 |
Γράφει ο Γιώργος Καπόπουλος
|
Λίγο μετά τις υπό την Αιγίδα της Μόσχας συνομιλίες στην πρωτεύουσα του Καζακστάν Αστάνα για την ειρήνευση στη Συρία, ο Λαβρόφ υπενθυμίζει σε Νετανιάχου και Αμπάς την πρόσκληση του Σεπτεμβρίου όχι τόσο γιατί κρίνει ότι έχουν ωριμάσει οι προϋποθέσεις για μια παρόμοια συνάντηση, όσο για να διαμηνύσει ότι η χώρα του είναι παρούσα στο σύνολο της ευρύτερης περιοχής.
Δεν υπάρχει πλέον χώρα στη Μέση Ανατολή που να μην αποδέχεται ρυθμιστικό-επιδιαιτητικό ρόλο της Ρωσίας στην Ευρύτερη Μέση Ανατολή, μια αποδοχή που ουδέποτε είχε καταγραφεί στο παρελθόν επί τσαρικής Ρωσίας ή Σοβιετικής Ενωσης.
Ισραήλ, Παλαιστίνη, Ιράν, Σαουδική Αραβία, Εμιράτα, Ιράκ, Συρία και Τουρκία πιστοποιούν την παραπάνω διαπίστωση, η οποία προβάλλει ως πιο εντυπωσιακή, αν τεθεί σε αντίστιξη με την πολιτική των ΗΠΑ στην περιοχή, όπως αυτή είχε διαμορφωθεί στο τέλος της θητείας του Ομπάμα.
Σε αντίθεση με τη γενική αποδοχή της Ρωσίας ως Μεγάλης Δύναμης με προβλέψιμους στόχους και επιδιώξεις στην Ευρύτερη Περιοχή, οι ΗΠΑ βρίσκονται με ένα συνολικό μετέωρο βήμα: Έχουν δυσαρεστήσεις τους παραδοσιακούς συμμάχους Ισραήλ, Τουρκία, Σαουδική Αραβία κυρίως για τα ανοίγματα από το 2013 μέχρι σήμερα απέναντι στο Ιράν, χωρίς να έχουν ολοκληρώσει νέες σταθερές συμπλεύσεις με εξαίρεση τους Κούρδους στη Συρία.
Στην παραπάνω εικόνα ήλθε ο Τραμπ να προσθέσει αβεβαιότητα υποσχόμενος αναθεώρηση της προσέγγισης προς το Ιράν και ενδυνάμωση της Ειδικής Σχέσης με το Ισραήλ.
Οι ΗΠΑ στην οκταετία Ομπάμα έδωσαν εικόνα πλήρους σύγχυσης στην περιοχή, καθώς η πολιτική τους παράπαιε μεταξύ προάσπισης της σταθερότητας και ελεγχόμενης αλλαγής-ανατροπής: άνοιγμα προς το μετριοπαθές Ισλάμ, εγκατάλειψη του Μουμπάρακ απόπειρα διαλόγου με τον Μόρσι και τη Μουσουλμανική Αδελφότητα και τελικά αποδοχή ως σταθεροποιητικής της παρέμβασης του στρατού υπό τον Σίσι, η αντιφατική πολιτική της Ουάσιγκτον απέναντι στην Αίγυπτο είναι χαρακτηριστική ώστε να μη χρειάζονται άλλα παραδείγματα.
Η αντίθεση με την προσεκτική, συντηρητική παραδοσιακή διπλωματία της Ρωσίας που επενδύει στη διεθνή, περιφερειακή και εσωτερική σταθερότητα και συνέχεια είναι κραυγαλέα.
Από την μια μεριά, οι παλιότερες μνήμες της εγκατάλειψης του Σάχη από τις ΗΠΑ την τελευταία στιγμή, με την ίδια συμπεριφορά να επαναλαμβάνεται στο τέλος της μακράς περιόδου Μουμπάρακ. Από την άλλη, η σοβαρότητα και η συνέπεια με την οποία η Μόσχα στήριξε και στην κυριολεξία διέσωσε τον Ασαντ, το καθεστώς του οποίου είναι ο παλιότερος σύμμαχος της Ρωσίας στην περιοχή, ένα ξεκάθαρο μήνυμα ότι η ρωσική πλευρά τιμά τις συμμαχίες της.
Κύριο χαρακτηριστικό της ρωσικής πολιτικής στη Μέση Ανατολή και ειδικότερα στη Συρία είναι ότι δεν προχωρεί σε συμμαχίες σε βάρος τρίτων παραμένοντας πιστή στην τσαρική και σοβιετική παράδοση που χαρακτηρίζει τις απόπειρες ανατροπών συμμαχιών ως τυχοδιωκτισμό.
Τηρουμένων των αναλογιών η Ρωσία του Πούτιν επενδύει στην κατοχύρωση ρόλου μεγάλης Δύναμης μέσω σταθεροποιητικής διαμεσολάβησης, με τον ίδιο τρόπο που παρενέβη σταθεροποιητικά ο Μπίσμαρκ μετά τον Ρωσοτουρκικό Πόλεμο του 1876-77 συγκαλώντας το Συνέδριο του Βερολίνου το 1878, το οποίο απέτρεψε μια μετωπική σύγκρουση Ρωσίας - Βρετανίας για την κατοχύρωση ερεισμάτων και επιρροής στα Βαλκάνια και στη Μέση Ανατολή, στη θέση της καταρρέουσας Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Και, βέβαια, είναι αυτονόητο ότι μια μεγάλη δύναμη με αδιαμφισβήτητο παρεμβατικό ρόλο στην Ευρύτερη Μέση Ανατολή έχει ενισχύσει τη θέση της ότι η πρώην ΕΣΣΔ είναι προνομιακή δική της Ζώνη Επιρροής, το «Πρόσω Εξωτερικό», όπως την έχει προσδιορίσει το Κρεμλίνο από την εποχή Γέλτσιν.
* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.
0 Σχόλια