Του Υποπτεράρχου ε.α. Δημητρίου Δρόσου
(MBA, MSc, PM, MA, LLB)
Για να κατανοήσουμε τι συμβαίνει σήμερα στο Αφγανιστάν πρέπει να πάμε λίγα έτη πίσω στο παρελθόν. Από το Δεκέμβριο του 1979 ξεκινά επί της ουσίας ένας αδιάλειπτος πόλεμος στο Αφγανιστάν σε ποια σφαίρα επιρροής θα καταλήξει η στρατηγικής σημασίας πολύπαθη χώρα. Το 1979 περίοδος ακόμη Ψυχρού Πολέμου εισβάλλουν οι Σοβιετικοί στο Αφγανιστάν για να στηρίξουν την ετοιμόροπη Μαρξιστική κυβέρνηση της Καμπούλ, το Λαϊκό Δημοκρατικό Κόμμα του Αφγανιστάν, τη Halk (Λαός – Φράξια των Μαζών). Αυτό το κόμμα (Halk), το 1978 είχε ανατρέψει τη νόμιμη κυβέρνηση της χώρας εκτελώντας τα ηγετικά του στελέχη και ανέλαβε την εξουσία με το ΓΓ του Μαρξιστικού Κόμματος τον Νουρ Μουχαμάντ Ταρακί.
Αμέσως ξεκίνησε εμφύλιος πόλεμος καθόσον ο λαός που είχε γαλουχηθεί με τις ισλαμικές αξίες δεν αποδεχόταν μία άθεη σοβιετική διακυβέρνηση. Σε λίγους μήνες, το Σεπτέμβριο του 1979 ο Χαφιζουλλάχ Αμίν μέλος αντίπαλης φράξιας του Μαρξιστικού Κόμματος, ανέτρεψε και εξόντωσε τον Ταρακί. Παρά ταύτα όμως δύο μήνες μετά η Κυβέρνηση παρέπαιε και η ΕΣΣΔ αποφάσισε να επέμβει για να μην επικρατήσουν οι αντισοβιετικές δυνάμεις. Η ΕΣΣΔ επενέβη αλλά 10 έτη μετά τον Φεβρουάριο του 1989 εγκατέλειψε το Αφγανιστάν ηττημένη έχοντας χάσει χιλιάδες στρατιώτες, εξοπλισμό και ποσά. Τι άλλο είχε συμβεί το 1979 όμως; Οι ειρηνευτικές συνομιλίες στο Camp David που κατέληξαν σε μόνιμη ειρήνη μεταξύ Ισραήλ και Αιγύπτου – Σαουδικής Αραβίας και η Ιρανική επανάσταση, όπου το Ιράν ο σημαντικότερος στρατηγικός σύμμαχος της Δύσης στην Κεντρική Ασία κατέρρευσε και έκτοτε το κυβερνά μία εξόχως αντιδυτική Θεοκρατική κυβέρνηση. Η Ιρανική επανάσταση διέγειρε εκατομμύρια Μουσουλμάνους στο ευρύτερο γεωγραφικό σύμπλοκο που καλύπτει την Κεντρική Ασία, τη Μέση Ανατολή, την Ανατολική Μεσόγειο και το Μάγκρεμπ. Ο κύριος όγκος αυτών των πληθυσμών είναι Αραβικής προελεύσεως, αλλά υπάρχουν και μη Αραβικά κράτη, όπως το Ιράν, το Πακιστάν και το Αφγανιστάν.
Τι έκανε όμως η Δύση στο 10ετή εμφύλιο πόλεμο του Αφγανιστάν; Απλά θεωρώντας ότι οι αντάρτες στον εμφύλιο είχαν αντισοβιετικό χαρακτήρα τους ενίσχυσε και τους εξόπλισε μαζί με το Πακιστάν, το Ιράν, τη Σαουδική Αραβία και προεξαρχόντων των ΗΠΑ. Στις ανταρτικές ομάδες σταδιακά επεκράτησαν οι Μουντζαχεντίν (ισλαμιστές αντάρτες) εξοντώνοντας όλες τις άλλες ανταρτικές ομάδες. Το Πακιστάν κυρίως σε συνεργασία με ΗΠΑ ενίσχυε τους ισλαμιστές αντάρτες κατά του Ερυθρού Στρατού, θεωρώντας τους ότι μάχονται για την ελευθερία και ως ένα υγιές κίνημα. Άλλωστε η Δύση θεωρούσε ανέκαθεν ότι το Αφγανιστάν ανήκε (ένεκα Βρετανικής Αυτοκρατορίας) στη δική της σφαίρα επιρροής και ότι κακώς είχε μεταπέσει μετά το 1919 (μετά τον Τρίτο Αγγλο-Αφγανικό πόλεμο ανεξαρτησίας) στη Σοβιετική σφαίρα επιρροής και ως εκ τούτου είδε τους Μουντζαχεντίν ως μία θαυμάσια ευκαίρια να το αποσπάσει εκ νέου από τον Ερυθρό Στρατό. Οι Αφγανοί ανέκαθεν ήταν σκληροτράχηλος πολεμικός λαός που δεν φείδονταν ανθρώπινες θυσίες προκειμένου να πετύχουν τον τελικό σκοπό της νίκης. Όταν αποχώρησαν οι Σοβιετικοί το 1989, αφού επεκράτησαν οι Μουτζαχεντίν, ακολούθησε μία περίοδος αστάθειας και εμφυλίων συγκρούσεων, ώσπου τελικά επεκράτησε το 1994 στην Καμπούλ το κίνημα των Ταλιμπάν. Στη συνέχεια τα γεγονότα είναι λίγο πολύ γνωστά. Το 2001 μετά το τρομοκρατικό χτύπημα στους δίδυμους πύργους οι Ταλιμπάν θεωρήθηκαν υπεύθυνοι για τους δεσμούς τους με την Αλ- Κάϊντα και άλλες τρομοκρατικές οργανώσεις, και ακολούθησε η Δυτική επέμβαση για 20 έτη, ώσπου φτάσαμε το 2021 όπου η Δύση και πρωτίστως οι ΗΠΑ απεχώρησαν άδοξα από το Αφγανιστάν. Θωρούνται ητημμένες στον αγώνα τους κατά των Ταλιμπάν; Η απάντηση είναι ναι. Παρά το γεγονός ότι η Δύση μετρά περίπου 4.500 νεκρούς (εκ των οποίων περίπου 2.300 νεκροί Αμερικανοί) και αρκετές δεκάδες χιλιάδες τραυματίες ενώ οι απώλειες των Αφγανών υπερβαίνουν τις 230.000 νεκρούς και επίσης εκατοντάδες χιλιάδες τραυματίες, εν τούτοις ναι θεωρούνται ηττημένες. Δαπάνησε η Δύση σε αυτόν τον πόλεμο περίπου 2 τρισεκατομμύρια USD εκ των οποίων τα 984 δισεκατομμύρια USD αφορούν μόνο τις ΗΠΑ. Σε αυτό το κόστος συμπεριλαμβάνεται το κόστος των επιχειρήσεων, τα logistics, το κόστος εξοπλισμού των Αφγανικών δυνάμεων, το κόστος των υποδομών. Ο Αμερικανικός εξοπλισμός έπεσε ήδη στα χέρια των Ταλιμπάν, ενώ οι υποδομές πλέον τους ανήκουν. Όλες οι ανθρώπινες απώλειες και το κόστος των επιχειρήσεων 20 ετών, τελικά πήγαν για το τίποτε. Αυτή είναι η πικρή και στυφή γεύση που μένει στην άφωνη Δύση.
Όταν ρωτήθηκε ο Joe Biden αν νοιώθει υπόλογος για τους εκατομμύρια Αφγανούς και γυναίκες Αφγανές οι οποίοι μένουν μόνοι και απροστάτευτοι στο θρησκευτικό φανατισμό των Ταλιμπάν ενώ πίστεψαν σε κάποιες αξίες της Δύσης, απάντησε όχι γιατί νοιώθει υπόλογος μόνο για τους Αμερικανούς που θα συνεχίσουν να σκοτώνονται στο αφιλόξενο για αυτούς Αφγανιστάν. Είναι απάντηση πλανητάρχη αυτή; Εν τοιαύτη περιπτώσει εάν δεν ενδιαφέρεται για την καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των Αφγανών και κυρίως των γυναικών εκεί, γιατί τότε τον ενδιαφέρει όψιμα η καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε πολύ λιγότερη κλίμακα στη Λευκορωσία;
Πως όμως κέρδισαν οι Ταλιμπάν, τον ισχυρότερο στρατιωτικό συνασπισμό παγκοσμίως;
Καταρχήν ανέκαθεν οι δίοδοι ήταν ανοικτοί με το Πακιστάν. Οι μυστικές υπηρεσίες του Πακιστάν που από την εποχή των Σοβιετικών είχαν αναπτύξει στενές σχέσεις με ισλαμιστικές Αφγανικές ομάδες, συνέχισαν να συνεργάζονται με ομάδες των Ταλιμπάν. Εδώ πρέπει να σημειώσουμε ότι υπάρχουν αρκετοί Αφγανοί που ανήκουν στη φυλή των Παστούν. Επίσης το Βορειοδυτικό Πακιστάν, βορείως του Peshavar και νοτίως του Τατζικιστάν δεν ελέγχεται πλήρως από την κεντρική κυβέρνηση του Ισλαμαμπάντ καθώς εκεί επικρατούν διάφορες ορεσίβιες πολεμικές φυλές με τα δικά τους ήθη και έθιμα. Σε αυτό το σημείο επαφής οι ΗΠΑ έκαναν ένα τεράστιο επιχειρησιακό λάθος. Όταν βομβάρδιζαν τους Ταλιμπάν οι τελευταίοι διέφευγαν μέσα από τις ανατολικές Αφγανικές επαρχίες του Badahkhsan, Nangarhar, Kunar κλπ στα ΒΔ σύνορα εντός του Πακιστάν, στους ορεινούς όγκους βορείως του Πακιστανικού Mardan και νοτίως του Πακιστανικού Gilgit. Επισημαίνεται ότι πέραν το ημιανεξάρτητο αυτών των περιοχών από την κεντρική κυβέρνηση του Πακιστάν βρίσκεται και ο ορεινός όγκος του Βόρειου Κασμίρ η οροσειρά Nanga Parbat με ύψος 8.126 μέτρα. Εκτός αυτών διέλαθε της προσοχής των ΗΠΑ ότι το Πακιστάν δεν είναι πλέον φιλοαμερικανικό όπως κάποτε επί πρωθυπουργίας των Μπούτο, αλλά είναι πολύ ποιο κοντά στον Κινεζικό παράγοντα, όπως θα εξηγήσουμε και παρακάτω. Τι έπρεπε να κάνουν επιχειρησιακά οι ΗΠΑ; Να δημιουργήσουν μία buffer zone στα σύνορα με το ΒΔ Πακιστάν, ώστε οι κυνηγημένοι Ταλιμπάν να μην βρίσκουν καταφύγιο εκεί. Η σημαντικότερη διέξοδος των Ταλιμπάν θα είχε σφραγισθεί όπως επίσης και η ροή σε αυτούς με όπλα και ανθρώπινο δυναμικό.
Δεν έφτανε όμως μόνο αυτό. Το Αφγανιστάν συνόρευε με εχθρικές προς τις ΗΠΑ χώρες όπως π.χ. το Ιράν το οποίο το βόλευε να βοηθά τους Ταλιμπάν επίσης από τη δική του πλευρά των συνόρων του. Στο Βορρά βρίσκονται το Τουρκμενιστάν, Ουζμπεκιστάν,Τατζικιστάν, χώρες που ανήκουν στη σφαίρα επιρροής της Μόσχας, η οποία επίσης βολευόταν από την αιματοχυσία και την οικονομική αφαίμαξη των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν. Αν και όπως αναφέρθηκε οι Ταλιμπάν προτιμούσαν την πλευρά του Πακιστάν για να μπαινοβγαίνουν στο Αφγανιστάν κυρίως λόγω μορφολογίας του εδάφους αλλά και λόγω φιλικών σχέσεων που είχαν αναπτύξει με τις φυλές του ΒΔ Πακιστάν.
Οι ΗΠΑ έκαναν και δεύτερο στρατηγικό λάθος. Πίστευαν ότι το προσωπικό των 300.000 στελεχών των Αφγανικών ΕΔ και ΣΑ (182.000 στρατιωτικό προσωπικό και 118.000 σωμάτων ασφαλείας) άρτια εξοπλισμένων από τις ΗΠΑ και με αεροπορική κάλυψη υπερτερούσαν των 75.000 Ταλιμπάν, που ήταν ανεπαρκώς εξοπλισμένοι. Σε κάθε περίπτωση νόμιζαν ότι η κυβέρνηση της Καμπούλ θα άντεχε επαρκές χρονικό διάστημα όπως είχε αντέξει και το 1989 όταν αναχώρησαν οι Σοβιετικοί και η οποία τότε κυβέρνηση άντεξε άνω των δύο ετών στις συγκρούσεις με τους Μουντζαχεντίν. Μέγα λάθος. Ο Αφγανικός στρατός ήταν χωρίς ηθικό και με μία διεφθαρμένη κυβέρνηση. Το 1989 οι Σοβιετικοί είχαν αφήσει κράτος με νοσοκομεία, εκπαίδευση και παροχές κερδίζοντας μέρος του τοπικού πληθυσμού, ενώ οι ΗΠΑ πέρα από δρόμους και κάποιες κατασκευαστικές υποδομές δεν εργάσθηκαν όσο έπρεπε σε αυτό που λέμε κρατικές δομές. Ο δε πρόεδρος του Αφγανιστάν διέφυγε μάλλον προς το Τατζικιστάν (επισήμως παραμένει άγνωστο) με τη συνοδεία του και τεράστια χρηματικά ποσά, χωρίς να καθήσει να αντιταχθεί στους Ταλιμπάν, επιβεβαιώνοντας έτσι το χαρακτηρισμό περί διαφθοράς. Επίσης οι νέοι Αφγανοί μεγάλωσαν 20 έτη τώρα με ξένη κατοχή και βομβαρδισμούς. Οι Ταλιμπάν που κυβέρνησαν από το 1996 έως το 2001 και ο σκοταδισμός που προκάλεσαν τότε, ήταν κάτι άγνωστο για αυτούς τους νέους. Πολύ ευκολότερα λοιπόν πλαισίωναν τις τάξεις των Ταλιμπάν για αντίσταση παρά τις κυβερνητικές δυνάμεις. Πολλοί εξ αυτών ήταν πάμφτωχοι, ενώ δεν συμπεριλαμβάνονταν σε διαδικασίες ενσωμάτωσης στο νέο σύστημα αξιών που έφερναν στη χώρα οι ξένες (κατοχικές για αυτούς) δυνάμεις. Προέρχονταν από μικροαστικές και αγροτικές τάξεις από μέτριες κοινωνικοικονομικά περιοχές χωρίς να ανήκουν πουθενά, άνθρωποι χωρίς ιδιότητες, όπως θα έλεγε ο Robert Musil, μετέωροι, με απουσία συνεκτικής ταυτότητας. «Νεαροί χωρίς κανένα σημείο αναφοράς…μπορεί να προσπαθήσουν να αναζητήσουν σ’ ένα μυθοποιημένο παρελθόν, εκείνο του αρχέγονου Ισλάμ, μια τάξη που μπορεί να τους προσφέρει κανόνες και αξίες. Εγγράφονται σ’ ένα συλλογικό πρόταγμα, την οικοδόμηση του Χαλιφάτου, που εμφανίζεται σαν μια επίγεια ουτοπία, όπου όλος ο κόσμος έχει δουλειά, δεν υπάρχουν φτωχοί και μπορείς να πάρεις μία πρόγευση από τον κόσμο του Παραδείσου. Προφανώς για να περάσεις από τον φόβο του τέλους του κόσμου και της υπαρξιακής αγωνίας στην πιο ακραία βία, πρέπει να πραγματοποιήσεις ένα βήμα που δεν είναι τόσο απλό»
Τρίτος σημαντικός παράγων που υποτίμησαν οι ΗΠΑ ήταν η ΑΠΟΦΑΣΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ των Ταλιμπάν (ας τα βλεπουν κάποιοι με φοβικά σύνδρομα στην Αθήνα και κάποιες σχολές σκέψης όπως το ΕΛΙΑΜΕΠ). Οι Ταλιμπάν έλεγαν στους Δυτικούς: εσείς έχετε τα ρολόγια, εμείς το χρόνο. Δεν τους ενδιέφεραν οι όποιες απώλειες αρκεί να πετύχουν το στόχο τους: τη νίκη. Άλλο ψυχολογικό αντίκτυπο είχε στην κοινωνία του Αφγανιστάν ένας νεκρός Ταλιμπάν (ισοδυναμούσε με μάρτυρα), άλλος στις ΗΠΑ. Αν και είχαν περίπου 50 φορές περισσότερους νεκρούς σε σχέση με τους Δυτικούς, όμως η αποφασιστικότητά τους τελικά νίκησε, υπερβαίνοντας τις απώλειες και τον ανεπαρκή τους εξοπλισμό.
Τέταρτος παράγων που επετεύχθη η νίκη των Ταλιμπάν, ήταν η σωστή επιχειρησιακή αντίληψη του αντάρτικου. Παρόλο που οι όμορες χώρες ήταν από φιλικές έως ουδέτερες για αυτούς, εν τούτοις φρόντισαν να καταλάβουν εδώ και 10 μήνες περίπου όλα τα σημαντικά συνοριακά περάσματα, κλείνοντας σαν τανάλια τις κυβερνητικές δυνάμεις. Αν λοιπόν ο Αφγανικός στρατός εμπλεκόταν σε επιχειρήσεις δεν μπορούσε από πουθενά να λάβει χερσαία βοήθεια. Το δεύτερο στοιχείο που έκαναν το αντέγραψαν από τους Βιετκόγκ. Κατέλαβαν αχανείς εκτάσεις στην ύπαιθρο αποφεύγοντας τις μεγάλεις πόλεις και όπου υπήρχαν στρατιωτικές βάσεις. Έτσι περιέσφιξαν ακόμη περισσότερο τον κλοιό στις κυβερνητικές δυνάμεις. Στη συνέχεια εξαπέλυσαν επιθέσεις συγκεντρώνοντας μεγάλη ισχύ πυρός στις στρατηγικές πόλεις Mazar-i-Sharif (σύνορα με Ουζμπεκιστάν) και Herat (σύνορα με Ιράν). Ο Βορράς έκλεισε τελείως για τα κυβερνητικά στρατεύματα. Ακολούθησε η πτώση του Jalababad, Ghazni, Kandahar, αποκόπτωντας και από το Νότο τα κυβερνητικά στρατεύματα. Μόνο το Τουρκμενιστάν έμοιαζε ασφαλή δίοδος για τα κυβερνητικά στρατεύματα αλλά εκεί είχαν φροντίσει να κλείσουν τα συνοριακά περάσματα. Με όλη την χώρα στα χέρια των Ταλιμπάν, η πτώση της Καμπούλ έμοιαζε αναπόφευκτη. Οι ΗΠΑ αναθεωρούσαν συνεχώς τα πλάνα τους για πτώση της κυβέρνησης, προδικάζοντάς την όλο και ταχύτερα, ώσπου έπεσε στις 15 Αυγούστου 2021. Ο Biden στις 08 Ιουλίου 2021 έλεγε ότι η πτώση της Καμπούλ ήταν ανέφικτη και δεν το συζητούσε ως επιλογή. Διαψεύσθηκε οικτρά. Ήταν η δεύτερη εγκατάλειψη των ΗΠΑ σε συμμάχους τους (είχε προηγηθεί η εγκατάλειψη από τον Τραμπ των Κούρδων της Συρίας, στις ορέξεις του Τουρκικού Στρατού).
Το Αφγανιστάν είναι σε μία από τις στρατηγικότερες περιοχές παγκόσμιου ενδιαφέροντος του πλανήτη και προς τούτο ενυπάρχει το αυξημένο ενδιαφέρον του Διεθνούς παράγοντα, αφού πλέον των άλλων από την περιοχή της Κεντρικής Ασίας διέρχονται άξονες αγωγών υδρογονανθράκων, γεγονός που καθιστά τους γεωπολιτικούς ανταγωνισμούς οξύτερους. Στόχος της Δύσης είναι η πολιτική ανάσχεσης του Ρωσικού και Κινέζικου παράγοντα (containment) στο Αφγανιστάν γεγονός που έως τώρα δεν επιτυγχάνεται. Ο Σινο-Ρωσικός παράγων κρατά ανοικτές τις πρεσβείες του στην Καμπούλ, παραμένει συνομιλητής των Ταλιμπάν, έδρασε πιθανότατα μυστικά για την επικράτηση των Ταλιμπάν σε βάρος της Δύσης (αντιγράφοντας και αντιστρέφοντας τους ρόλους που είχε η Δύση την περίοδο 1979-1989 όταν βοήθησε τους Μουτζαχεντίν) και προφανώς επαναπροσεγγίζει γεωστρατηγικά τη νέα κατάσταση στο Αφγανιστάν.
Το Κατάρ εμφανίζεται πάλι δραστήριο στην όλη διαδικασία. Η υποτιθέμενη ειρηνευτική συμφωνία με τους Ταλιμπάν και ΗΠΑ για την αποχώρηση των Αμερικανικών δυνάμεων έγινε στη Doha του Κατάρ. Αν και οι Αφγανοί δεν είναι Άραβες, εν τούτοις διαφαίνεται ότι η Μουσουλμανική Αδελφότητα έχει αναπτύξει σχέσεις με τους Ταλιμπάν. Αυτό αυτομάτως βάζει και άλλον παίκτη στο παιγνίδι. Τον Ερντογάν (μέλος της Αδελφότητας), ο οποίος διευρύνει τη συμμαχία του που θα περιλαμβάνει πλέον το Πακιστάν, το Κατάρ και το Αφγανιστάν. Σε αυτά να προσθέσουμε και τις φιλικές σχέσεις που έχει αναπτύξει με τα μη μέλη της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, το Αζερμπαϊτζάν και το Ιράν (παρόλο που οι τελευταίοι είναι Shia δηλαδή Σιϊτες). Οι χώρες αυτές είναι κοντύτερα πλέον στον Σινο-ρωσικό παράγοντα παρά στη Δύση και οι ΗΠΑ πρέπει να το συνεκτιμήσουν αυτό στη στάση τους για την Τουρκία. Αυτό έγκειται στον γεωπολιτικό ανταγωνισμό για την προσπάθεια της Κίνας και Ρωσίας για γεωπολιτικά ρήγματα στις μη Αραβικές χώρες (Πακιστάν, Αφγανιστάν, Ιράν, Κασπία) χτυπώντας και αποτρέποντας την προσπάθεια της Δύσης για ανάλογα ρήγματα σε άλλοτε σφαίρες Σοβιετικής επιρροής: Συρία, Ουκρανία, Εύξεινος Πόντος. Παράλληλα είχαμε στρατηγικές ανακατατάξεις στον χώρο της Κεντρικής Ασίας, όπως ήταν η συμφωνία αγωγού μεταφοράς Τουρκμενικού πετρελαίου που πέτυχε η Ρωσία σε βάρος των συμφερόντων της Δύσης. Από την άλλη πλευρά, όλη η περιοχή του Καυκάσου βρίσκεται σε αναταραχή με την υπόθαλψη της Δύσης και την «αφύπνιση» των Τατάρων, Τσετσένων και άλλων Ουαχαμπιστικής αντίληψης Σουνιτικών φύλων.
Η Ρωσία, είναι βασικός δρων του συστήματος. Διαθέτει ναυτικές (Tartus) και αεροπορικές βάσεις (Latakia) μόνο στη Συρία και πουθενά αλλού στη Μεσόγειο. Θέλει να αποφύγει πάση θυσία τη γειτνίαση Σαλαφιστικών Σουνιτικών κινημάτων με την περιοχή του «εγγύς εξωτερικού της» δηλαδή την Κεντρική Ασία. Προσπαθεί να δημιουργήσει ρήγματα στην Ατλαντική Συμμαχία και τώρα με το Αφγανιστάν εν μέρει το πετυχαίνει. Έχει στενή συμμαχία με το Σιϊτικό άξονα λόγω της αντιδυτικής συμπεριφοράς και των 2 πόλων.
Το Πακιστάν παραμένει ο άγνωστος Χ παράγων. Πριν μερικά έτη ήταν σταθερά φιλοαμερικανικό. Ωστόσο οι μυστικές του υπηρεσίες έχουν κατηγορηθεί για υποστήριξη στους: Ταλιμπάν, στους Ισλαμιστές του Κασμίρ και υπονόμευση της Ινδίας. Έχει στενές σχέσεις με το Ιράν (συμμετείχε στη συμφιλίωση των Ταλιμπάν με τους Μουτζαχεντίν του Ιράν) και στενότατες σχέσεις με τους Κινέζους και την Τουρκία. Η πρόσφατη Ινδο – Πακιστανική διένεξη με τον βομβαρδισμό θέσεων της Ισλαμιστικής οργάνωσης Jaish – e – Mohammed, στο Kashmir από την Ινδική αεροπορία, σχετίζεται πέραν των άλλων λόγων με την σαφή υποστήριξη της Κίνας προς το Πακιστάν και τη σχετική αμηχανία των ΗΠΑ προς το παρόν να επιλέξουν ένα διαμεσολαβητικό ρόλο σε αυτή τη φάση. Τι γεωπολιτικά συμφέροντα εξυπηρετεί τελικά το Πακιστάν;
Ο Κινεζικός παράγων στην περιοχή είναι πολύ δραστήριος ενώ έχει συμπεριλάβει το Αφγανιστάν στον εμπορικό δρόμο του μεταξιού. Επισημαίνεται ότι η Κίνα: Εισάγει πετρέλαιο και φυσικό αέριο από Ιράν και το στηρίζει γεωπολιτικά. Υπέγραψε συμβόλαια η Κινεζική Sinopec με το Ιράν για κοίτασμα στο Yadavaran. Με φιλική προς την Κίνα κυβέρνηση του Αφγανιστάν, η Κίνα εξασφαλίζει απρόσκοπτη ροή προς το Περσικό κόλπο και τις θερμές θάλασσες. Έχει πλέον η Κίνα συγκλίνοντα γεωπολιτικά συμφέροντα και με την Τουρκία. H Τουρκία έπαυσε να στηρίζει το αποσχιστικό κίνημα των Ουιγούρων της ΣινΓιάνγκ, αποκαθιστώντας έτσι ομαλά την τροφοδοσία της Κίνας σε φυσικό αέριο από Καζακτσάν και Ρωσία.
Μεγάλη χαμένη μέχρι στιγμής είναι στην περιοχή η Ινδία, από κάθε άποψη. Θα ενισχυθούν οι ισλαμιστικές πιέσεις στην περιοχή του Κασμίρ, ενισχύεται ο ρόλος του άσπονδου εχθρού της του Πακιστάν και του άλλου ανταγωνιστικού προς την Ινδία γεωπολιτικού γίγαντα της Κίνας. Θα δούμε πως θα αντιδράσει η Ινδία.
Αφήσαμε για το τέλος τις προσφυγικές ροές. Οι άνθρωποι αυτοί που θα φύγουν κυνηγημένοι από το θεοκρατικό καθεστώς των Ταλιμπάν και κυρίως οι γυναίκες του Αφγανιστάν, εμπίπτουν σε κάθε περίπτωση στον χαρακτηρισμό «πρόσφυγας» όπως αυτός ισχύει εννοιολογικά από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ. Οι άνθρωποι αυτοί πραγματικά κινδυνεύουν. Το θέμα είναι όμως, ποιες χώρες θα τους υποδεχθούν; Η Ελλάδα δεν μπορεί να σηκώσει άλλο φορτίο. Πρέπει να υπάρξει δίκαιος καταμερισμός σε όλες τις χώρες. Πέραν αυτού όμως πρέπει να υπάρξει προσοχή ειδικά στις υπηρεσίες ασφαλείας και πληροφοριών (Human Intelligence –HUMINT) για να εντοπίσουν τυχόν ισλαμιστικούς Ουαχαμπιστικούς πυρήνες στα καραβάνια των προσφύγων. Είναι επίσης βέβαιο ότι ο Ερντογάν θα εργαλοιοποιήσει τους ατυχείς αυτούς ανθρώπους σε βάρος της χώρας μας, επιτρέποντας και την παρείσφρηση σαλαφιστικών τζιχαντιστικών πυρήνων σε αυτούς. Παράλληλα θα εκβιάσει την ΕΕ για επιπρόσθετες πιστώσεις και υποδοχή προσφύγων με στόχο την μακροχρόνια αποσταθεροποίηση της Ε.Ε.. Το έργο το έχουμε ξαναδεί. Η Ελλάδα ΕΓΚΑΙΡΑ (proactively) πρέπει να αντιμετωπίσει την κατάσταση αυτή και ειδικά τα σχέδια του Ερντογάν, στο πλαίσιο της διεθνούς νομιμότητας. Εάν κατά λάθος υπάρξει ατύχημα σε βάρος προσφύγων ή τυχόν βίαια push backs σε βάρος γυναικών Αφγανών (γιατί αυτές θα βάλει μπροστά το καθεστώς Ερντογάν), είναι βέβαιο ότι η Τουρκία θα προσπαθήσει να πλήξει την διεθνή εικόνα της Ελλάδος αλλά και να προκαλέσει εσωτερική αστάθεια με πυρήνες εν υπνώσει που πιθανότητατα διατηρεί στην Ελλάδα. Θέλει προσοχή και έγκαιρο σχεδιασμό αντιμετώπισης της κατάστασης εγχωρίως αλλά και διεθνώς. Σε ένα μήνα τα πρώτα καραβάνια προσφύγων θα είναι στα Ανατολικά Ελληνικά σύνορα.
Ο ΚΑΙΡΟΣ ΓΑΡ ΕΓΓΥΣ. ΦΥΛΑΚΕΣ ΓΡΗΓΟΡΕΙΤΕ.
0 Σχόλια