσεις και όχι για τη Novartis και τα δέκα πολιτικά πρόσωπα (Σαμαράς, Βενιζέλος, Αβραμόπουλος, Γεωργιάδης, Λοβέρδος κ.ά.) καθώς και η απαλλαγή των δημοσιογράφων και των δύο επίκουρων εισαγγελέων άλλαξε άρδην την εικόνα.
Ο ΣΥΡΙΖΑ, από τη θέση άμυνας στην οποία βρισκόταν για σχεδόν τρία χρόνια, πέρασε στην επίθεση. Και σίγουρα η δίκη δεν αναμένεται να προσπορίσει στην κυβέρνηση πολιτικά οφέλη, αντίθετα μπορεί και να τη βλάψει αν στη διάρκειά της εμφανιστούν στοιχεία που αδυνατίζουν περαιτέρω την κατηγορία της «σκευωρίας». Επίσης, στην Κουμουνδούρου είναι σίγουροι ότι ο Νίκος Παππάς «θα πέσει στα μαλακά». Στη χειρότερη περίπτωση, όπως λένε, θα του επιβληθεί ποινή «ολίγων μηνών και σίγουρα με αναστολή», με βάση το κατηγορητήριο. Δεν αποκλείουν μάλιστα ακόμη και να αθωωθεί εάν η υπεράσπισή του παρουσιάσει κάποιο έγγραφο, το οποίο να ανατρέπει τα δεδομένα της υπόθεσης για τις τηλεοπτικές άδειες.
Οι πυρκαγιές
Η δεύτερη εξήγηση που δίνουν τα στελέχη της Κουμουνδούρου σχετίζεται με τις πυρκαγιές. Η καταστροφή στο δελφικό τοπίο του ελαιώνα της Αμφισσας, το θρίλερ δύο ημερών στο Κρανίδι Αργολίδας και το «καρβούνιασμα» της Ιτέας επιβεβαιώνει, λένε, το... δόγμα: Πριν τελειώσει η αντιπυρική περίοδος, κάθε κουβέντα για εκλογές μπορεί να γίνει μπούμερανγκ και να μεταβληθεί σε πολιτική παγίδα σε όποιον την κάνει. Επιπροσθέτως, αν το γαϊτανάκι της σεναριολογίας συνεχιζόταν όλο τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, ο πρωθυπουργός θα είχε απολέσει το πλεονέκτημα του αιφνιδιασμού.
Ο Τσίπρας και οι συνεργάτες μπορεί να δηλώνουν ότι ο Μητσοτάκης, το Μαξίμου, οι υπουργοί και οι βουλευτές της Ν.Δ. ήταν αυτοί που πυροδότησαν το εκλογικό κλίμα -και η αλήθεια αυτή είναι- όμως σημαντικό ρόλο στην ακατάσχετη εκλογολογία έπαιξε και ο ίδιος ο Αλέξης που όχι μόνο ζητούσε επιμόνως εκλογές, αλλά και τις προσδιόρισε για τον Σεπτέμβριο, επειδή δήθεν είναι η περίοδος που βολεύει την κυβέρνηση, μετά από ένα καλό καλοκαίρι, άνοδο του τουρισμού και πριν έρθουν το καυτό φθινόπωρο και ο βαρύς χειμώνας με την ακρίβεια, την ενεργειακή κρίση και τις μεταλλάξεις του κορωνοϊού.
Κάψε το σενάριο
Οι γνωρίζοντες καλά τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης λένε ότι η επιμονή του να προσδιορίζει τον Σεπτέμβριο ως τον καταλληλότερο χρόνο για τις πρόωρες κάλπες ουσιαστικά αποσκοπούσε να κάψει αυτό το σενάριο. Αν γίνονταν εκλογές θα μπορούσε να υποστηρίξει ότι αυτός τις επέβαλε, αν όχι θα χαρακτήριζε τον Μητσοτάκη «φυγόμαχο». Με άλλα λόγια, είχε βγει στα κεραμίδια και φώναζε «Σεπτέμβριος, Σεπτέμβριος» με στόχο όμως να μη γίνουν οι εκλογές αμέσως μετά το καλοκαίρι και κοντά στη ΔΕΘ. Εξάλλου, ο Σεπτέμβριος βόλευε -και συνεχίζει να βολεύει- την κυβέρνηση.
Μετά από ένα καλό καλοκαίρι, άνοδο του τουρισμού και πριν έρθουν το καυτό φθινόπωρο και ο βαρύς χειμώνας με την ακρίβεια, την ενεργειακή κρίση και τις μεταλλάξεις του κορωνοϊού, ο Σεπτέμβριος είναι ο λιγότερο προβληματικός μήνας για την κυβέρνηση και ενδεχομένως ο πλέον ανέμελος για τους ψηφοφόρους, πριν αρχίσουν τα έξοδα για τα σχολεία, τα κονδύλια για φορολογικές υποχρεώσεις, οι (βασίμως πιθανολογούμενοι) νέοι περιορισμοί για την πανδημία και φυσικά πριν κοπεί, λόγω νέου Προϋπολογισμού, ο πακτωλός των επιδομάτων.
Η τρίτη εξήγηση που δίνουν οι επί της επικοινωνίας υπεύθυνοι της Κουμουνδούρου είναι ότι «ο Μητσοτάκης άλλαξε την απόφασή του για πρόωρες εκλογές τον Σεπτέμβριο όταν είδε τις εξαμηνιαίες τάσεις της MRB». Είναι μια εξήγηση, όχι όμως πειστική, αφού μπορεί η διαφορά στην πρόθεση ψήφου να μειώθηκε, αλλά η Ν.Δ. συνεχίζει να προηγείται με επτά μονάδες του ΣΥΡΙΖΑ. Μπορεί η Ν.Δ. να έπεσε κάτω από το ψυχολογικό όριο του 30% και να βρίσκεται στο 29,3%, αλλά και ο ΣΥΡΙΖΑ παραμένει κολλημένος στο γλίσχρο 22,2%. Εκεί που ενδεχομένως έχουν δίκιο ο Τσίπρας και οι στενοί του συνεργάτες είναι ότι για πρώτη φορά οι πολίτες εμφανίζονται να ενοχλούνται περισσότερο από τη Ν.Δ. και λιγότερο από τον ΣΥΡΙΖΑ.
Στην ερώτηση «Ποιο κόμμα θα σας ενοχλούσε να κερδίσει τις εκλογές έστω και με μία ψήφο», το 40,5% των ερωτηθέντων απαντά η Ν.Δ. και μόνο το 37,3% απαντά ο ΣΥΡΙΖΑ. Σημειώνουμε ότι στο αντίστοιχο ερώτημα, τον Δεκέμβριο του 2021, οι απαντήσεις ήταν διαφορετικές. Η ενδεχόμενη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ ενοχλούσε περισσότερο (40,2%), ενώ της Ν.Δ. λιγότερο (39,8%). Προφανώς, το αντι-ΣΥΡΙΖΑ μέτωπο υποχωρεί και σταδιακά ανεβαίνει το αντιδεξιό.
Το τι θα καθορίσει τελικά την ψήφο εξαρτάται βέβαια από πολλούς παράγοντες. Εξάλλου, μην ξεχνάμε ότι το 25%-30% των ψηφοφόρων αποφασίζει την τελευταία εβδομάδα τι θα ψηφίσει, ενώ περίπου 10% αποφασίζει κυριολεκτικά πίσω από το παραβάν. Η παραδοχή αυτή ενισχύει πάντως το επιχείρημα του Τσίπρα ότι η πρόθεση ψήφου που καταγράφεται στις δημοσκοπήσεις δεν αποτυπώνει με πιστότητα τις διαθέσεις των ψηφοφόρων και κατά συνέπεια μπορεί να ανατραπεί όταν προκηρυχθούν οι εκλογές. Επίσης, υπάρχει ένα ακόμη κρίσιμο κριτήριο για την ψήφο: οι διαφορές που καταγράφονται στα δύο ηλικιακά μπλοκ.
Στους 17-45 προηγείται ο ΣΥΡΙΖΑ με 5%. Και στους άνω των 45 ετών προηγείται η Ν.Δ. με 12%. Σημειώνουμε ότι το ηλικιακό γκρουπ 17-45 αντιστοιχεί στο 45% του εκλογικού σώματος, ενώ οι άνω των 45 ετών ψηφοφόροι είναι το 55%. Αυτές οι διαφορές είναι που, σε σημαντικό βαθμό, δικαιολογούν τα δημοσκοπικά ευρήματα και δίνουν το δικαίωμα στους αναλογιστές και τους αναλυτές των ερευνών να υποστηρίζουν ότι τα ευρήματά τους (η άνετη δηλαδή πρωτιά της Ν.Δ.) καταγράφουν τις διαθέσεις των ψηφοφόρων όχι μόνο ως «φωτογραφία της στιγμής», αλλά και ως τάση του εκλογικού σώματος. Ο ΣΥΡΙΖΑ για να μπορέσει να κερδίσει τις εκλογές θα πρέπει να αυξήσει περισσότερο την υπέρ του διαφορά στους νέους και νεαρής ηλικίας ψηφοφόρους και ταυτόχρονα να κλείσει την ψαλίδα με τη Ν.Δ. στους ψηφοφόρους ηλικίας 45-60.
Η ακρίβεια
Σύμφωνα με τα λεγόμενα των επιτελών του τέως πρωθυπουργού, ένας επίσης σοβαρός λόγος, ενδεχομένως και ο σοβαρότερος, που ο Κυριάκος Μητσοτάκης αποφάσισε οι εκλογές να γίνουν στο τέλος της τετραετίας, είναι και το γεγονός ότι η ακρίβεια έχει χτυπήσει ταβάνι. Οι έρευνες δείχνουν ότι το πρώτο κριτήριο για την ψήφο των πολιτών είναι η ακρίβεια. Και σε αυτό το κριτήριο η κυβέρνηση παίρνει πολύ κάτω από τη βάση, αφού σε ποσοστό 70% οι ψηφοφόροι εμφανίζονται να είναι δυσαρεστημένοι από τους χειρισμούς για την αντιμετώπισή της. Επίσης, ο φόβος, η απογοήτευση και η οργή έχουν διπλάσια ποσοστά από την αισιοδοξία, τη σιγουριά και την ελπίδα.
Τα αρνητικά ποιοτικά στοιχεία για την κυβέρνηση, όπως τα καταγράφουν οι Τάσεις της MRB, είναι αυτά που οδήγησαν τον πρωθυπουργό να να ανακρούσει πρύμναν, θεωρεί ο Αλέξης Τσίπρας, με αποτέλεσμα: Αντί η προεκλογική περίοδος να εξαντληθεί στο επόμενο δίμηνο και μάλιστα με τη χαλαρότητα που επιβάλλει το θέρος στην πολιτική αντιπαράθεση, θα έχουμε περίπου 10 μήνες σκληρού ροκ.
Η πολύμηνη προεκλογική περίοδος, εκ των πραγμάτων, θα βάλει... φωτιά στον κάμπο. Η τοξικότητα στην αντιπαράθεση θα ανθίσει και δεν θα σβήσει, με σοβαρές επιπτώσεις στην κοινωνική συνοχή, στην οικονομία και τη διαχείριση των θεμάτων άμυνας και διπλωματίας της χώρας. Προφανώς, το Μέγαρο Μαξίμου ελπίζει ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία θα τελειώσει εντός του 2022, με απώτερη ημερομηνία τον Νοέμβριο, όταν στις ΗΠΑ θα έχουμε τις ενδιάμεσες εκλογές, για την ανανέωση του 1/3 των μελών του Κογκρέσου.
Η λήξη του πολέμου εκτιμάται ότι θα οδηγήσει σε μεγάλη υποχώρηση του πληθωρισμού, σε σημαντική βελτίωση των δεικτών ανάπτυξης και οπωσδήποτε θα βελτιώσει θεαματικά την εικόνα των αγορών, αλλά και θα ανατάξει την ψυχολογία των ανθρώπων. Σε συνδυασμό με το «ξεκλείδωμα» των κονδυλίων από το Ταμείο Ανάκαμψης όντως η εικόνα στο τέλος της τετραετίας μπορεί να μην είναι η ζοφερή που κυριαρχεί σήμερα. Η Κουμουνδούρου επιμένει ότι τα χειρότερα είναι μπροστά, θεωρεί ότι η κυβέρνηση δεν μπορεί να τα διαχειριστεί και γι’ αυτό ο Τσίπρας επιμένει στο αίτημα για πολιτική αλλαγή.
Πρόγραμμα και ψηφοδέλτια
Πάντως, το τέλος του σεναρίου «Εκλογές τον Σεπτέμβριο» δεν αλλάζει τον σχεδιασμό της Κουμουνδούρου για το Πρόγραμμα και τα ψηφοδέλτια. Ο Δημήτρης Τζανακόπουλος συναντήθηκε με τους τομεάρχες του ΣΥΡΙΖΑ για την κατάρτιση του Προγράμματος. Φυσικά το τελικό ντοκουμέντο δεν θα παρουσιαστεί ως προεκλογικό πρόγραμμα -όπως ήταν ο στόχος εάν οι εκλογές γίνονταν τον Σεπτέμβριο- όμως θα το παρουσιάσει ο Τσίπρας στη ΔΕΘ ως το κυβερνητικό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ.
Αντί για τα τέλη Ιουλίου, οπότε και θα συνερχόταν η Κεντρική Επιτροπή για να το εγκρίνει, τώρα η έγκρισή του ενδεχομένως θα μεταφερθεί για τα τέλη Αυγούστου. Η δουλειά που γίνεται είναι σημαντική, είναι όμως και εύκολη, αφού ο Τζανακόπουλος και το τιμ του δεν έχουν παρά να συμπυκνώνουν σε ένα «βραχύλογο και περιεκτικό» κείμενο, με ιεραρχήσεις και στόχους: α) τις αποφάσεις του συνεδρίου, β) τα πορίσματα από τις επτά θεματικές εκδηλώσεις που έκανε πριν από το συνέδριο ο Τσίπρας και γ) το κείμενο που ενέκρινε πριν από ένα χρόνο η Προγραμματική Συνδιάσκεψη του ΣΥΡΙΖΑ.
Το ίδιο ισχύει και για τα ψηφοδέλτια. Το 80% των υποψηφίων μπορεί να μην ανακοινωθεί στο επόμενο 20ήμερο, όπως ήταν ο αρχικός στόχος, όμως είναι πολύ πιθανό ο Τσίπρας να αρχίσει να ανακοινώνει ονόματα. Και ο λόγος είναι ότι αυτοί που θέλουν να πολιτευτούν και κατ’ ιδίαν έχουν πάρει το ΟΚ από τον Τσίπρα βρίσκονται σε δυσμενή θέση έναντι νυν και πρώην βουλευτών. «Πώς θα παρουσιάζομαι στους ψηφοφόρους; Ως υποψήφιος για να είμαι υποψήφιος;» μας λέει ένας εξ αυτών. Και έχει δίκιο.
Η τριμελής ομάδα (Σβίγκου, Βασιλειάδης, Καλογήρου) συνεχίζει να μαζεύει βιογραφικά, όμως η πίεση για ανακοινώσεις δεν είναι τώρα ασφυκτική. Μάλιστα, κάποια υψηλόβαθμα στελέχη, που παρασκηνιακά είχαν ριχτεί στη μάχη του σταυρού, εμφανίζονται με πιο χαλαρή διάθεση. Προγραμματίζουν τις διακοπές τους και η 16η Αυγούστου δεν είναι οπωσδήποτε η τελευταία ημέρα του καλοκαιριού γι’ αυτούς.
Σε προσωπικό επίπεδο ακόμη και ο Αλέξης υποθέτουμε ότι θα ευγνωμονεί τον Μητσοτάκη για τη... μετάθεση των εκλογών. Θα πάει χωρίς πολλές έγνοιες με την οικογένειά του για διακοπές στην Πορτογαλία. Ενδεχομένως και για περισσότερες ημέρες. Και ίσως, ως ανταπόδοση για το «δώρο» που του έκανε, να του φέρει ένα μπουκάλι παλαιωμένο Πορτό και ένα πλακάκι Azulejo ή ακόμη καλύτερα (επειδή ο Κυριάκος είναι ένθεος) ένα μικρό αγαλματίδιο της Φατίμα μαζί με ένα μπουκάλι αγιασμό...
Νίκος Φελέκης
0 Σχόλια