Ο Mike Pompeo δεν είναι ένας ουρανοκατέβατος ο οποίος έλαβε ένα αξίωμα στην αμερικανική κυβέρνηση. Το βιογραφικό του αποδεικνύει οτι είναι ένας άνθρωπος με βαθιά γνώση των διεθνών συσχετισμών, υπηρετώντας τα αμερικανικά συμφέροντα ως προϊστάμενος της CIA.
Στα χρόνια που η Αμερική αμφισβητήθηκε όσο ποτέ άλλοτε για πολλούς λόγους που αφορούν τόσο την εκλογή Trump όσο και τη διαχείριση πολλαπλών κρίσεων, (COVID-19 και κοινωνικές εξεγέρσεις) ο Mike Pompeo δείχνει να επιθυμεί να συνεχίσει την πολιτική του καριέρα.
Κακά τα ψέματα, η εξωτερική πολιτική στηρίζεται στα συμφέροντα που έχουν οι πολιτικοί στις χώρες τους και τα σημαντικότερα συμφέροντά τους, είναι η επανεκλογή και η πολιτική τους επιβίωση. Σαφώς και ο Mike Pompeo έστειλε ένα μήνυμα προκελογικό στην Ελληνοαμερικανική Κοινότητα.
Όμως δεν ήταν η επίσκεψή του ένα show προεκλογικό. Υπάρχουν διεθνείς συσχετισμοί που απαγορεύουν στις ΗΠΑ κάτι τέτοιο. Αφού ολοκληρώθηκε η επίσκεψή του στην Ελλάδα, μπορούμε να βρούμε την ουσία μέσα από τον απόηχό της.
Αυτός ο απόηχος έχει πολλά μηνύματα και δίνουν στον Ελληνισμό για το πώς πρέπει να κινηθεί στο νέο κόσμο που διαμορφώνεται. Οι ΗΠΑ μας πέταξαν την μπάλα η οποία είναι στο γήπεδό μας, βάζοντάς μας στα πλάνα τους για τη νέα αρχιτεκτονική ασφάλειας της περιοχής μας.
Θεσσαλονίκη και Σούδα.
Εξ αντανακλάσεως μαθαίνουμε πλέον τα πλεονεκτήματα που μας έδωσε η μοίρα μέσα από τη γεωγραφία. Πράγματα που ξεχάσαμε ζώντας σε μύθους και πλάνες για δεκαετίες που ήθελαν την Ελλάδα να έχει εξασφαλισμένη την επιβίωσή της με τη συμμετοχή της σε διεθνείς και περιφερειακούς θεσμούς.
Μέσα από τα μάτια των Αμερικανών μπορούμε να δούμε τι αξίζουμε για την περιοχή μας και επομένως, για τον κόσμο που ετοιμάζεται να γεννηθεί και δεν έχει καμία απολύτως σχέση με τον ράθυμο και στάσιμο κόσμο των προηγούμενων δεκαετιών. Υπάρχουν αμερικανικά έγγραφα τα οποία αποδεικνύουν οτι η Ελλάδα είναι το ”κράτος-κλειδί” για δύο υποπεριφέρειες. Για τη Χερσόνησο του Αίμου και για την Ανατολική Μεσόγειο.
Η Θεσσαλονίκη ήταν η πόλη χάριν της οποίας έγιναν δύο Βαλκανικοί Πόλεμοι. Όποιος εξασφάλιζε την μικρή Κωνσταντινούπολη θα είχε τα κλειδιά μιας περιοχής που στην καρδιά της είναι περίκλειστη και έτσι θα μπορούσε να ελέγχει την τύχη βαλκανικών εθνών.
Δεν είναι υπερβολή πως ο έλεγχος του Αιγαίου ξεκινάει από τη Μακεδονία. Θεσσαλονίκη, Καβάλα και Αλεξανδρούπολη είναι πόλεις-κρηπιδώματα για τα Βαλκάνια, το Αιγαίο και τη Μαύρη Θάλασσα.
Η Κρήτη είναι ένα νησί το οποίο ενώνει τη Νοτιοανατολική Ευρώπη με την Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή. Για χρόνια στις ΗΠΑ τη βάση της Σούδας την αποκαλούν ”Best in the Med”.
Η Ελλάδα είχε απωλέσει τεράστιες ευκαιρίες να ”αγκυροβολήσει” τα αμερικανικά συμφέροντα στην Ελλάδα όταν η Αμερική είχε ζωτικά συμφέροντα στη Μέση Ανατολή. Η Κρήτη δεν μπορεί να δεχθεί απόβαση και αν σκεφτούμε με προοπτική, μαζί με την Κύπρο συνιστούν τα νησιά εκείνα που όποιος τα ελέγχει, έχει και τα κλειδιά της Ανατολικής Μεσογείου.
Είναι πλέον στο χέρι μας να δούμε τι ζητάμε από τους Αμερικανούς οι οποίοι μας έδειξαν οτι το νέο καμάρι του 6oυ Στόλου το USS Woody Williams, θα ελλιμενίζεται εκεί. Η απόδειξη όσων υποστηρίζαμε από την ιστοσελίδα οτι οι ΗΠΑ ανασυγκροτούνται και αλλάζουν θέση στην περιοχή μας αλλά δεν αποχωρούν, αποδεικνύεται από μια επίσκεψη η οποία αλλάζει πολλά.
Η Αμερική ζητά από την Ελλάδα να αναλάβει ρόλο.
Οι χώρες που αναλαμβάνουν βάρη για λογαριασμό των ΗΠΑ έχουν την απόλυτη στήριξη των ΗΠΑ. Για τους δύσπιστους, ας φέρουν στο νου τους οτι η Τουρκία που ήταν κάποτε στρατηγικός σύμμαχος των ΗΠΑ, ακόμη και σήμερα απολαμβάνει καρπούς αυτής της ειδικής σχέσης που διατηρούσε για δεκαετίες με την Ουάσινγκτον.
Η γεωγραφία δεν είναι αρκετή. Χρειάζονται και αποφάσεις. Γι’ αυτό και η γεωπολιτική διακρίνεται από τη γεωστρατηγική. Η δεύτερη, θέλει πολιτική βούληση. Η Ελλάδα πρέπει να πάρει αποφάσεις και να δείξει οτι θέλει να έχει λόγο στη διαμόρφωση των νέων διεθνών συσχετισμών. Η αδράνεια είναι επικίνδυνη και γίνεται ακόμη πιο επικίνδυνη για την περιοχή στην οποία η μοίρα της γεωγραφίας μας έβαλε να ζούμε.
Είδαμε πως η Τουρκία είναι απειλή και κατέρρευσαν όλοι οι μύθοι για την ελληνοτουρκική φιλία. Η γειτονική μας χώρα επιθυμεί να κατακτήσει εδάφη και το δείχνει παντού.
Στην Ανατολική Μεσόγειο, στον Καύκασο, στη Λιβύη, στη Συρία και στο Ιράκ. Ανακατεύεται στη Σομαλία, στο Νίγηρα, κάνει ”παρέα” με κράτη ταραξίες όπως το Πακιστάν. Κάποιων η αιώνια λιακάδα χάλασε όμως η Ελλάδα και η Κύπρος απειλούνται.
Η εμπιστοσύνη των Αμερικανών στην Ελλάδα σημαίνει ευθύνη. Η αναβάθμιση της Ελλάδας από τις ΗΠΑ σημαίνει πως πρέπει να πάρουμε πρωτοβουλίες σε δύο δύσκολες περιοχές, στα Βαλκάνια και στην Ανατολική Μεσόγειο. Κέντρο των Βαλκανίων η Θεσσαλονίκη και η Ανατολική Μεσόγειος θα έχει για καρδιά της την Κρήτη.
Ουσιαστικά, αυτά ενόχλησαν τους Τσελίκ και τους αυλικούς του Ερντογάν, και όχι η έτσι κι αλλιώς – θεσμοθετημένη επίσκεψη του Pompeo καθώς από τις 16/12/2018 Ελλάδα και ΗΠΑ καλλιεργούν τη σχέση τους εντός Στρατηγικού Διαλόγου.
Το έγγραφο του εκπροσώπου του State Department το οποίο έκανε αναφορά σε όλην την ατζέντα του Στρατηγικού Διαλόγου, έκανε ιδιαίτερη μνεία στον μηχανισμό ”3+1”. Πρόκειται για τη συνεργασία μεταξύ Ελλάδος, Κύπρου, Ισραήλ και ΗΠΑ. Η Κρήτη γίνεται πλέον ακόμη πιο σημαντική.
Η Ρωσία , η Κίνα και η Γερμανία.
Είναι απαραίτητο από τη στιγμή που η Ελλάδα οικοδομεί πλεόν και θεσμικά σχέσεις με τις ΗΠΑ, να μάθουμε να σκεφτόμαστε όπως σκέφτονται οι Αμερικανοί. Η δυσπιστία και ο συναισθηματισμός πρέπει να φύγουν από το ελληνικό μυαλό. Τη θέση της δυσπιστίας πρέπει να πάρει η αυτοπεποίθηση και το λελογισμένο ρίσκο.
Κακά τα ψέματα, εδώ και δεκαετίες η Ελλάδα έκανε τεράστια λάθη. Προσδέθηκε άνευ όρων στο άρμα της ΕΕ και έτσι κληρονόμησε και υιοθέτησε την αδράνεια της ΕΕ η οποία όπως βλέπουμε, δεν μπορεί ούτε κυρώσεις να επιβάλλει για να προασπίσει τα συμφέροντά μας.
Οι ΗΠΑ έχουν ένα συγκεκριμένο σκεπτικό το οποίο στη Θεσσαλονίκη αναπτύχθηκε από το Pompeo ο οποίος μίλησε για την αξία του IGB την τεράστια σημασία για τη διαφοροποίηση της ενεργειακής ασφάλειας της ΕΕ η οποία όπως είπε, δεν πρέπει να εξαρτάται από την Gazprom. Επιπρόσθετα, το κινεζικό 5G τρομάζει τις ΗΠΑ που θεωρούν οτι η Κίνα θα γίνει διαχειριστής των δεδομένων όλων των χωρών που υιοθετούν το κινέζικο λογισμικό.
Στις διεθνείς σχέσεις υπάρχουν συνδιαλλαγές. Η Ελλάδα ενδιαφέρεται για την περιοχή της και την αύξηση της διαπραγματευτικής της θέσης. Η Αμερική ενδιαφέρεται για ολόκληρο τον κόσμο και η Ελλάδα σύντομα θα χρειαστεί να πάρει δύσκολες αποφάσεις καθώς ο πολυπολικός κόσμος παλεύει να βρει σταθερά σημεία.
Ο Mike Pompeo μίλησε και για τον Nord Stream 2. Ουσιαστικά, έκανε αναφορά στις ανάρμοστες (όπως οι Αμερικανοί τις θεωρούν) τις σχέσεις Ρωσίας-Γερμανίας. Ας είμαστε ειλικρινείς, με τη Γερμανία έχουμε και εμείς πρόβλημα. Όπως όλοι γνωρίζουμε, η Γερμανία προσπάθησε να πετάξει την Ελλάδα έξω από το ζήτημα της Λιβύης και δυσανασχετεί ακόμη που η Ελλάδα υπέγραψε με την Αίγυπτο την τμηματική οριοθέτηση ΑΟΖ.
Οι Αμερικανοί, ώρες μετά την υπογραφή, ανακοίνωσαν μέσα από το State Department πως ενθαρρύνουν όλες τις χώρες να επιλύουν τις διαφορές τους με βάση τέτοιες συμφωνίες σαν της Ελλάδας με την Αίγυπτο. Η Γερμανία γιατί δεν έκανε το ίδιο; Γιατί η Γερμανία δεν επιθυμεί να δυσαρεστήσει τη Μόσχα η οποία θεωρεί ανταγωνιστικό τον αγωγό East Med. Επειδή η Γερμανία θέλει να έχει εκείνη ειδικές σχέσεις με τη Μόσχα και αποδεικνύεται από τον Nord Stream 2.
Ένας από τους λόγους που οι ΗΠΑ κλείνουν το μάτι στη γαλλική επανεμφάνιση στη Μεσόγειο, είναι οι σχέσεις που έχουν αναπτυχθεί μεταξύ Γερμανίας, Ρωσίας και Τουρκίας.
Οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις αποκτούν σταθερά έναν άλλον χαρακτήρα. Οι άνοστες ελληνοαμερικανικές σχέσεις οι οποίες έφεραν πολλές φορές τις δύο χώρες σε συγκρούσεις καθώς γίνονταν αποκλειστικά και μόνο μέσα από το πλαίσιο του ΝΑΤΟ και των σχέσεων ΗΠΑ-ΕΕ, έχουν παρέλθει.
Ο χαρακτήρας των ελληνοαμερικανικών σχέσεων γίνεται ολοένα και περισσότερο διμερής και όσο η αστάθεια της περιοχής μας μεγαλώνει, τόσο μεγαλύτερη γίνεται και αξία μας σαν χώρα που υπερασπίζεται συλλογικά την ασφάλειά της με χώρες όπως είναι η Αίγυπτος, το Ισραήλ, τα ΗΑΕ, η Ιορδανία, η Γαλλία.
Όλες αυτές οι χώρες, έχουν ειδικές σχέσεις με τις ΗΠΑ. Η επίσκεψη του Pompeo στην Ελλάδα και στην Κύπρο, σηματοδοτεί σίγουρα ένα πράγμα: Την συμπερίληψη της Ελλάδας και της Κύπρου στη νέα αρχιτεκτονική ασφάλειας των ΗΠΑ στην περιοχή μας.
(*) Διεθνολόγος -Συντονιστής του Τομέα Ευρασίας και Ν. Α. Ευρώπης στο ΙΔΙΣ – Research Fellow in HALC (Hellenic American Leadership Council).
0 Σχόλια