H ρωσική διείσδυση στην Ελλάδα και η στρατηγική Πούτιν στα Βαλκάνια

Τον περασμένο Δεκέμβριο ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντιμίτρι Πεσκόφ εξέφραζε την … ανησυχία της ρωσικής πλευράς για την ελληνοαμερικανική συμφωνία και το σημείο που αφορά στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης. Τον Ιανουάριο ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ έστελνε ανάλογα μηνύματα προς την ελληνική πλευρά, με τη Βόρεια Ελλάδα να βρίσκεται στο επίκεντρο του ρωσικού ενδιαφέροντος όπως και τα Βαλκάνια. Και έχει φροντίσει να δημιουργήσει δεσμούς που τώρα αναδεικνύονται…

Δεν έχουν περάσει πολλές ημέρες από τη στιγμή που ο Ρώσος πρεσβευτής στο Σεράγεβο απειλούσε τη Βοσνία με την… τύχη της Ουκρανίας λέγοντας ότι «Η Βοσνία έχει το δικαίωμα να αποφασίσει αν θα ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, αλλά η Μόσχα έχει το δικαίωμα να αντιδράσει σε αυτή την απόφαση με βάση τα δικά της συμφέροντα». Η δήλωση αυτή έγινε ουσιαστικά εν μέσω της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία και με τη διεθνή κοινότητα να βάλει κατά του καθεστώτος Πούτιν για την αιματοχυσία που προκαλεί, παραβιάζοντας τα κυριαρχικά δικαιώματα μιας χώρας.

Το ρωσικό ενδιαφέρον για τα Βαλκάνια δεν είναι χθεσινό. Θεωρώντας την περιοχή ως το «μαλακό υπογάστριο» της ΕΕ, επιδιώκει να αποφευχθεί η ενταξιακή πορεία χωρών των Δυτικών Βαλκανίων αλλά και η ένταξή του στο ΝΑΤΟ (για τις χώρες που δεν έχουν ενταχθεί ακόμη). Έχοντας τη στήριξη των εθνικιστών της Σερβίας, χώρας που έχει αρνηθεί να μετάσχει στις διαδικασίες επιβολής κυρώσεων (όπως άλλωστε και η Τουρκία) η Ρωσία επί σειρά ετών επιδιώκει την προσάρτηση στο άρμα της, των Βαλκανικών χωρών με τη χρήση συγκεκριμένων μεθόδων.

Στο πλαίσιο της γενικευμένης και ολικής ρήξης με τη Δύση που δείχνει να επιδιώκει προκειμένου να εφαρμόσει ο Πούτιν το όραμα της Μεγάλης Ρωσίας και του ευρασιανισμού θεωρείται δεδομένο σχεδόν ότι το επόμενο παιχνίδι στον «ακήρυχτο» πόλεμο κατά του δυτικού πολιτισμού θα έχει ως έδρα κυρίως τα δυτικά Βαλκάνια. Όπου έχει διεισδύσει είτε μέσω κυβερνήσεων όπως συμβαίνει στη Σερβία, είτε με μεθόδους προπαγάνδας, διάθεσης πόρων, εξαγορών αλλά και πολιτισμικών και θρησκευτικών μηχανισμών με προμετωπίδα την Ορθοδοξία και τους υποτιθέμενους δεσμούς όπως συμβαίνει με την περίπτωση της Ελλάδας, αλλά και της Βουλγαρίας.

Και είναι αυτές οι δύο περιπτώσεις όπου η Ρωσία έδωσε βάρος στην προπαγάνδα την προώθηση της έννοιας του «ξανθού γένους» και μιας πολιτισμικής ενοποίησης που πατάει πάνω στην ορθόδοξη εκκλησία. Αρκεί να υπενθυμίσει κανείς την πρόσφατη σύλληψη Αμερικανού πολίτη Τζον Χάνικ και τις κατηγορίες που του απέδωσε η αμερικάνικη δικαιοσύνη αναφορικά με το ρόλο του στις δύο αυτές χώρες. Πρόκειται για τον άνθρωπο που κατηγορείται πως από το 2014 δρούσε κατ' εντολή Ρώσου ολιγάρχη, στενού φίλου του Βλαντιμίρ Πούτιν, προκειμένου να προωθήσει τα ρωσικά συμφέροντα και κυρίως τη ρωσική προπαγάνδα σε Ελλάδα και Βουλγαρία.

Η Βόρεια Ελλάδα έχει βρεθεί εδώ και χρόνια στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος του καθεστώτος Πούτιν, και νωρίτερα, όμως η δυνατότητα χρηματοδότησης πολιτισμικών και θρησκευτικών ομίλων, συλλόγων και λοιπών δραστηριοτήτων κατέστη ευκολότερη με την εκτίναξη των λογαριασμών των ολιγαρχών και τη σταδιακή ένταξή τους στη λίστα forbes με τους πλουσιότερους ανθρώπους στον κόσμο.

Τραπεζικές εγγυητικές επιστολές και υπερμεγέθεις λογαριασμοί επέτρεψαν σε ένα συγκεκριμένο αριθμό προσώπων φιλικά προσκείμενων στον Βλαντίμιρ Πούτιν και το περιβάλλον του να επενδύσουν στην Ελλάδα, το βόρειο τμήμα της οποίας εμφανίσθηκε πιο θετικό στα κελεύσματα δεδομένης και της σχέσης με το Αθηνοκεντρικό κράτος. Εταιρείες άλλαξαν χέρια επενδύσεις εκατομμυρίων ευρώ διανθισμένες με ένα πνεύμα ελληνορωσικής φιλίας και αδελφοσύνης, τουριστικά πρακτορεία που εστίαζαν στη μετακίνηση τουριστών από και προς τη Ρωσία δημιούργησαν ένα πλέγμα σχέσεων που έχει οδηγήσει τουλάχιστον μέχρι το πρόσφατο παρελθόν στον να θεωρείται ο Βλαντιμίρ Πούτιν ως ο δημοφιλέστερος ξένος ηγέτης στη χώρα.

Η οικονομική κρίση και τα μνημόνια μετέτρεψαν ρώσους ολιγάρχες σε Μεσσίες παρά το γεγονός ότι λίγο αργότερο το 2015 ο Πούτιν έκανε πως δεν κατάλαβε όταν η τότε ηγεσία της χώρας αναζητούσε «λιμάνια» για να πλεύσει ο «ναυτικός» ελληνικός λαός. Άλλωστε δεν είχε λόγο. Η διείσδυση ήταν σε εξέλιξη σε σημείο μάλιστα που οι αμερικανικές υπηρεσίες να προσδιορίζουν πρόσωπα στην ελληνική κυβέρνηση με τα οποία δεν έπρεπε να υπάρχουν επαφές ειδικά σε ό,τι αφορά νατοϊκά ζητήματα.

Η σχέση τους με ολιγάρχες ήταν τόσο εμφανής που δεν χρειαζόταν να υπάρχει οποιοδήποτε άλλο στοιχείο, πολύ δε περισσότερο όταν είχαν φτάσει στο σημείο να διορίζουν προξένους στην Αλεξανδρούπολη πρόσωπα που δρούσαν σε συνεργασία ανοιχτά με το Κρεμλίνο, δημιουργώντας πολιτιστικούς συλλόγους, πραγματοποιώντας εκδηλώσεις αδελφοσύνης με ρωσικούς δήμους και στήνοντας αγάλματα. Όλα αυτά χρηματοδοτούμενα, όπως και πολλές αγορές που έγιναν τα τελευταία χρόνια μέσα από μια κεντρική γραμμή παροχής χρήματος, την οποία σήμερα αναζητούν οι διωκτικές αρχές αφού συνδέει το σύνολο σχεδόν των ολιγαρχών με την κεντρική διοίκηση στο Κρεμλίνο μέσω ρωσικών τραπεζών, ελβετικών, γερμανικών, βρετανικών αλλά και αμερικάνικων.

Θεσσαλονίκη και Αλεξανδρούπολη αποτέλεσαν τους δύο κεντρικούς άξονες του ρωσικού λόμπυ στην Ελλάδα, με μια ανοιχτή γραμμή σύνδεση με αυτό στη Σόφια της Βουλγαρίας όπου Έλληνες εμφανίσθηκαν να διαθέτουν σημαντικά οικονομικά στοιχεία συνδεόμενη με επιχειρηματίες που δρούσαν στη βόρεια Ελλάδα. Η ομάδα «Φίλοι του Πούτιν» είχε ένα πολυσχιδή ρόλο κινούμενοι μεταξύ Αγίου Όρους, Αλεξανδρούπολης, Κριμαίας, Μόσχας και Αγίας Πετρούπολης (χωρίς να εξαιρούνται ορισμένες άλλες περιοχές και στις δύο χώρες).

Μέχρι και στα νησιά Λήμνος και Κέρκυρα έφτασαν στο παρελθόν, στις αρχές του 2010, για να αναγείρουν μνημεία ενώ με τον προσκυνηματικό τουρισμό οι ροές προς Αλεξανδρούπολη, Άγιο Όρος όπου υπάρχουν ρωσικές εκκλησίες και μοναστήρια (το Βατοπαίδι κυριάρχησε και κυριαρχεί ως πόλος προορισμού).

Η... διασύνδεση με χώρες των Βαλκανίων, οι παράλληλες επενδύσεις και η ίδρυση θυγατρικών εταιρειών έχει δημιουργήσει και ένα πλέγμα σχέσεων που σήμερα βρίσκεται υπό έλεγχο ακόμη και στο πλαίσιο της έρευνας που διεξάγεται για τον πρώην πρωθυπουργό της Βουλγαρίας. (Πληροφορίες αναφέρουν πως οι έρευνες ως προς τη διαδρομή του χρήματος και των εταιρειών σκοντάφτουν σε ορισμένες περιπτώσεις και στις γραμμές διασύνδεσης με τη Βενεζουέλα).

Η δραστηριοποίηση επιχειρηματικών κέντρων, η μετατροπή προσώπων που συνδέονται με τον Πούτιν ως λυτρωτές και η διείσδυση σε ακραία και φτωχά στρώματα, αποτελούν τη βάση για την προώθηση της προπαγάνδας. Όχι αυτής σε σχέση με την εισβολή στην Ουκρανία, αλλά της προπαγάνδας που δύναται να προκαλεί αντιδράσεις όταν για παράδειγμα η κυβέρνηση τάσσεται αναφανδόν και με τη μεγαλύτερη δυνατή σαφήνεια απέναντι στον ρωσικό επεκτατισμό και την καταπάτηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων μιας άλλης χώρας.

Η διχαστική ρητορική που παρατηρείται έχει ακριβώς αυτή την έννοια, όπως και η πολιτική των ίσων αποστάσεων που ναι μεν καταδικάζει τον πόλεμο και την εισβολή δίνει όμως άλλοθι μέσω την κατηγοριών προς την απέναντι πλευρά (που δεν είναι η Ουκρανία αλλά η Δύση συνολικά), για ανάλογες πράξεις έναντι τρίτων χωρών.

Η διείσδυση που έχει επιτευχθεί στην Ελλάδα δεν είναι αμελητέα αν κάποιος παρακολουθήσει τα όσα λαμβάνουν χώρα το τελευταίο διάστημα ή παρακολουθήσει τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζεται ο αναθεωρητισμός του Πούτιν από μέσα και πρόσωπα.

Οι εξελίξεις που από πολλούς προδιαγράφονται για τα Δυτικά Βαλκάνια και όχι μόνο δείχνουν να αποτελούν τα επόμενα βήματα ενός καθεστώτος που έχει αποφασίσει να κάνει πράξει τον μεγαλοϊδεατισμός ενός ηγέτη που όμως στηρίζεται από το οικονομικό κατεστημένο σε μια σχέση η οποία δεν δύναται να διαταραχθεί, ανεξαρτήτως των διαρροών που ορισμένοι εκ των ολιγαρχών φίλων του κάνουν.

Η Ελλάδα εκ της γεωπολιτικής θέσης δύναται να βρεθεί στο επίκεντρο εξελίξεων αφού η πυριτιδαποθήκη των Βαλκανίων δεν αποκλείεται να αποτελέσει τον επόμενο στόχο του Βλαντίμιρ Πούτιν και των συν αυτώ. Αξίζει να σημειωθεί πως δεν υπάρχει αναλυτής, εκτός συνόρων κυρίως, που να μην αναφέρεται στο θέμα των Βαλκανίων και τη βασική στόχευση του Κρεμλίνου. Ως εκ τούτου η δραστηριότητα που έχει αναπτυχθεί στη χώρα σε συνδυασμό με τα εκατομμύρια των ευρώ που έχουν πέσει ειδικά τα τελευταία 10 χρόνια θα πρέπει να αντιμετωπιστεί με τη δέουσα προσοχή ειδικά αν δεν θέλει κάποιος να βρεθεί προς εκπλήξεων.

Στο πλαίσιο αυτό αναδεικνύεται και η σημασία της ελληνοαμερικανικής συμφωνίας κυρίως δε το σημείο το οποίο δείχνει να ανησυχεί τη Μόσχα και τους εδώ υποστηρικτές, που αφορά στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης το οποίο μετατρέπεται σε ένα κόμβο ιδιαίτερης σημασίας, εξίσου αν όχι μεγαλύτερης από αυτή της Σούδας, τόσο για το ΝΑΤΟ όσο και για την Ευρώπη συνολικά.

Τάσος Ευαγγελίου

Πηγή Liberal.gr

* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.