Του Δημήτρη Παπακωνσταντίνου
Όλα θα τα έχει το μενού. Ελληνοτουρκικά, πανδημία και φτώχεια. Και βλέπουμε...
Όπως έλεγε και ο Σαββόπουλος τότε στις αρχές των μακρινών 80’s, "Τον χειμώνα ετούτο άμα τον πηδήσαμε, γι’ άλλα δέκα χρόνια άιντε καθαρίσαμε...". Βέβαια ο Νιόνιος άλλα είχε στο μυαλό του όταν το έγραφε, αλλά όπως να το κάνουμε, αυτός ο χειμώνας θα είναι τόσο δύσκολος, που αν τον... καβατζάρεις μπορείς μετά να δεις μπροστά. Και ιδιαίτερα για την κυβέρνηση, θα μπορεί να δει τον πολιτικό της ορίζοντα να καθαρίζει. Αλλά πρώτα πρέπει να περάσει χωρίς βαριές απώλειες αυτόν τον χειμώνα...
Γιατί, από πού να αρχίσουμε; Από τα ελληνοτουρκικά; Από την πανδημία; Από την οικονομία; Όλα ζεματάνε... Κάθε ένα ξεχωριστά. Και όλα μαζί συνθέτουν ένα εκρηκτικό μίγμα. Μέχρι τώρα, ένα μεγάλο πολιτικό credit για την κυβέρνηση και τον πρωθυπουργό προσωπικά ήταν η ικανοποιητική έως πολύ καλή αντιμετώπιση κρίσιμων ζητημάτων. Η κυβέρνηση, παρά τον αρχικό αιφνιδιασμό, βρήκε βηματισμό στο μεταναστευτικό, χειρίστηκε με επιτυχία την κρίση του Έβρου, κινητοποίησε ευρύτερες δυνάμεις και αναζήτησε την ενεργοποίηση συμμαχιών σε διπλωματικό επίπεδα με φόντο τα ελληνοτουρκικά, έδειξε εθνικά αντανακλαστικά απέναντι στις προκλήσεις.
Στη δε υγειονομική κρίση ενίσχυσε σημαντικά το πολιτικό της κεφάλαιο με την επιτυχία της πλήρους αποτελεσματικότητας των περιοριστικών μέτρων, ανεξάρτητα από τις παράπλευρες απώλειες στην οικονομία. Θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί ότι η πεποίθηση της κοινωνίας για την αποτελεσματική -και διά των αριθμών- αντιμετώπιση της πανδημίας εκτόξευσε την αξιοπιστία της κυβέρνησης του κ. Μητσοτάκη, ιδιαίτερα μάλιστα σε σύγκριση με τους προκατόχους τους.
Αλλά και στην οικονομία, και παρά το γεγονός ότι οι ανησυχίες για την πορεία της σε ένα αβέβαιο ευρωπαϊκό περιβάλλον συμβάδιζαν με τις προσδοκίες, η εντύπωση στην πλειοψηφία της κοινωνίας ήταν -προ κορονοϊού- ότι τα πράγματα βελτιώνονταν. Καθώς άλλωστε είχε προηγηθεί ένα εντυπωσιακό ξεκίνημα μετά τις εκλογές με θεσμικό και μεταρρυθμιστικό έργο. Και με στόχο τη διαμόρφωση ενός φιλικού προς τις επενδύσεις και την επιχειρηματικότητα περιβάλλοντος.
Ωστόσο, τα σύννεφα που πάντα υπήρχαν στην οικονομία, λόγω της πανδημίας έγιναν καταιγίδα. Ο τουρισμός καταστράφηκε, οι οριζόντιες κρατικές ενισχύσεις δεν επαρκούν, τα διαθέσιμα κεφάλαια στα ταμεία δεν μπορούν να πέσουν στην αγορά εμπροσθοβαρώς γιατί το τοπίο είναι θολό ως προς το timing της έλευσης της βοήθειας από την Ευρώπη. Μίας βοήθειας για την οποία θα χρειαστεί μέσα στη χρονιά να δικαιολογηθεί η υπερπροσδοκία που τη συνόδευσε και που καλλιεργήθηκε γύρω από αυτήν.
Το φθινόπωρο μπαίνει σε λίγες εβδομάδες με ένα δυσμενές "lead in” -που θα έλεγαν και οι τηλεοπτικοί- από το καλοκαίρι. Με το δεύτερο κύμα της πανδημίας να βρίσκεται ήδη εδώ. Νωρίτερα από ό,τι είχε εκτιμηθεί. Με πρωτοφανή χαλάρωση της κοινωνίας που ευνοεί τη μετάδοση. Μπορεί προς το παρόν η σημαντική μετάδοση σε νέες κυρίως ηλικίες να προκαλεί αναντιστοιχία ως προς την -μη- επιβάρυνση του συστήματος υγείας, όμως πολύ δύσκολα αυτό θα αποφευχθεί στο μέλλον. Και δεν είναι διόλου βέβαιο ότι η στρατηγική του blame game προς την κοινωνία, την ώρα που αυτή δεχόταν αντιφατικά μηνύματα από τους έχοντες την ευθύνη, δεν θα φθείρει το πολιτικό κεφάλαιο...
Η επιστροφή της πανδημίας σε μία εποχή που οι συνέπειες από το lockdown, τα μέτρα και την παγκόσμια ανησυχία έχουν αφήσει βαθιές πληγές στην οικονομία, δεν αφήνει πολλά περιθώρια αισιοδοξίας για τον φετινό χειμώνα. Είτε ενοχλεί η φράση είτε όχι, τον χειμώνα θα κινδυνεύσει "να πεινάσει κόσμος". Θα χρειαστούν πολύ γενναίες σε εύρος παρεμβάσεις για να αποφευχθεί αυτό. Και μαζί και ενδεχόμενο κοινωνικής έντασης που συνήθως συνοδεύει την ανέχεια. Μακάρι να εξελιχθούν διαφορετικά τα πράγματα. Αλλά θα είναι ένας πολύ δύσκολος χειμώνας...
Άφησα για το τέλος τα ελληνοτουρκικά. Καθώς το θέμα είναι και πολύ σοβαρό και πολύ ευαίσθητο, ας μείνουμε μόνο στην ανάγκη να υπάρχει μία σταθερή στρατηγική με πολύ προσεκτικά μελετημένες κινήσεις. Με ψυχραιμία και πυγμή. Αλλά και με σαφήνεια ως προς το πού θέλουμε να το πάμε. Και ενδελεχή αξιολόγηση των ευκαιριών, των κινδύνων και των συμμαχιών. Τα ελληνοτουρκικά αποτελούν για κάθε κυβέρνηση, πορεία σε τεντωμένο σχοινί. Και αποτελούν ένα "βάρος" που μπορεί και να την λυγίσει, αν δεν το ισορροπήσει σωστά.
* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.
0 Σχόλια