Κάποια στιγμή, η χώρα θα πρέπει να επιστρέψει στις αγορές. Κανονικά, όχι με δοκιμαστικές εξόδους, ούτε με «προαγορασμένα» ομόλογα. Άλλωστε, το αν το Μνημόνιο τελείωσε στην πράξη ή όχι, θα το καταλάβουμε μόνο αν επιστρέψουμε στην προτεραία του 2010 κατάσταση, να δανειζόμαστε, δηλαδή, από τις αγορές χρήματος με κανονικούς όρους.
Η αγορά, όμως, δεν είναι Έλληνας ψηφοφόρος. Δεν αγοράζει φύκια για μεταξωτές κορδέλες. Ούτε έχουν… φετίχ με τα Μνημόνια οι Ευρωπαίοι που προειδοποιούν εδώ και μήνες ότι οι αγορές θα είναι πολύ σκληρότερες από τους Θεσμούς. Οι Θεσμοί, άλλωστε, προέρχονται από την πολιτική και είχαν να λάβουν υπόψη και πολιτικές ισορροπίες, οι οποίες διαμορφώνονταν πολλές φορές σε επίπεδο πολιτικών προϊσταμένων και όχι τεχνοκρατών. Οι αγορές χρήματος, όμως, είναι αμείλικτες. Κάνουν ό,τι βλέπουν, ακριβώς γιατί έχουν να κάνουν με χρήματα, κατά βάση, ιδιωτών επενδυτών, οι οποίοι δεν θέλουν εξαιρετικά υψηλό ρίσκο και θέλουν να πάρουν τα λεφτά τους πίσω.
Όταν οι αγορές, συνεπώς, ακούνε για γεμάτο καλάθι στη ΔΕΘ, για παροχές επί παροχών και άλλα τινά, δαγκώνονται. Και αυτό το βλέπουμε και στις αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων που έχουν πάρει την ανηφόρα, αλλά και στο Χρηματιστήριο που έχει πάρει την κατηφόρα.
Είναι σαφές ότι η κυβέρνηση χρειάζεται όπλα για να φτάσει στις εκλογές. Άλλωστε, ο πολίτης δεν πρόκειται να πειστεί ότι η ανάπτυξη έχει επιστρέψει στη χώρα μόνο κοιτώντας τα σχετικά διαγράμματα, αλλά μόλις το αισθανθεί στην τσέπη του. Και πάλι, μπορεί να ψηφίσει τον αντίπαλό σου, αλλά εσύ θα έχεις κάνει την προσπάθεια. Με ποια θυσία, όμως; Την υπονόμευση της διεθνούς θέσης της χώρας έναντι των αγορών; Κανείς, βεβαίως, δεν λέει να μην δώσει η κυβέρνηση-και η όποια κυβέρνηση-ένα μικρό μέρος από όσα πήρε αυτή την οχταετία, προκειμένου να συμβολίσει επί της ουσίας τη στροφή προς την κανονικότητα. Αλλά με μέτρο!
Η χώρα δεν έχει απογειωθεί, ώστε να μπορούμε να μοιράζουμε δεξιά και αριστερά τα πάντα. Η χώρα βγήκε από ένα τρίτο Μνημόνιο που δεν χρειαζόταν, τραυματισμένη, με ένα Υπερταμείο στο κεφάλι-που δεν λειτουργεί και σωστά ως αναπτυξιακός μοχλός, αλλά αυτό είναι άλλη συζήτηση-με τράπεζες που πασχίζουν να ξεφορτωθούν κόκκινα δάνειας, μπας και λειτουργήσουν κανονικά κ.ο.κ. Αυτή, συνεπώς, η χώρα που βγήκε μετά από χίλια κύματα από το Μνημόνιο, με τους πολίτες της καθημαγμένους και τη μεσαία τάξη… σάντουιτς δεν μπορεί να διαγράφει μονοκοντυλιά όσα έγιναν. Άλλωστε, η ιστορία δεν επαναλαμβάνεται ακριβώς ως φάρσα, παρά επαναλαμβάνεται, αν δεν μαθαίνεις από τα λάθη σου.
Με άλλα λόγια: οι αγορές μας περιμένουν στη γωνία, όχι επειδή μας ζηλεύουν οι κακοί ξένοι, αλλά γιατί θεωρούν κίνηση υψηλού ρίσκου το να μας δανείσουν χρήματα, ενώ εμείς ξεκινάμε να σκορπάμε χρήματα, μόλις τα πιάσαμε στα χέρια μας. Και, πολύ περισσότεροι, οι αγορές ανησυχούν, επειδή βλέπουν παροχές, αλλά δεν βλέπουν ένα μεταρρυθμιστικό σχέδιο που θα τι συνοδεύει έστω, προκειμένου να είναι σαφές ποιες δαπάνες θα συγκρατηθούν και πώς θα ξαναμπεί μπροστά η παραγωγική μηχανή της οικονομίας.
Μέχρι να το δουν αυτό, η χώρα θα είναι στον αναπνευστήρα.
* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.
0 Σχόλια