Ανάμικτα είναι τα μηνύματα που… στέλνει η πραγματική οικονομία καθώς την ίδια ώρα που αυξάνονται σημαντικά οι καταθέσεις ιδιωτών στις τράπεζες, μειώνεται η κατανάλωση. Και η όποια αύξηση του ΑΕΠ και κατά συνέπεια ανάπτυξης της οικονομίας βασίζεται στην αύξηση των εξαγωγών.
Αυτό ναι μεν αποτελεί μια ελπιδοφόρα εξέλιξη αλλά ταυτοχρόνως δημιουργεί ανησυχίες γιατί πρόκειται για… στρέβλωση.
Τον περασμένο μήνα, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, η αύξηση των καταθέσεων από ιδιώτες έφτασε στο ύψος των 890 εκατομμυρίων ευρώ και συνολικά το υπόλοιπο εγχώριων επιχειρήσεων και νοικοκυριών διαμορφώθηκαν στο υψηλότερο επίπεδο από το Μάιο του 2015, σημειώνοντας άνοδο της τάξης των 1,1 δισ. ευρώ σε μηνιαία βάση.
«Η επιτυχία των τεσσάρων συστημικών ομίλων στα stress tests, σε συνδυασμό με την ολοκλήρωση του προγράμματος οικονομικής στήριξης, συνέβαλαν καθοριστικά στη βελτίωση του κλίματος» υπογραμμίζουν τραπεζικές πηγές.
Και προσθέτουν πως ένα σημαντικό μέρος της αύξησης που σημειώνεται το τελευταίο διάστημα, είναι αποτέλεσμα των καταθέσεων αποθησαυρισμένων χαρτονομισμάτων, που τοποθετήθηκαν κατά κύριο λόγο σε λογαριασμούς προθεσμίας.
Είναι χαρακτηριστικό ότι το Μάιο τα υπόλοιπα στους προθεσμιακούς λογαριασμούς ενισχύθηκαν για δεύτερο συνεχή μήνα κατά περισσότερο από 450 εκατ. ευρώ, συμπληρώνοντας 11 συνεχείς μήνες ανόδου και διαμορφώθηκαν στα υψηλότερα επίπεδα από το Νοέμβριο του 2016.
Πλέον, από την αρχή του χρόνου το σύνολο των καταθετικών υπολοίπων επιχειρήσεων και νοικοκυριών έχει ενισχυθεί κατά 1,72 δισ. ευρώ, ενώ από τα τέλη του περασμένου Ιανουαρίου, η άνοδος φτάνει τα 3,3 δισ. ευρώ.
Με αυτά τα δεδομένα, οι τραπεζικές διοικήσεις είναι πλέον αισιόδοξες ότι οι καθαρές εισροές του 2018 θα μπορούσαν να ξεπεράσουν τα 7 δισ. ευρώ, με στήριξη και από τα τουριστικά έσοδα, μεγάλο μέρος των οποίων καταλήγει στο σύστημα λόγω της χρήσης των καρτών από τους ξένους επισκέπτες.
Εξάλλου, αλλαγή συμπεριφοράς παρατηρείται στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και στους ελεύθερους επαγγελματίες, που δεν διστάζουν πλέον όπως στο πρόσφατο παρελθόν να καταθέτουν τις ημερήσιες εισπράξεις τους στις τράπεζες.
Παρά την άνοδο που έχει σημειωθεί, η αύξηση των υπολοίπων από τα χαμηλά της περιόδου των capital controls ανέρχεται σε μόλις 9 δισ. ευρώ.
Πρόκειται για πολύ μικρό ποσό σε σχέση με τα 41 δισ. ευρώ που έκαναν «φτερά» μέσα σε επτά μήνες, από το Δεκέμβριο του 2014, μετά την προκήρυξη των εκλογών της 25ης Ιανουαρίου 2015, έως και το τέλος Ιουνίου της ίδιας χρονιάς.
Από αυτές τις διαρροές, τα 16 δισ. ευρώ σημειώθηκαν κατά την προεκλογική περίοδο, λόγω της ανησυχίας που προκάλεσε η διαφαινόμενη πολιτική αλλαγή και τα 25 δισ. ευρώ κατά τη διάρκεια της «διαπραγμάτευσης» της πρώτης κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ, που ολοκληρώθηκε με το δημοψήφισμα, το κλείσιμο των τραπεζών και την επιβολή των capital controls.
Είναι χαρακτηριστικό ότι παρά τους περιορισμούς στην κίνηση κεφαλαίων, τα υπόλοιπα επιχειρήσεων και νοικοκυριών υποχώρησαν τον Απρίλιο του 2017 στα επίπεδα των 119 δισ. ευρώ, κάτι που είχε να συμβεί από το Νοέμβριο του 2001, πριν δηλαδή την εισαγωγή του ενιαίου ευρωπαϊκού νομίσματος στην Ελλάδα!
Τραπεζικοί κύκλοι σημειώνουν πάντως πως μετά τη συμφωνία στο τελευταίο Eurogroup για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους, δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για περαιτέρω ενίσχυση των μεγεθών.
Εκτιμάται ότι τουλάχιστον 10 δισ. ευρώ βρίσκονται ακόμη εκτός συστήματος, σε τραπεζικές θυρίδες και άλλες προσωπικές …κρυψώνες και θα μπορούσαν να επιστρέψουν στις τράπεζες, εφόσον συνεχιστεί η βελτίωση της εμπιστοσύνης.
Οι εξαγωγές τραβάνε το… κάρο
Η βελτίωση του εξωτερικού ισοζυγίου στηρίζει την αύξηση του ΑΕΠ παρά την καθήλωση της ιδιωτικής κατανάλωσης και τη συρρίκνωση των επενδύσεων.
Το συμπέρασμα αυτό προκύπτει από την ανάλυση του Ελληνικού Δημοσιονομικού Συμβουλίου η οποία περιέχεται στην τριμηνιαία έκθεση «Μακροοικονομικές και Δημοσιονομικές Εξελίξεις».
Όπως τονίζεται, «η μείωση της καθαρής αρνητικής συμβουλής του εξωτερικού τομέα της οικονομίας (από 2,2 δισ. σε 696 εκατ. ευρώ) είναι αυτή που οδήγησε στην αύξηση του ΑΕΠ». Οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών αυξήθηκαν κατά 7,6% ενώ το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης οφείλεται στις εξαγωγές αγαθών (+10,5%).
Οι εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών σημείωσαν μείωση της τάξης του 2,8%. Το αποτέλεσµα αυτό προέκυψε από την κάµψη στις εισαγωγές αγαθών (κατά 6,1%) σε συνδυασµό µε την άνοδο της αξίας των εισαγόμενων υπηρεσιών (κατά 13%).
Μικρή συµβολή στην αύξηση του ΑΕΠ είχε επίσης η αύξηση της δηµόσιας κατανάλωσης κατά 0,3%.
Για ένα ακόµη τρίµηνο η ιδιωτική κατανάλωση αδυνατεί να ωθήσει προς τα πάνω το ΑΕΠ και κατέγραψε µείωση της τάξης του 0,4%. Στην έκθεση προστίθεται ότι οι επενδύσεις (ακαθάριστος σχηµατισµός παγίου κεφαλαίου) σηµείωσαν σηµαντική κάµψη κατά 10,4%, που προήλθε αποκλειστικά από την κατηγορία «µεταφορικός εξοπλισµός και οπλικά συστήµατα», η οποία βέβαια είχε καταγράψει πολύ µεγάλη άνοδο το πρώτο τρίμηνο του 2017. Πάντως όλες σχεδόν οι υπόλοιπες κατηγορίες επενδύσεων (µηχανολογικός εξοπλισµός, εξοπλισµός πληροφορικής, οικοδοµή, κατασκευές) κατέγραψαν αύξηση.
Επιπλέον, από τα στοιχεία του ισοζυγίου χρηµατοοικονοµικών συναλλαγών προκύπτει ότι οι ξένες άµεσες επενδύσεις ήταν µειωµένες σε σχέση µε το αντίστοιχο τρίµηνο του 2017, αλλά διατηρήθηκαν σε υψηλά επίπεδα σε σχέση με τα μεγέθη των τελευταίων ετών προσεγγίζοντας τα 844 εκατ. ευρώ. Η κυριότερη σχετική συναλλαγή αφορούσε τη µεταβίβαση στην εταιρεία South Europe Gateway Thessaloniki (SEGT) ποσοστού 67% των µετοχών του ΟΛΘ ΑΕ τις οποίες κατείχε το ΤΑΙΠΕΔ.
Με την επίδραση των παραπάνω παραγόντων το ΑΕΠ εκτιµάται ότι αυξήθηκε κατά 2,3% το πρώτο τρίµηνο του 2018 έναντι του αντίστοιχου τριµήνου του 2017. Σύμφωνα με την έκθεση, πρόκειται για τη µεγαλύτερη ποσοστιαία µεταβολή που σηµειώνεται σε επίπεδο τριµήνου από το 2008.
Προσλήψεις – απολύσεις
Στο πρώτο πεντάµηνο του 2018 οι προσλήψεις εργαζοµένων µε σχέση εξαρτηµένης εργασίας ιδιωτικού δικαίου ανήλθαν σε 1.076.604 (εκ των οποίων οι µισές αφορούσαν πλήρη απασχόληση) και οι απολύσεις-αποχωρήσεις ανήλθαν σε 812.053. Το θετικό ισοζύγιο των ροών µισθωτής απασχόλησης διαµορφώθηκε σε 264.551 νέες θέσεις εργασίας, βελτιωµένο σε σχέση µε την αντίστοιχη περίοδο του 2017 κατά 49.247.
Ειδικότερα, κατά τον µήνα Μάιο, το ισοζύγιο διαµορφώθηκε σε 108.725 νέες θέσεις εργασίας, εκ των οποίων 48.413 αφορούσαν τον κλάδο των καταλυµάτων και 29.340 δραστηριότητες υπηρεσιών εστίασης, προφανώς λόγω της έναρξης της τουριστικής περιόδου.
* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.
Αυτό ναι μεν αποτελεί μια ελπιδοφόρα εξέλιξη αλλά ταυτοχρόνως δημιουργεί ανησυχίες γιατί πρόκειται για… στρέβλωση.
Τον περασμένο μήνα, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, η αύξηση των καταθέσεων από ιδιώτες έφτασε στο ύψος των 890 εκατομμυρίων ευρώ και συνολικά το υπόλοιπο εγχώριων επιχειρήσεων και νοικοκυριών διαμορφώθηκαν στο υψηλότερο επίπεδο από το Μάιο του 2015, σημειώνοντας άνοδο της τάξης των 1,1 δισ. ευρώ σε μηνιαία βάση.
«Η επιτυχία των τεσσάρων συστημικών ομίλων στα stress tests, σε συνδυασμό με την ολοκλήρωση του προγράμματος οικονομικής στήριξης, συνέβαλαν καθοριστικά στη βελτίωση του κλίματος» υπογραμμίζουν τραπεζικές πηγές.
Και προσθέτουν πως ένα σημαντικό μέρος της αύξησης που σημειώνεται το τελευταίο διάστημα, είναι αποτέλεσμα των καταθέσεων αποθησαυρισμένων χαρτονομισμάτων, που τοποθετήθηκαν κατά κύριο λόγο σε λογαριασμούς προθεσμίας.
Είναι χαρακτηριστικό ότι το Μάιο τα υπόλοιπα στους προθεσμιακούς λογαριασμούς ενισχύθηκαν για δεύτερο συνεχή μήνα κατά περισσότερο από 450 εκατ. ευρώ, συμπληρώνοντας 11 συνεχείς μήνες ανόδου και διαμορφώθηκαν στα υψηλότερα επίπεδα από το Νοέμβριο του 2016.
Πλέον, από την αρχή του χρόνου το σύνολο των καταθετικών υπολοίπων επιχειρήσεων και νοικοκυριών έχει ενισχυθεί κατά 1,72 δισ. ευρώ, ενώ από τα τέλη του περασμένου Ιανουαρίου, η άνοδος φτάνει τα 3,3 δισ. ευρώ.
Με αυτά τα δεδομένα, οι τραπεζικές διοικήσεις είναι πλέον αισιόδοξες ότι οι καθαρές εισροές του 2018 θα μπορούσαν να ξεπεράσουν τα 7 δισ. ευρώ, με στήριξη και από τα τουριστικά έσοδα, μεγάλο μέρος των οποίων καταλήγει στο σύστημα λόγω της χρήσης των καρτών από τους ξένους επισκέπτες.
Εξάλλου, αλλαγή συμπεριφοράς παρατηρείται στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και στους ελεύθερους επαγγελματίες, που δεν διστάζουν πλέον όπως στο πρόσφατο παρελθόν να καταθέτουν τις ημερήσιες εισπράξεις τους στις τράπεζες.
Παρά την άνοδο που έχει σημειωθεί, η αύξηση των υπολοίπων από τα χαμηλά της περιόδου των capital controls ανέρχεται σε μόλις 9 δισ. ευρώ.
Πρόκειται για πολύ μικρό ποσό σε σχέση με τα 41 δισ. ευρώ που έκαναν «φτερά» μέσα σε επτά μήνες, από το Δεκέμβριο του 2014, μετά την προκήρυξη των εκλογών της 25ης Ιανουαρίου 2015, έως και το τέλος Ιουνίου της ίδιας χρονιάς.
Από αυτές τις διαρροές, τα 16 δισ. ευρώ σημειώθηκαν κατά την προεκλογική περίοδο, λόγω της ανησυχίας που προκάλεσε η διαφαινόμενη πολιτική αλλαγή και τα 25 δισ. ευρώ κατά τη διάρκεια της «διαπραγμάτευσης» της πρώτης κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ, που ολοκληρώθηκε με το δημοψήφισμα, το κλείσιμο των τραπεζών και την επιβολή των capital controls.
Είναι χαρακτηριστικό ότι παρά τους περιορισμούς στην κίνηση κεφαλαίων, τα υπόλοιπα επιχειρήσεων και νοικοκυριών υποχώρησαν τον Απρίλιο του 2017 στα επίπεδα των 119 δισ. ευρώ, κάτι που είχε να συμβεί από το Νοέμβριο του 2001, πριν δηλαδή την εισαγωγή του ενιαίου ευρωπαϊκού νομίσματος στην Ελλάδα!
Τραπεζικοί κύκλοι σημειώνουν πάντως πως μετά τη συμφωνία στο τελευταίο Eurogroup για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους, δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για περαιτέρω ενίσχυση των μεγεθών.
Εκτιμάται ότι τουλάχιστον 10 δισ. ευρώ βρίσκονται ακόμη εκτός συστήματος, σε τραπεζικές θυρίδες και άλλες προσωπικές …κρυψώνες και θα μπορούσαν να επιστρέψουν στις τράπεζες, εφόσον συνεχιστεί η βελτίωση της εμπιστοσύνης.
Οι εξαγωγές τραβάνε το… κάρο
Η βελτίωση του εξωτερικού ισοζυγίου στηρίζει την αύξηση του ΑΕΠ παρά την καθήλωση της ιδιωτικής κατανάλωσης και τη συρρίκνωση των επενδύσεων.
Το συμπέρασμα αυτό προκύπτει από την ανάλυση του Ελληνικού Δημοσιονομικού Συμβουλίου η οποία περιέχεται στην τριμηνιαία έκθεση «Μακροοικονομικές και Δημοσιονομικές Εξελίξεις».
Όπως τονίζεται, «η μείωση της καθαρής αρνητικής συμβουλής του εξωτερικού τομέα της οικονομίας (από 2,2 δισ. σε 696 εκατ. ευρώ) είναι αυτή που οδήγησε στην αύξηση του ΑΕΠ». Οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών αυξήθηκαν κατά 7,6% ενώ το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης οφείλεται στις εξαγωγές αγαθών (+10,5%).
Οι εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών σημείωσαν μείωση της τάξης του 2,8%. Το αποτέλεσµα αυτό προέκυψε από την κάµψη στις εισαγωγές αγαθών (κατά 6,1%) σε συνδυασµό µε την άνοδο της αξίας των εισαγόμενων υπηρεσιών (κατά 13%).
Μικρή συµβολή στην αύξηση του ΑΕΠ είχε επίσης η αύξηση της δηµόσιας κατανάλωσης κατά 0,3%.
Για ένα ακόµη τρίµηνο η ιδιωτική κατανάλωση αδυνατεί να ωθήσει προς τα πάνω το ΑΕΠ και κατέγραψε µείωση της τάξης του 0,4%. Στην έκθεση προστίθεται ότι οι επενδύσεις (ακαθάριστος σχηµατισµός παγίου κεφαλαίου) σηµείωσαν σηµαντική κάµψη κατά 10,4%, που προήλθε αποκλειστικά από την κατηγορία «µεταφορικός εξοπλισµός και οπλικά συστήµατα», η οποία βέβαια είχε καταγράψει πολύ µεγάλη άνοδο το πρώτο τρίμηνο του 2017. Πάντως όλες σχεδόν οι υπόλοιπες κατηγορίες επενδύσεων (µηχανολογικός εξοπλισµός, εξοπλισµός πληροφορικής, οικοδοµή, κατασκευές) κατέγραψαν αύξηση.
Επιπλέον, από τα στοιχεία του ισοζυγίου χρηµατοοικονοµικών συναλλαγών προκύπτει ότι οι ξένες άµεσες επενδύσεις ήταν µειωµένες σε σχέση µε το αντίστοιχο τρίµηνο του 2017, αλλά διατηρήθηκαν σε υψηλά επίπεδα σε σχέση με τα μεγέθη των τελευταίων ετών προσεγγίζοντας τα 844 εκατ. ευρώ. Η κυριότερη σχετική συναλλαγή αφορούσε τη µεταβίβαση στην εταιρεία South Europe Gateway Thessaloniki (SEGT) ποσοστού 67% των µετοχών του ΟΛΘ ΑΕ τις οποίες κατείχε το ΤΑΙΠΕΔ.
Με την επίδραση των παραπάνω παραγόντων το ΑΕΠ εκτιµάται ότι αυξήθηκε κατά 2,3% το πρώτο τρίµηνο του 2018 έναντι του αντίστοιχου τριµήνου του 2017. Σύμφωνα με την έκθεση, πρόκειται για τη µεγαλύτερη ποσοστιαία µεταβολή που σηµειώνεται σε επίπεδο τριµήνου από το 2008.
Προσλήψεις – απολύσεις
Στο πρώτο πεντάµηνο του 2018 οι προσλήψεις εργαζοµένων µε σχέση εξαρτηµένης εργασίας ιδιωτικού δικαίου ανήλθαν σε 1.076.604 (εκ των οποίων οι µισές αφορούσαν πλήρη απασχόληση) και οι απολύσεις-αποχωρήσεις ανήλθαν σε 812.053. Το θετικό ισοζύγιο των ροών µισθωτής απασχόλησης διαµορφώθηκε σε 264.551 νέες θέσεις εργασίας, βελτιωµένο σε σχέση µε την αντίστοιχη περίοδο του 2017 κατά 49.247.
Ειδικότερα, κατά τον µήνα Μάιο, το ισοζύγιο διαµορφώθηκε σε 108.725 νέες θέσεις εργασίας, εκ των οποίων 48.413 αφορούσαν τον κλάδο των καταλυµάτων και 29.340 δραστηριότητες υπηρεσιών εστίασης, προφανώς λόγω της έναρξης της τουριστικής περιόδου.
* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.
0 Σχόλια