Το ναυάγιο της νέας Πενταμερούς διαμορφώνει νέα δεδομένα στο Κυπριακό, τα οποία θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε. Το Κυπριακό δεν είναι το ίδιο μετά την κατάρρευση της διαδικασίας.
Οι βασικοί παίκτες, ξεκινώντας από διαφορετικές αφετηρίες, κατέληξαν σε ένα αποτέλεσμα το οποίο δεν μπορεί κανείς να προσπεράσει. Μια πορεία αλλεπάλληλων πρωτοβουλιών και διαδικασιών που υποβάθμιζαν την πραγματική φύση του Κυπριακού έφθασε στο τέλος της. Κατέρρευσε μέσα από τα αδιέξοδα της μεθοδολογίας που ακολουθήθηκε και την αποτυχία των πολιτικών επιλογών, όλων των πρωταγωνιστών.
• Πρώτον, τα Ηνωμένα Έθνη συγκάλεσαν δυο Πενταμερείς Διασκέψεις, μέσα σε έξι μήνες, χωρίς να υπάρχουν οι προϋποθέσεις και χωρίς να υπάρξει προετοιμασία. Επιπρόσθετα, στο Κραν Μοντάνα, με τη συναίνεση όλων προχώρησαν και κατέθεσαν γεφυρωτικές προτάσεις, ασκώντας μιας μορφής επιδιαιτησία. Αυτό δημιουργεί προηγούμενο. Ως προς τη συνέχεια, για τον ΟΗΕ είναι μονόδρομος καθώς δεν νομιμοποιείται να εγκαταλείψει ένα άλυτο ζήτημα παρά μόνο με νέα απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας.
• Δεύτερον, η τουρκική πλευρά απέδειξε πώς δεν θέλει λύση. Η διαδικασία των δικοινοτικών διαπραγματεύσεων χρησιμοποιείτο διαχρονικά από την Τουρκία ως άλλοθι για να προχωρήσει στο σχέδιο Β, που είναι ο πραγματικός της στόχος. Στις Πενταμερείς η Τουρκία ανέδειξε τα ζητήματα που εξυπηρετούν τις στρατηγικές της επιδιώξεις για έλεγχο του νησιού. Δεν διεκδίκησε για τους Τουρκοκύπριους. Αν και η πρόταση Αναστασιάδη ευνοούσε και την ίδια, επέμεινε στο θέμα της παρουσίας της στο νησί και μετά τη συμφωνία. Η ηγεσία του κατοχικού καθεστώτος, η οποία ήταν παρούσα-απούσα, επέμεινε στην ατζέντα των διεκδικήσεων της Τουρκίας και όχι των Τουρκοκυπρίων.
• Τρίτον, η Λευκωσία έχει δώσει τα ρέστα της στο ελβετικό θέρετρο και επιβεβαίωσε την αποτυχία της παλαιάς στρατηγικής. Ο καλύτερος εκφραστής της πεπατημένης, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, επιβεβαίωσε με την εμμονή του σε αυτή τη στρατηγική και τακτική πως η πολιτική αυτή είναι αδιέξοδη. Η τακτική που υιοθετήθηκε από τις αρχές του χρόνου ήταν συνοικιακού χαρακτήρα. Στο Κράν Μοντάνα έκανε υποχωρήσεις για να αποφύγει τις ευθύνες του αδιεξόδου. Γιατί αυτά που περιέλαβε στην πρόταση και αποτελούσαν διαχρονικές αξιώσεις των Τούρκων θα παραμείνουν στην ατζέντα μιας μελλοντικής προσπάθειας. Αυτό αποδεικνύει η Ιστορία.
Το ζητούμενο είναι τι θα πρέπει να γίνει την επόμενη ημέρα του αδιεξόδου. Η πεπατημένη αποδείχθηκε αναποτελεσματική. Είναι επιλογή μιας μεθοδολογίας που για 43 χρόνια δοκιμάστηκε και απέτυχε. Το άλλοθι των πολιτικών φορέων που εκφράζουν την πεπατημένη είναι η συντήρηση μιας διαδικασίας η οποία διευκολύνει εν πολλοίς τις τουρκικές επιδιώξεις για εδραίωση των κατοχικών δεδομένων. Αιχμάλωτοι φοβικών συνδρόμων, δεν τολμούν να αγγίξουν εναλλακτικά σενάρια. Έτοιμη συνταγή αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει.
Σε μια χώρα που δεν υπάρχει σχέδιο Α, καθώς υπάρχει ενίοτε σύγχυση για τις επιδιώξεις, είναι δύσκολο να αναζητείται σχέδιο Β. Και το σχέδιο αυτό, το νέο, δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να σημαίνει «βελούδινο διαζύγιο». Υπάρχει κι άλλη οδός. Αξιοποιώντας τα στρατηγικά πλεονεκτήματα και με καθαρότητα στους στόχους (να ξέρουμε τι θέλουμε), μέσα από ένα διάλογο κοινωνίας και πολιτικού συστήματος να διαμορφωθούν οι επιλογές και τα επόμενα βήματα.
Σε αυτόν τον διάλογο να ενταχθούν οι Τουρκοκύπριοι, όχι η ηγεσία που αποτελεί φορέα της τουρκικής πολιτικής, αλλά οι πολίτες. Η νέα στρατηγική από καφενόβιο σύνθημα πρέπει να καταστεί στόχος.
Φωτογραφία: Στιγμιότυπο από τη Διάσκεψη για το Κυπριακό στο Κραν Μοντάνα στην Ελβετία. ΚΥΠΕ
* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.
0 Σχόλια