Ο κατευνασμός όχι μόνο δεν αναστέλλει τον επιτιθέμενο, αλλά τον ενθαρρύνει, τον εξαγριώνει μάλιστα
Τον Αύγουστο στείλαμε για έναν μήνα και πλέον το σύνολο του στόλου μας εκατό πενήντα (150) μίλια μακριά από το Καστελλόριζο για να αποτρέψουμε τις έρευνες των Τούρκων στην ΑΟΖ. (Κάναμε θόρυβο λέει και τους εμποδίσαμε, μας είπαν…) Τώρα, ένα μήνα αργότερα, στείλαμε τέσσερα-πέντε σκάφη στα έξι (6) μίλια, στα ισχύοντα χωρικά μας ύδατα δηλαδή, που ούτε οι ίδιοι οι Τούρκοι (ακόμη...) δεν αμφισβητούν!
Με το Ορούτς Ρέις ανενόχλητο να κόβει βόλτες έξω από το Καστελλόριζο γίνεται πια οφθαλμοφανές ό,τι κάποιοι από μας έγραφαν από το καλοκαίρι. Η ελληνική κυβέρνηση και οι περί αυτήν δεν έχουν την παραμικρή πρόθεση να υπερασπιστούν τις «κόκκινες γραμμές» που υποτίθεται ότι έχουν θέσει. Αυτά, όπως και η έξοδος του στόλου το καλοκαίρι, ήταν πυροτεχνήματα για το πόπολο. Ο Μητσοτάκης «διαπραγματεύεται» με την κοινή του γνώμη, όχι με τον Ερντογάν. Όσο βλέπει ότι το νυσταλέο κοινωνικό σώμα δέχεται ως αντίσταση το θέατρο που του πουλάει, θα συνεχίσει να γαυγίζει χωρίς να δαγκώνει.
Φυσικά, ο Μητσοτάκης δεν είναι αφελής ώστε να μην καταλαβαίνει τι βρόχος είναι και για τον δικό του τον λαιμό τα τετελεσμένα που μεθοδικά δημιουργεί η Τουρκία. Σε τι ελπίζει τότε; Σε δύο πράγματα. Το πρώτο, ότι ο Ερντογάν θα κάνει το μεγάλο λάθος, ότι η οικονομία του θα σωριαστεί ή ότι θα εξοργίσει τους Ευρωπαίους, τους Αμερικανούς και τους άλλους, ώστε να του τραβήξουν τα λουριά. Το δεύτερο, ότι δεν θα πάει με τις ιταμές αξιώσεις του εις βάρος της Ελλάδας τόσο μακριά ώστε να του αφαιρέσει το φύλο συκής της «αντίστασης» που κρύβει την πραγματική του γύμνια. Είναι προφανές ότι την Ανατολική Μεσόγειο, την κοινή ΑΟΖ με την Κύπρο, τα 12 μίλια κ.τ.τ., οι πολιτικοί και διπλωματικοί μας ιθύνοντες διακομματικά τα έχουν ξεγράψει από καιρό. Ποτέ δεν τα πήραν άλλωστε στα σοβαρά και το έλεγαν κιόλας, βολιδοσκοπώντας εμμέσως τις αντιδράσεις του κόσμου. Αν όμως η Άγκυρα δεν αρκεστεί στα τετελεσμένα που ήδη έχει καταγράψει, και στείλει λ.χ. γεωτρύπανο στην Κρήτη, η κατάσταση για του Μαξίμου θα γίνει πολύ δύσκολη.
Το πρώτο ενδεχόμενο δεν μπορεί να αποκλειστεί. Ο Ερντογάν βαδίζει στην κόψη του ξυραφιού σε πολλά μέτωπα. Είναι ενδεχόμενο να παραπατήσει κάπου, ακόμη και να πέσει από την εξουσία. Και σ′ αυτήν την περίπτωση όμως είναι αμφίβολο αν η ελληνική πλευρά θα προσποριστεί οφέλη, πέραν ίσως από κάποιο κέρδος χρόνου. Ο τουρκικός ιμπεριαλισμός είναι πάγιος και διαχρονικός, ο Ερντογάν είναι απλώς ο τωρινός (ιδιοφυής πρέπει να ομολογηθεί) εκφραστής του. Κάποιος άλλος, έστω και μικρότερων ικανοτήτων, θα τον αντικαταστήσει. Και ο Βαγιαζήτ συνετρίβη από τον Ταμερλάνο στις αρχές του 15ου αιώνα. Το Βυζάντιο όμως αποδείχθηκε ανίκανο να το εκμεταλλευτεί. Γιατί να το καταφέρει η τωρινή Ελλάδα;
Το δεύτερο ενδεχόμενο είναι φρούδος πόθος. Όταν βλέπεις ότι γελοιοποιείς τον αντίπαλο σε καθημερινή σχεδόν βάση (τουρκολιβυκό σύμφωνο, εισβολή στον Έβρο, υπερπτήσεις νησιών και χερσαίων περιοχών, Αγία Σοφία, εμπρησμός Μόριας, Αμμόχωστος, καψώνια στον εν πτήσει Δένδια, ιταμές δηλώσεις που κανένα αξιοπρεπές κράτος δεν θα ανεχόταν), όταν καταπατάς κάθε «κόκκινη γραμμή» του χωρίς αυτός ν′ αντιδρά, και μάλιστα όχι επειδή δεν μπορεί να αντιδράσει (η Ελλάδα ακόμη και σήμερα έχει ένοπλες δυνάμεις που θα της το επέτρεπαν) αλλά επειδή δεν διανοείται καν να αντιδράσει, γιατί να σταματήσεις τις προκλήσεις; Θα συνεχίσεις έως το τέλος διότι εκεί οδηγεί ο κατευνασμός ανέκαθεν: όχι μόνο δεν αναστέλλει τον επιτιθέμενο, αλλά τον ενθαρρύνει, τον εξαγριώνει μάλιστα.
Γνώμη του γράφοντος είναι ότι ο Ερντογάν ή οι διάδοχοί του, εάν κι εφόσον τα υπόλοιπα μέτωπα τους το επιτρέψουν, θα πάνε ώς το τέλος. Μετά τον σφετερισμό των θαλάσσιων ζωνών, οι ενδείξεις δείχνουν ότι κάποια στιγμή θα δούμε και ενεργό αμφισβήτηση ελληνικών νησιών, αεροναυτικό αποκλεισμό κάποιων εξ αυτών λ.χ. Με κάποιο νομιμοφανές πρόσχημα, όπως το συνηθίζει η Άγκυρα, εννοείται, την αποστρατιωτικοποίησή τους, ας πούμε, ή την προστασία των αναξιοπαθούντων «προσφύγων».
Φυσικά, η Ελλάδα έχει δηλώσει ότι θα υπερασπιστεί το εθνικό της έδαφος κτλ., κτλ. Όμως αυτό δεν δήλωνε και για την ΑΟΖ; Οι κόκκινες γραμμές είναι σαν τους πεσσούς του ντόμινο. Όταν πέφτει ο πρώτος…
Δίχως άλλο, θα ήταν άδικο για τον Μητσοτάκη να του επιρριφθεί η ευθύνη για όλα αυτά. Αποτέλεσμα είναι μιας μακρόσυρτης διολίσθησης που πρωτοξεκίνησε από τα Ίμια και την άκριτη διπλωματία των σεισμών και τώρα μόλις εκδηλώνει την πραγματική δυναμική της. Αποτέλεσμα είναι ενός μακρού στρατηγικού σχεδιασμού από πλευράς της Άγκυρας και μιας μακράς στρατηγικής αποχαύνωσης από τη δική μας πλευρά.
Ανακύπτει όμως το ερώτημα: γιατί τώρα; Και εδώ ο ρόλος του Μητσοτάκη είναι νομίζω μοιραίος. Οι Τούρκοι πάντα ζυγίζουν τον αντίπαλο και είναι ηλίου φαεινότερον ότι τον Μητσοτάκη τον περιφρονούν. Είναι γι′ αυτούς το είδος του δυτικού ζαχαρόπαιδου που κάνει πολιτική από το προσπέκτους, που αγωνιά μήπως παραβιάσει το σαβουάρ βιβρ και ξεπέσει στα μάτια της τάδε ή της δείνα celebrity. Για να μην παρεξηγηθώ, έτσι βλέπουν οι Τούρκοι και τη Μέρκελ και τους περισσότερους Ευρωπαίους ηγέτες. Ο Ερντογάν ειδικά έχει δείξει ότι σέβεται μόνον πολιτικούς που του μοιάζουν: πολιτικούς απρόβλεπτους, ριψοκίνδυνους και φιλόδοξους.
Όπως με τον Σημίτη παλιότερα, επί των ημερών του οποίου ζήσαμε σειρά ανάλογη από εθνικές νίλες (Ίμια, Οτσαλάν, S-300, άρση του βέτο κ.ο.κ.), από μόνη της η παρουσία του Μητσοτάκη στου Μαξίμου είναι για τους Τούρκους πράσινο φως, επιβεβαίωση ότι το πεδίο είναι ελεύθερο.
Όσο παράδοξο κι αν ακούγεται σ′ όσους μετράνε τους πολιτικούς με κριτήριο τους πολιτισμένους τρόπους τους, τον Τσίπρα και τον Κοτζιά και τον Καμμένο ο Ερντογάν φαίνεται ότι κάπως τους υπολόγιζε, ίσως και τους υπερεκτιμούσε μάλιστα. Διότι (σε επίπεδο ασυγκρίτως κατώτερο ασφαλώς, αυτού του τακτικισμού) είναι κι εκείνοι ριψοκίνδυνοι και ανενδοίαστοι. Ο Τσίπρας, ένας πολιτικός που ξεκίνησε από το μηδέν, κράτησε την Ευρώπη σε αγωνία ένα ολόκληρο εξάμηνο. Ο Σαμαράς επίσης πολιτεύθηκε χωρίς να φοβάται το ρίσκο και είχε ταυτιστεί με τη σκληρή γραμμή στα εθνικά. Ακόμη και ο ράθυμος Καραμανλής ο νεώτερος με τη ρωσική του πολιτική είχε ενοχλήσει σφόδρα κάποιους σε Ευρώπη και Αμερική. Οι Τούρκοι είναι ιταμοί, αλλά δεν είναι μπουνταλάδες. Διαχρονικά, πάνε στα σίγουρα. Όταν ο απέναντι είναι απρόβλεπτος, δεν ανοίγονται, κάνουν υπομονή ώς τον επόμενο.
Ο Μητσοτάκης, απεναντίας, είναι ένας πολιτικός που έχει κάνει δόγμα του να μην ενοχλεί ποτέ κανέναν. Που δεν αντιδρά ποτέ σε τίποτε προτού συμβουλευτεί τους δημοσκόπους. Που περιμένει να φτάσει μια κρίση στο αμήν για να κάνει, μισόκαρδα και στανικά, τα στοιχειώδη. Ένας άνθρωπος που παρά το βαρύ όνομα που φέρει μοιάζει όχι απλώς ανέτοιμος αλλά ανυποψίαστος παντελώς για το τρομακτικό ιστορικό βάρος που πέφτει στους ώμους του. Και που δεν τρέφει την παραμικρή φιλοδοξία για τον εαυτό του πέρα από το να κρατήσει για μερικά χρονάκια ακόμη τον πρωθυπουργικό θώκο.
Συνελόντ′ ειπείν, για τον Ερντογάν ο Μητσοτάκης είναι ένα παράθυρο ευκαιρίας. Έτσι τον βλέπει. Και θα κάνει ό,τι του περνάει απ’ το χέρι για να το εκμεταλλευτεί.
Κώστας Κουτσουρέλης
* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της
αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.
0 Σχόλια