Του Κώστα Στούπα
Οι επικείμενες εκλογές στις ΗΠΑ φαίνεται πώς θα μοιάζουν με αυτές στο Ηνωμένο Βασίλειο. Η μετακίνηση της κεντροαριστεράς στα άκρα αυξάνει κατακόρυφα τις πιθανότητες επικράτησης του "λαϊκιστή" και απρόβλεπτου Τραμπ…
Άσχετα με το ποιος τελικά θα κερδίσει τις επικείμενες εκλογές το μεγάλο πρόβλημα στις ΗΠΑ (και τη Δύση συνολικότερα) είναι η ενίσχυση των άκρων και ο βαθύτερος διχασμός της κοινωνίας.
Η πρόσφατη σκηνή της προέδρου της Βουλής Νάνσι Πελόζι να σκίζει επιδεικτικά την ομιλία του αμερικανού προέδρου, την ώρα που αυτός μιλούσε στο σώμα, είναι χαρακτηριστική.
Η αποδυνάμωση της μεσαίας τάξης τις τελευταίες δεκαετίες ενισχύει τα άκρα. Εμφανές είναι επίσης πως ένα μεγάλο τμήμα της αμερικανικής κοινωνίας πραγματοποιεί μια στροφή προς τα αριστερά.
Σε μια πρόσφατη έρευνα της κοινής γνώμης καταγράφηκε πως ο αριστερός υποψήφιος για το χρίσμα των Δημοκρατικών Μπέρνι Σάντερς προτιμάται από το 54% των δημοκρατικών ηλικίας μεταξύ 18-34 ετών.
Μια παλαιότερη δημοσκόπηση του 1974 έδειξε ότι το 75% των Αμερικανών ηλικίας 25 έως 34 ετών θεωρούσαν πως οι ΗΠΑ "είχαν μετακινηθεί επικίνδυνα κοντά στον σοσιαλισμό".
Τώρα το 50% των νέων Αμερικανών θέλει να αγκαλιάσει αυτό που αντιλαμβάνεται ως σοσιαλισμό. Οι υπόλοιποι, αντανακλαστικά μετατοπίζονται προς αυτό που θεωρούν αντίπαλη πλευρά.
Αν προσέξει κάποιος τη θεματολογία του Netflix και τις ταινίες που διακρίθηκαν στα φετινά Όσκαρ θα διαπιστώσει ένα ισχυρό υπόγειο ρεύμα πάνω στο οποίο εδράζονται αυτές οι μετατοπίσεις... Τόσο τα "Παράσιτα" που πήραν το Όσκαρ καλύτερη ταινίας όσο και ο "Τζόκερ" που το διεκδικούσε αναφέρονταν σε περιθωριοποιημένους ανθρώπους χωρίς σταθερή εργασία και ασφάλιση που κινούνται μεταξύ απάθειας και παράνοιας...
Ο Μπέρνι Σάντερς μπορεί να έχει ένα πρόγραμμα αύξησης της φορολογίας και αναδιανομής εισοδημάτων το οποίο βρίσκεται στον αντίποδα αυτών που επαγγέλλεται ο Τραμπ, αλλά έχει κοινά χαρακτηριστικά με αυτόν. Δεν είναι μέλος του πολιτικού κατεστημένου της αμερικάνικης κοινωνίας. Όπως και ο Ντόναλντ Τραμπ παριστάνει τον "εισβολέα" που έρχεται απ’ έξω και φέρνει ανατροπές...
Η πηγή αυτών των μεταβολών στις πολιτικές συμπεριφορές είναι η δυσαρέσκεια που νιώθουν οι άνθρωποι στη Δύση προς τις οικονομικές και πολιτικές ελίτ.
Καλό είναι λοιπόν να είμαστε προετοιμασμένοι για όλα τα ενδεχόμενα.
Ο έμπειρος χρηματιστηριακός αναλυτής David Rosemberg δήλωνε στο Barron’s πριν λίγες μέρες πως δίνει πιθανότητες 40% στον Σάντερς, αν είναι υποψήφιος των Δημοκρατικών, να κερδίσει τον Τραμπ το Φθινόπωρο.
Το ποσοστό αυτό για έναν αριστεριστή σαν το Σάντερς δεν είναι μικρό. Τι θα ακολουθήσει αν ο Σάντερς εκλεγεί πρόεδρος των ΗΠΑ είναι δύσκολο να προβλεφθεί. Ένας άλλος αναλυτής των αγορών ο Leon Cooperman είχε αναφέρει πρόσφατα για την περίπτωση που τις εκλογές κέρδιζε η Elisabeth Warren (κάτι αντίστοιχο του Santers) πως η Wall Street δεν θα άνοιγε τις επόμενες μέρες...
Τούτο όσο και να μοιάζει με απίθανο σενάριο οι αγορές οφείλουν πλέον να το λάβουν υπόψη. Η επιδημία που βρίσκεται σε εξέλιξη είναι μια παράμετρος η επιρροή της οποίας δεν μπορεί να υπολογιστεί.
Το πρόβλημα για τις ΗΠΑ είναι πως όποιος και να κερδίσει ο διχασμός της κοινωνίας που τις αποδυναμώνει και τις αποσταθεροποιεί, είναι δεδομένος. Αυτό όμως αναμένεται να έχει επιπτώσεις σε όλη την υδρόγειο.
Η ανεργία στις ΗΠΑ βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο πολλών δεκαετιών. Υπό φυσιολογικές συνθήκες αυτό θα είχε ήδη ωθήσει τους μισθούς ψηλότερα. Δεν συμβαίνει όμως και δημιουργεί δυσαρέσκεια.
Τις τελευταίες εβδομάδες στις αγορές συνέβαιναν περίεργα φαινόμενα. Ενώ οι χρηματιστηριακοί δείκτες κατέρριπταν το ένα ιστορικό ρεκόρ μετά το άλλο, παράλληλα ανέβαιναν και το δολάριο με τον χρυσό, που είναι τα καταφύγια για εποχές αστάθειας...
Μετά ήρθε η εξάπλωση της επιδημίας του "κοροναϊού" στην Ευρώπη και οι αγορές αντέδρασαν με τρόπους που θυμίζουν τα "μίνι-κραχ". Όταν το κλίμα στις αγορές μεταβάλλεται απότομα συνήθως αποκαλύπτονται διάφορα προβλήματα που μέχρι τότε κρύβονταν επιμελώς κάτω από το χαλί...
Όλα αυτά υποδηλώνουν πως βρισκόμαστε σε μια δύσκολη καμπή τόσο πολιτικά όσο και οικονομικά.
Το κραχ του 2008 είχε σαν συνέπεια την άνοδο των "λαϊκιστών" σε όλη τη Δύση. Ποιος μπορεί να υπολογίσει τις συνέπειες που θα είχε το 2020 ένα αντίστοιχο κραχ στις αγορές το οποίο θα οδηγούσε τις οικονομίες σε ύφεση και θα εκτόξευε τα φαινόμενα πολιτικού διχασμού και εθνικιστικών εξάρσεων; Σε όλα προστέθηκε πλέον και ο παγκόσμιος πανικός από την επιδημία του "κοροναϊού"...
* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.
0 Σχόλια