Της Ανθής Αγγελοπούλου
Η πρώτη εθνική μελέτη που έγινε στη χώρα μας το 2007 και αφορούσε τη συχνότητα και τους προσδιοριστικούς παράγοντες του Μητρικού Θηλασμού κατέδειξε ότι παρά το γεγονός ότι το 89% των γυναικών έχουν την πρόθεση να θηλάσουν τα μωρά τους και την τις πρώτες μέρες μετά τη γέννηση του μωρού όντως ξεκινούν το θηλασμό του, τα ποσοστά αποκλειστικού Μητρικού Θηλασμού πέφτουν ραγδαία στο 41% την πρώτη μέρα ζωής, στο 21% τον πρώτο μήνα, 11% τον τρίτο μήνα και 0.9% τον έκτο μήνα ζωής.
Ωστόσο, στο τέλος του 6ου μήνα οι μισές περίπου μητέρες συνεχίζουν να θηλάζουν και το 1/3 θηλάζουν χωρίς να χορηγούν υποκατάστατο μητρικού γάλακτος.
Το Ινστιτούτο Δημόσιας Υγείας του Αμερικανικού Κολλεγίου Ελλάδος σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού της Διεύθυνσης Αναπτυξιακής και Κοινωνικής Παιδιατρικής και το πρόγραμμα «ΑΛΚΥΟΝΗ», θέλοντας σαν αναδείξουν το πολύ σημαντικό θέμα του Μητρικού Θηλασμού, για την υγεία του παιδιού και της μητέρας διεξήγαγαν μια σειρά δράσεων για 5 συνεχή έτη.
Τα αποτελέσματα των δράσεων αυτών απέδωσαν καρπούς, καθώς τα αποτελέσματα της δεύτερης εθνικής μελέτης για τον Μητρικό Θηλασμό που έγιναν το 2017 επιβεβαιώνουν την αποτελεσματικότητα του προγράμματος αλλά και υπογραμμίζουν την ανάγκη συνέχισής του. Συγκεκριμένα, τα ποσοστά αποκλειστικού μητρικού θηλασμού την πρώτη ημέρα ζωής ήταν 66% (41% το 2007), στο τέλος του πρώτου μήνα 40% (21% το 2007), στον τρίτο μήνα 27% (11% το 2007), ενώ παρέμειναν χαμηλά στο τέλος του έκτου μήνα (0,8%). Ωστόσο, στο τέλος του 6ου μήνα οι μισές περίπου μητέρες συνεχίζουν να θηλάζουν και το 1/3 θηλάζουν χωρίς να χορηγούν υποκατάστατο μητρικού γάλακτος.
Το χαμηλό ποσοστό αποκλειστικού μητρικού θηλασμού σύμφωνα με τους ειδικούς, αποδίδεται στην πρακτική της πρώιμης εισαγωγής στερεών τροφών στην χώρα μας και οδήγησε στην θεσμοθέτηση, μετά από εισήγηση ομάδας εμπειρογνωμόνων, της κατευθυντήριας οδηγίας του ΠΟΥ για εισαγωγή στερεών τροφών μετά το τέλος του 6ου μήνα. Επίσης, βελτιώθηκαν σημαντικά οι πρακτικές των μαιευτηρίων που αφορούν στην προαγωγή του Μητρικού Θηλασμού, παρά το διαρκώς αυξανόμενο ποσοστό των γεννήσεων με καισαρική τομή.
Όπως ανέφερε η παιδίατρος κα Βενετία Βράιλα με αφορμή την Εβδομάδα Μητρικού Θηλασμού, 1-7 Νοεμβρίου 2018, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας και η UNICEF υπογραμμίζουν την αξία των πρώτων 1000 ημερών ζωής ως μία από τις σπουδαιότερες και καθοριστικότερες περιόδους της ζωής του ατόμου.
Όπως είπε, ο αποκλειστικός μητρικός θηλασμός συστήνεται μέχρι το τέλος του 6ου μήνα και παράλληλα με την χορήγηση στερεών τροφών μέχρι τα 2 έτη, ανάλογα με την επιθυμία της δυάδας μητέρα-παιδί καθώς, το μητρικό γάλα αποτελεί την καταλληλότερη μορφή σίτισης για τα βρέφη και περιέχει όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά (σάκχαρα, πρωτεΐνες, λίπη, ιχνοστοιχεία) απόλυτα προσαρμοσμένο στις ανάγκες του βρέφους για το οποίο προορίζεται. Επιπλέον είναι πλούσιο σε κύτταρα, ορμόνες και ανοσοσφαιρίνες.
Ο μητρικός θηλασμός μειώνει στατιστικά σημαντικά τη συχνότητα εμφάνισης λοιμώξεων στο βρέφος (ανώτερου και κατώτερου αναπνευστικού, πεπτικού, ωτίτιδων), τον κίνδυνο του συνδρόμου αιφνίδιου βρεφικού θανάτου και της οξείας λεμφοβλαστικής λευχαιμίας στα παιδιά. Δρα προστατευτικά στην εμφάνιση παιδικής παχυσαρκίας, ενώ υπάρχει συζήτηση για τα ερευνητικά δεδομένα που αφορούν στη μείωση των αλλεργικών εκδηλώσεων και του σακχαρώδη διαβήτη. Αρκετές μελέτες εστιάζουν στην επίδραση του Μητρικού Θηλασμού στη νευροαναπτυξιακή εξέλιξη του παιδιού. Παρά το γεγονός ότι φαίνεται να συμβάλει στην καλύτερη γνωστική και συναισθηματική ανάπτυξη, λόγω των συστατικών του αλλά και της ενίσχυσης του δεσμού μητέρας-παιδιού, δεν αποτελεί αποδεδειγμένο καθοριστικό παράγοντα. Αδιαμφισβήτητη είναι η αξία του μητρικού γάλακτος για τα πρόωρα νεογνά, τόσο ως προς τη διατροφική του αξία, όσο και για την πρόληψη λοιμώξεων και κυρίως της νεκρωτικής εντεροκολίτιδας.
Νεότερα δεδομένα συνδέουν τον μητρικό θηλασμό με την ανάπτυξη του εντερικού μικροβιώματος
Σύμφωνα με τους επιστήμονες ο μητρικός θηλασμός συνδέεται άρρηκτα με την ανάπτυξη του εντερικού μικροβιώματος, δηλαδή τους μη παθογόνους μικροοργανισμούς που αποικίζουν το εντερικό επιθήλιο και προέρχονται από το δέρμα και τον μαζικό αδένα της μητέρας. Ο εποικισμός κατά τις 1000 πρώτες ημέρες ζωής είναι καθοριστικός για την δια βίου σύνθεσή του. Το μικροβίωμα των παιδιών που θηλάζουν είναι αποδεδειγμένα διαφορετικό από των παιδιών που δεν θηλάζουν, δρα προστατευτικά έναντι λοιμώξεων και εμποδίζει τον αποικισμό από άλλα παθογόνα βακτήρια που δυνητικά διαταράσσουν την ομαλή λειτουργία του οργανισμού. Η σύσταση του μικροβιώματος έχει συσχετιστεί με άσθμα, παχυσαρκία και νευροαναπτυξιακές διαταραχές. Το μικροβίωμα φαίνεται να συνδέεται με τη μακροχρόνια σωματική υγεία αλλά και τη γνωστική και ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη του ανθρώπου.
Το μητρικό γάαλα, τόσο με τα συστατικά του όσο και με την επίδρασή του στη σύνθεση του μικροβιώματος, επιδρά ευεργετικά στην εμφάνιση ορισμένων γενετικών χαρακτηριστικών μέσω των επιγενετικών μηχανισμών. Πρόκειται για έναν μηχανισμό μεταβολών στην έκφραση του γενετικού υλικού κάτω από την επίδραση περιβαλλοντικών παραγόντων που δυνητικά κληρονομούνται.
Μητρικός θηλασμός και απώλεια βάρους
Όσον αφορά τις μητέρες, ο Μητρικός Θηλασμός συμβάλλει στη γρήγορη απώλεια βάρους μετά τον τοκετό και μειώνει την επίπτωση του καρκίνου του μαστού (4,3% για κάθε χρόνο θηλασμού). Πρόσθετα, φαίνεται να μειώνει την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου των ωοθηκών και τον πιθανό κίνδυνο εμφάνισης σακχαρώδους διαβήτη και δυσλιπιδαιμίας.
Γραμμή υποστήριξης μητρικού θηλασμού
Η Μαία κα Ελένη Ντέκα παρουσιάζοντας τα δεδομένα από τη λειτουργία της τηλεφωνικής γραμμής υποστήριξης θηλασμού «10525», η οποία λειτουργεί καθημερινά 9:00-14:00 και στελεχώνεται από έμπειρους επαγγελματίες υγείας τόνισε ότι, ξεκίνησε να λειτουργεί στα τέλη του 2013 και έως σήμερα έχει δεχθεί περίπου 12.000 κλήσεις. Στη γραμμή απευθύνονται μητέρες που θηλάζουν από όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό αλλά και έγκυες γυναίκες προκειμένου να προετοιμαστούν για την έναρξη και την εδραίωση του θηλασμού. Συχνά καλούν επαγγελματίες υγείας, αναζητώντας βιβλιογραφικές παραπομπές για τη χρήση φαρμάκων και εξειδικευμένων ιατρικών πράξεων. Ο μέσος χρόνος διάρκειας κλήσης είναι περίπου 20 λεπτά.
Από την ανάλυση του ιστορικού των κλήσεων φαίνεται ότι οι ανησυχίες των πρώτων ημερών αφορούν την υπερφόρτωση, τις πληγωμένες θηλές, τα προβλήματα της προσκόλλησης του βρέφους στο μαστό, τον ίκτερο και τον ρυθμό πρόσληψης βάρους. Στη συνέχεια, μετά την εδραίωση του θηλασμού, τα συνήθη ερωτήματα ενδεικτικά αφορούν την επαρκή πρόσληψη βάρους, την ανεπάρκεια γάλακτος και τον πόνο στο στήθος. Συνήθη ερωτήματα είναι ο χρόνος και η διαδικασία του αποθηλασμού καθώς και η συμβατότητα φαρμάκων και ιατρικών πράξεων με το θηλασμό.
* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.
0 Σχόλια