Του Ιαπετού
Υπάρχει πραγματική εθνική ταυτότητα; ή είναι μια ταυτότητα «νοερή», ένα ιδεολόγημα, μια μη πραγματικότητα και κατά συνέπεια δεν μπορεί να νοηματοδοτήσει την αναπαραγωγή ενός σύγχρονου έθνους ή εθνοκράτους (όπως ισχυρίζεται ο εθνομηδενισμός) και όσοι δεν έχουν αυτή την άποψη είναι εθνικιστές καί κατά συνεπαγωγή ο εθνικισμός είναι ιδεολόγημα αντιδραστικό και παθολογικό;
Ή μήπως η εθνική ταυτότητα είναι πραγματική, όπως πιστεύουν οι λεγόμενοι εθνικιστές;
Καί άν, ποιό είναι το περιεχόμενό της; Η φυλή (φυλετικό γονίδιο); η γλώσσα ( η αρχαία, η καθαρεύουσα. η δημοτική ); η θρησκεία ( το δωδεκάθεο, ο χριστιανισμός); το ελληνικό τοπίο (η ελληνική ατμόσφαιρα, ο ελληνικός ήλιός, η ελληνική θάλασσα, τα ελληνικά ακρογιάλια ); η λαϊκότητα ( Το έθνος ταυτίζεται με τον Λαό ); ή είναι λίγο απ\' όλα αυτά (εκλεκτική θέση);
Ο εθνομηδενισμός του δυτικού-νεωτερικού ανθρώπου κάνει την “μεγάλη υπέρβαση”. Συμφωνεί ότι εθνικότητα σημαίνει υπηκοότητα και όλα τα προβλήματα λύνονται. Έλληνας είναι ο υπήκοος του ελληνικού κράτους. Τελεία καί παύλα.
Είναι όμως έτσι; Ο εθνομηδενισμός ή ο εθνικισμός ορίζει τον σωστό τρόπο τη μετοχής μας στον νεωτερικό πολιτισμό;
Δυστυχώς, ο νεοτερικός εθνικισμός και η κυριαρχία του εθνομηδενισμού, είναι πλέον τα κυρίαρχα ιδεολογήματα νοηματοδότησης ατομικής και συλλογικής ταυτότητας. Διεθνώς.
Για τον ελληνικό Ελληνισμό η εθνική ταυτότητα είναι ετερότητα μετοχής στην ανθρωποποιητική παιδεία. Ο άνθρωπος καλείται να αυτοεξελιχθεί από το επίπεδο του δούλου της ομάδας και της παράδοσης, στο επίπεδο του ελεύθερου ατόμου. Και από κει στο επίπεδο του προσώπου, του ατόμου, που κεντρική του αξία και κινητήρια δύναμη έχει την αγάπη. Καλείται να γεννηθεί άνωθεν.
Η ταυτότητα είναι εδώ πνευματική καταγωγή και όχι καταγωγή φυλετική. Το έθνος είναι Γένος και όχι Φυλή. Οι Πατέρες του είναι πνευματικοί και όχι βιολογικοί. Μας γεννούν-αναγεννούν από το μέλλον και όχι από το παρελθόν. Είμαι παιδί του Ομήρου και του Αισχύλου, του Μαξίμου του Ομολογητή και του Γρηγορίου του Παλαμά, του Κοσμά του Αιτωλού και του Μακρυγιάννη, επειδή με αναγενά ο σαρκωμένος Λόγος τους, που τον βρίσκω μπροστά μου. Αν ο λόγος της ατομικιστικής νεωτερότητάς μας συνιστά οικουμένη δευτέρου βαθμού, έναντι του εξελιγμένου κολεκτιβιστικού λόγου των ανατολικών πολιτισμών, ο ένσαρκος Λόγος του Προσώπου συνιστά οικουμένη τρίτου βαθμού, μια πραγματική Οικουμένη.
Μόνο που αυτή εδώ η μετάβαση δεν γίνεται μηχανικά και αυτόματα. Είναι επιλογή του ατόμου, θέμα συνειδητότητας και ελευθερίας, καλής αυτοαλλοίωσής του. Η οποία δεν είναι δυνατή χωρίς την συνειδητή και ενεργό μετοχή σε μια συγκεκριμένη παιδεία, σε μια συγκεκριμένη παράδοση: αυτήν του προσωποκεντρικού-τριαδικού ελληνισμού.
Όλοι βρίσκονται σε κρίση ταυτότητας. Σε άλλους είναι περισσότερο προχωρημένη και σε άλλους λιγότερο. Εμείς όμως βρισκόμαστε σε μια θέση εξαιρετικά ιδιόμορφη, αλλά και προνομιακή έναντι των δυτικών. Ο λόγος είναι ότι έχουμε αυτό, που οι άλλοι στερούνται: την προσωποκεντρική παράδοση.
Η δική μας ταυτότητα είναι δομή με τρία επίπεδα και τέσσερα κέντρα:
α) το ανώτερο ανθρωπολογικό κέντρο-πρότυπο (το πρόσωπο).
β) δύο κέντρα μεσαίου επιπέδου σε κατάσταση παρακμής (το αρχαιοελληνικό και το νεωτερικό πρότυπο ατόμου, που τώρα έχουν καταντήσει εστίες γραικυλισμού και μηδενισμού) και
γ) ένα ακόμα κατώτερο κέντρο το κολεκτιβιστικό (το πρότυπο του ραγιά- ο αγάς είναι από την απέναντι πλευρά και μας “αποθύμισε”).
Εμείς ταυτιζόμαστε με τα κατώτερα αυτά κέντρα, αντί με το ανώτερο. Και εδώ βρίσκεται το πρόβλημά μας. Αφήνουμε αναξιοποίητη την ενέργεια του ανώτερου κέντρου.
Καί μετά απορούμε και πέφτουμε σε κατάθλιψη, γιατί οι «Ηγέτες» πού προσδοκούμε είναι άφαντοι και οι υπαρκτοί αποδεικνύονται πομφόλυγες.
Εμείς τούς γεννούμε.
Το συλλογικό ασυνείδητο προσδοκά και το συνειδητό το προδίδει.
* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.
0 Σχόλια