Η χωρίς προηγούμενο σε ανθρώπινες απώλειες ανυποψίαστων ανθρώπων -και ιδίως ανέμελων παιδιών- καταστροφή της 23ης Ιουλίου 2018 είναι μια ιστορική καμπή για τον σύγχρονο ελληνισμό, καθώς αποτελεί την αμέσως μεγαλύτερη ανθρώπινη καταστροφή που υπέστη μετά την δεινή ήττα στον πόλεμο-εισβολή της Τουρκίας στην Κύπρο το 1974.
Σηματοδοτεί το τέλος της παρακμιακής μεταπολιτευτικής διαδρομής προς ένα αποτυχημένο κράτος (failed state), το πρώτο εντός διεθνών δομών όπου κάτι τέτοιο είναι αδιανόητο, όπως η ΕΕ και το ΝΑΤΟ.
Η αποτυχία του ελληνικού κράτους αναδείχθηκε κυρίως με την σημερινή κατάσταση χρεωκοπίας διαρκείας. Την οποία, αφού πρώτα προκάλεσε το πολιτικό σύστημα -κυρίως διορίζοντας ακατάσχετα- εν συνεχεια, και παρά την έστω και με σκληρούς όρους βόηθεια που έλαβε από εταίρους και συμμάχους, απέτυχε να αναστρέψει, οδηγώντας την κοινωνία και την οικονομία λίαν προσεχώς σε μια μακρόχρονη εντροπία οικονομικής και κοινωνικής καχεξίας, με εμπεδωμένη την τεράστια αδικία της ασυλίας όσων πλούτισαν φοροδιαφεύγοντας -την ώρα που μεγάλα πλήθη χειμάζονται-, έχοντας μάλιστα το θράσσος να την βαπτίσει ‘εξοδο από τα μνημόνια’.
Σφραγίσθηκε όμως με τον όλεθρο της Ραφήνας, που ανεξαρτήτως της αιτίας της πυρκαγιάς (η οποία έχει φυσικά την σημασία της για να εντοπισθούν οι υπεύθυνοι και να τιμωρηθούν, αδιάφορο αν είναι ανεύθυνοι ρυπαντές που πετάνε σκουπίδια ή αναμμένες γόπες στην ύπαιθρο, ιθύνοντες της άλλοτε ΔΕΗ που έχουν χτίσει πυλώνες δίπλα σε πεύκα, εκούσιοι εμπρηστές κλπ), θα μπορούσε, με έναν λειτουργικό, πολύ χαμηλού κόστους, πλην ουσιαστικό αλλά πάντως καθόλου προσφερόμενο προς άγραν επικοινωνιακών κερδών, σχεδιασμό μέτρων πολιτικής προστασίας από την Πολιτεία, να είχε περιορισθεί δραστικά, ακόμη και να είχε μηδέν θύματα.
Φυσικά, έχουν περάσει δεκαετίες διαρκούς παραγωγής ζημιάς μεγάλης κλίμακας από την αυθαίρετη δόμηση εντός των δασών μας, συνοδευόμενες από την ‘συνήθεια’ της μαζικής απόρριψης σκουπιδιών οπουδήποτε, την εγκατάλειψη της ενασχόλησης με την γη, που συντελεί στο να υπάρχουν μεγάλες εκτάσεις από ξερά αγριόχορτα, σχεδόν σε όλες τις περιαστικές περιοχές -το τέλειο προσάναμμα για τις καλοκαιρινές πυρκαγιές- κοκ, που δεν αντιστρέφονται μόνο με σχέδια έκτακτης ανάγκης.
Ωστόσο είναι ευτελές και συνάμα τραγικό, πρόσωπα σε θέσεις ευθύνης, με πρώτο τον πρωθυπουργό, σήμερα να πασχίζουν να μεταθέσουν τις ευθύνες τους στην κλιματική αλλαγή, σε πιθανούς εμπρηστές, στις ‘πολύ ειδικές περιστάσεις’ οι οποίες δήθεν δεν μπορούσαν να αντιμετωπισθούν και στις παλιές αμαρτίες που πράγματι έγιναν και τις έκαναν τα δύο κόμματα που κυβέρνησαν την χώρα μέχρι το 2015.
Διότι, οι ευθύνες επ’ ουδενί δεν περιορίζονται στα παλιά κόμματα, αλλά μοιράζονται εξίσου και στους σημερινούς κυβερνώντες. Όχι αδίκως, επειδή τάχα ‘κυβερνούν μόλις τριάμιση χρόνια’ -και άραγε τι θα έπρεπε να κάνουν οι Έλληνες πολίτες, να περιμένουν να φτάσει ο ΣΥΡΙΖΑ να κυβερνήσει κι αυτός καμιά εικοσαριά χρόνια για να βγάλουν ‘δίκαια’ συμπεράσματα’;- αλλά επειδή είναι απελπιστικά ίδιοι και απαράλλάχτοι με τους πολιτικούς τους αντιπάλους, πολιτικάντηδες και εξουσιομανείς, με μόνο στόχο να νέμονται τα οφέλη της εξουσίας, ‘χρησιμοποιώντας’ την κοινωνία σαν εξάρτημα της εξουσιαστικής τους μηχανής. Είναι επιπλέον και ζήτημα αξιοπρέπειας η αυτοκριτική και η ανάληψη ευθυνών. Και δεν αρκούν μερικές παραιτήσεις -αν γίνουν- για να ‘ξεπερασθεί ο κάβος’ και να συνεχισθεί η παρούσα αδιέξοδη διαχείριση της χώρας.
Οι Έλληνες πολίτες, αφού επί δεκαετίες, και μάλιστα, παρά την χρεωκοπία του 2010, ψήφιζαν ακατάλληλους πολιτικούς, που αποδείχθηκαν και εξόχως επικίνδυνοι, οφείλουν, μετά τον όλεθρο της Ραφήνας, να αποφασίσουν αν θέλουν να βάλουν ένα τέλος στην πορεία καταστροφής της χώρας και να αναστρέψουν το status του αποτυχημένου κράτους.
Στο μοιρολατρικό ερώτημα ‘μα τι να κάνουμε, αυτά τα κόμματα και αυτό το Σύνταγμα (με τις στρεβλώσεις που υποβαθμίζουν την δημοκρατία μας, όπως το ατιμώρητο υπουργών, η απουσία ασυμβίβαστου ταυτόχρονης κατοχής θέσης υπουργού και βουλευτή κοκ) έχουμε’ η απάντηση είναι ότι οι πολίτες έχουν την απόλυτη δύναμη σε μια δημοκρατία να αλλάξουν τα δεδομένα, μιας και είναι σαφές ότι τα κόμματα και οι πολιτικοί μας, κυρίως σε όσους δόθηκε η ευκαιρία να εκλεγούν και να ασκήσουν εξουσία, σε οποιοδήποτε επίπεδο της πολιτείας (κυβέρνηση, βουλή, περιφέρεια, δήμο), έχουν αποδειχθεί απολύτως ανίκανοι να το πράξουν.
Πώς θα μπορούσε να γίνει αυτό; Με την καταψήφιση όλων των κομμάτων, αυτοδιοικητικών παρατάξεων και πολιτικών προσώπων που εξελέγησαν και συμμετείχαν σε κυβερνήσεις και αυτοδιοικητικές αρχές τα τελευταία 44 χρόνια, σε όλη δηλαδή την διάρκεια της Μεταπολίτευσης.
Και τι να ψηφίσουν; Ας βρουν άλλα κόμματα, δημοκρατικά, μικρά ή και πολύ μικρά σήμερα ή ας φτιάξουν καινούρια (οι ευρωεκλογές προσφέρονται ως αφετηρία) και ας τα ψηφίσουν. Ακυβερνησία δεν θα προκύψει. Ίσως χρειαστούν περισσότερες εκλογές, ωστόσο, οικονομικά, η χώρα δεν είναι σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης και δεν απειλείται με χρεωκοπία. Και τι θα άλλάξει; Πολλά.
Πρώτον θα τιμωρηθούν με βαριά τιμωρία οι πολιτικοί που ευθύνονται για την τραγική πορεία της χώρας, αποστρατευόμενοι.
Δεύτερον, με την ανάδειξη άλλων προσώπων και τον κατακερματισμό του πολιτικού σκηνικού, όσοι συμφωνήσουν μελλοντικώς σε συγκυβέρνηση θα είναι αναγκασμένοι να διαβουλευθούν δημοσίως και να υποστούν την πίεση για προγραμματικές δεσμεύσεις από τον δημόσιο διάλογο.
Σοβαρές φωνές της κοινωνίας πολιτών και σημαντικές προσωπικότητες θα έχουν περισσότερες πιθανότητες να εισακουσθούν όταν έχουν να προτείνουν ουσιώδεις μεταρρυθμίσεις υπέρ της κοινωνίας, του πολιτισμού και του περιβάλλοντος. Αντιθέτως, τα ισχυρά εξουσιαστικά κόμματα αντλούν την ισχύ τους από την μεγάλης κλίμακας συγκομιδή ψήφων, τις οποίες, κατά πάγιο τρόπο, του ΣΥΡΙΖΑ μη εξαιρούμενου, διαχειρίζονται μικρό και μεγαλοπελατειακά, αγνοώντας πλήρως την κοινωνία πολιτών, υποβαθμίζοντας συχνά και την ίδια την δημοκρατία (χαρακτηριστικό παράδειγμα η πρόσφατη συμφωνία για το Μακεδονικό την οποία η κυβέρνηση αρνείται να θέσει σε δημοψήφισμα, σε αντίθεση με την ΠΓΔΜ που θα το διενεργήσει!)
Η Ολλανδία και η Δανία που επι δεκαετίες κυβερνώνται από πολυκομματικούς συνασπισμούς, που σχηματίζονται από αρκετά κόμματα με μονοψήφια εκλογικά ποσοστά, αποτελούν υποδείγματα ανεπτυγμένων πολιτικά, κοινωνικά και οικονομικά κοινωνιών.
Μπορεί η πρόταση αυτή να ακούγεται ‘μη παραγωγική’. Ίσως. Ωστόσο, αποτελεί την ισχυρότερη τιμωρία που μπορούν να επιβάλουν οι πολίτες στους αποτυχημένους πολιτικούς, οι πράξεις και οι παραλείψεις των οποίων είχαν ως αποτέλεσμα μεγάλες ανθρώπινες καταστροφές (ας μην ξεχνάμε την καταστροφή της Μάνδρας πέρυσι και της Ηλείας το 2007). Τιμωρία η οποία είναι επιβεβλημένη, αν θέλουμε η χώρα αυτή να έχει μέλλον.
Προσωπικά, αδυνατώ να συμφωνήσω με την διαρκή αυταπάτη του ελληνικού λαού που θεωρεί ότι με το ‘φύγε εσύ, έλα εσύ’ που ακολουθείται αδιέξοδα σε όλη την διάρκεια της μεταπολίτευσης μπορεί να δοθεί λύση. Άλλωστε, οι ηγεσίες και τα βασικά στελέχη ΝΔ και ΠΑΣΟΚ που διεκδικούν την επόμενη κυβέρνηση αναδείχθηκαν πελατειακώς (με ελάχιστές εξαιρέσεις) και εν πάσει περιπτώσει δεν έχουν δείξει δείγματα γραφής αλλαγής πλεύσης. Πχ δεν ακούσαμε -ούτε το αναμένουμε- τον Κυριάκο Μητσοτάκη ή την Φώφη Γεννηματά να απέκλεισαν από τις εκλογικές λίστες όλους τους διατελέσαντες υπουργούς και βουλευτές τους σε εκλογικές περιφέρειες με αυθαίρετη δόμηση, που χωρίς καμία αμφιβολία έκαναν ο καθένας χιλιάδες ρουσφέτια με ‘τακτοποιήσεις αυθαιρέτων’ εντός δασών και ρεμάτων, δηλαδή τους ηθικούς αυτουργούς του εγκλήματος της 23ης Ιουλίου.
Η συνέχιση της πορείας με τα σημερινά δεδομένα θα οδηγήσει πολύ σύντομα σε πλήρες ναυάγιο την χώρα. Γι αυτό, η μόνη λύση είναι να τολμήσουν οι πολίτες να αλλάξουν τα δεδομένα αυτά.
Δεν αξίζει στην ιστορία μας η σημερινή κατάντια της Ελλάδας.
* Ο Γιάννης Σακιώτης είναι Πολιτικός επιστήμων – διεθνολόγος, Διδάκτωρ του Παντείου Πανεπιστημίου, με ειδίκευση σε θέματα περιβαλλοντικής πολιτικής και αειφόρου ανάπτυξης
0 Σχόλια