Διεθνολόγος - Συντονιστής του Τομέα Ευρασίας & Νοτιοανατολικής Ευρώπης
Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων
Η αμερικανική εξωτερική πολιτική βρίσκεται σε ένα πολύ κρίσιμο σταυροδρόμι. Οι λόγοι -περιληπτικά- είναι οι ακόλουθοι:Πρώτον γιατί δεν μπορεί κανείς να θυμηθεί περίοδο που η εξωτερική πολιτική να έχει πολώσει την εσωτερική πολιτική των ΗΠΑ.
Δεύτερον, γιατί oι ΗΠΑ μετράνε μέτωπα. Μέση Ανατολή, Κορεατική Χερσόνησος, Ευρώπη (κυρίως ο άξονας Βρυξέλλες-Βερολίνο) Κίνα και Ρωσία, ολοκληρώνουν τα μεγάλα κεφάλαια της αμερικανικής ατζέντα. Γιατί ο Tillerson αποπέμφθηκε; Γιατί τώρα; Τι πετυχαίνει ο Τrump με αυτήν την αλλαγή;
Το μεν πνεύμα πρόθυμο, η δε σαρξ....
Ο Rex Tillerson λόγω της σπουδαίας θέσης που κατείχε στην Exxon, προτιμήθηκε να είναι ο προϊστάμενος της αμερικανικής διπλωματίας. Ήξερε πρόσωπα και πράγματα από τη θέση την οποία υπηρέτησε. Η αρχική φιλοσοφία της κυβέρνησης Τραμπ, ήταν να πολεμήσει το “κατεστημένο” (όπως το ονόμαζε προεκλογικά) με ανθρώπους που το γνωρίζουν. Ωστόσο, αντιλήφθηκε πως αυτό δεν μπορεί να λάβει χώρα. Ενώ το λεγόμενο “Russian Gate” απειλούσε τη νέα αμερικανική κυβέρνηση, ο πρόεδρος Τrump ευτύχησε να έχει σύμμαχό του τα ιστορικά υψηλά του αμερικανικού χρηματιστηρίου. Εντός αυτής της περίστασης και ενώ η ένταση στα μέτωπα της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής φαίνεται να παίρνει την ανιούσα, προτίμησε να αιφνιδιάσει τους πάντες. Ο Rex Tillerson δεν ήταν “κακός”. Απλώς δεν μπορούσε να υλοποιήσει όσα είχαν τεθεί στον σχεδιασμό. Επομένως ο Τrump θεώρησε πως δεν μπορεί να έχει την απαραίτητη ευελιξία, λόγω ακριβώς της θέσης που είχε πριν την πολιτική του καριέρα.
Κρίσιμη και έξυπνη η κίνηση του Τrump
Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, η εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ έχει μεγάλη επιρροή στο εσωτερικό. Ο Τrump βάζοντας τον αρχηγό (πρώην πλέον) της CIA, έκανε μια κίνηση που θα βοηθήσει και στα δύο μέτωπα. Πρώτον, θα πρέπει να αναμένουμε μια πιο επιθετική εξωτερική πολιτική από τις ΗΠΑ. Αυτό σημαίνει πως οι ΗΠΑ, βάζοντας τον πρώτο άνδρα της CIA στο State Department, επιθυμούν να έχουν μια αγαστή συνεννόηση μεταξύ ΥΠΕΞ, Υπουργείου Άμυνας και Υπηρεσιών Πληροφοριών. Επιπρόσθετα, οι παροικούντες την Ιερουσαλήμ γνωρίζουν οτι η CIA είναι το πιο ισχυρό γραφείο στις ΗΠΑ (αναφορικά με το γραφειοκρατικό μοντέλο αξιολόγησης) και με βαθιά παράδοση στην πίστη στο Δημοκρατικό Κόμμα. Ο Τrump προσπαθεί να εδραιώσει τη δική του εξουσία, τοποθετώντας τον Pompeo στο Υπουργείο Εξωτερικών και βάζοντας στη θέση αρχηγού της CIA μια γυναίκα που ασπάζεται τα ιδανικά αυτής της κυβέρνησης. Ο έλεγχος της γραφειοκρατίας στο αμερικανικό σύστημα, είναι πολύ σημαντικός. Έτσι λοιπόν, εκτός από τους στόχους εξωτερικής πολιτικής που επιθυμούν οι ΗΠΑ να πετύχουν χρησιμοποιώντας τις γνώσεις του Pompeo, η κυβέρνηση Trump βάζει έναν θεμέλιο λίθο για ανανέωση της θητείας της, στην επόμενη εκλογική αναμέτρηση.
Οι ΗΠΑ είναι αναγκασμένες να “θυμώσουν”.
Η Μέση Ανατολή έχει γίνει περίπλοκη και κυρίως, αφιλόξενη για τις ΗΠΑ και τα ζωτικά τους συμφέροντα. Η Τουρκία που αποτελεί τον δεύτερο μεγαλύτερο στρατό (ποσοτικά) στο ΝΑΤΟ, μάχεται τα αμερικανικά συμφέροντα και έχει οικοδομήσει μια ειδική σχέση με Ιράν και Ρωσία. Αυτό θα ήταν αδιανόητο λίγα έτη πριν. Η κωλυσιεργία δε θα βοηθήσει τις ΗΠΑ οι οποίες θέλουν να έχουν το μερίδιο του λέοντος την επόμενη μέρα της Συρίας. Η επόμενη μέρα της Συρίας, δεν αφορά μόνο τη Συρία. Αφορά το Ιράν, το Κουρδικό Ζήτημα, το Ιράκ, την Τουρκία, τις σχέσεις Δύσης-Ρωσίας, τον Περσικό Κόλπο και μια χαοτική ατζέντα ζητημάτων. Η περιοχή της Μέσης Ανατολής και της Ευρασίας, θα κρίνει το μέλλον των ΗΠΑ. Δε θα είναι έκπληξη λοιπόν αν δούμε τις ΗΠΑ πολύ πιο επιθετικές. Το ίδιο συμβαίνει και με τη Βόρεια Κορέα. Οι συσχετισμοί ισχύος ΗΠΑ-Κίνας, δοκιμάζονται στην περιοχή. Οι ΗΠΑ υπολογίζουν πως μια ήπια ή αδρανής στάση σε Ανατολική Ασία και Μέση Ανατολή, θα καταστήσει τις ΗΠΑ προ τετελεσμένων από Κίνα και Ρωσία αντίστοιχα. Επίσης, στα θέματα που αφορούν τις ευρω-αμερικανικές σχέσεις, ο Pompeo θα μπορέσει ίσως να βοηθήσει πολύ περισσότερο στον “εμπορικό πόλεμο” που διεξάγεται ήδη μεταξύ των δύο πλευρών. Σε κάθε περίπτωση, η επιλογή του Pompeo ως επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας, αποτελεί μια περισσότερο “θετική επιλογή”, παρά μια επιλογή κατά του Rex Tillerson ο οποίος μπορεί να βοηθήσει την αμερικανική κυβέρνηση πολύ περισσότερο, από άλλη θέση. Εσωτερικοί και εξωτερικοί λόγοι υπαγορεύουν αυτήν την αλλαγή περισσότερο από λόγους κάποιας δυσαρέσκειας εναντίον του πρώην -πλεόν-Αμερικανού Υπουργού Εξωτερικών. Οι αμερικανορωσικές σχέσεις αποτελούν ένα τεράστιο ζήτημα. Το πώς θα το χειριστεί ο Pompeo, είναι ακόμη άγνωστο αν και ο γράφων θεωρεί δεδομένο πως ο καιρός που θα υπάρξει σύγκλιση -αναγκαία- μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας, πλησιάζει.
* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.
0 Σχόλια