Γράφει ο Γιώργος Καπόπουλος
|
Είναι προφανές ότι ο Ερντογάν δεν μπορεί να διαχειρισθεί με ψυχραιμία την εμμονή των ΗΠΑ να έχουν ως κύριο σύμμαχο στη Συρία την κουρδική Οργάνωση ΡΥD, αδελφή οργάνωση του ΡΚΚ και έτσι έχει οδηγήσει τη χώρα του σε μια ανατροπή συμμαχιών στο πλευρό της Ρωσίας και του Ιράν.
Είναι προφανές ότι το Κουρδικό εντός και εκτός συνόρων προκαλεί πανικό στον ισχυρό άνδρα της Τουρκίας, σε σημείο που να θυσιάζει ακόμη και τα προσχήματα του ρόλου του ως προστάτη των Σουνιτών στην Ευρύτερη Μέση Ανατολή, καθώς τόσο η Μόσχα όσο κυρίως η Τεχεράνη στηρίζουν και βασίζονται στις Σιιτικές Δυνάμεις στη Συρία και στο Ιράκ από τους Φρουρούς της Επανάστασης του Ιράν, τη Σιιτική Πολιτοφυλακή του Ιράκ μέχρι και τη Χεζμπολάχ από το τον Νότιο Λίβανο.
Εκτός από το Κουρδικό, είναι προφανές ότι ο Ερντογάν όταν καταγγέλλει τον Γκιουλέν ως υπεύθυνο για κάθε κίνηση αποσταθεροποίησης, στην ουσία εννοεί τον αμερικανικό παράγοντα, στον οποίο είναι βέβαιο ότι έχει χρεώσει την απόπειρα πραξικοπήματος τον περασμένο Ιούλιο.
Προκειμένου να περισωθεί στην εξουσία και προκειμένου να κρατήσει υπό έλεγχο το Κουρδικό, ο Ερντογάν προχώρησε σε ανατροπή συμμαχιών εγκαταλείποντας τις ΗΠΑ για τη Ρωσία και μεταλλάχθηκε από προστάτης των Σουνιτών σε σύμμαχο του υπό την ηγεσία της Τεχεράνης σιιτικού μπλοκ.
Η συμπεριφορά του Ερντογάν έχει λογική σε συγκυριακό-τακτικό επίπεδο, αλλά δεν έχει στρατηγικό ορίζοντα: Σωστά κατανόησε ότι ο ίδιος είχε γίνει στα μάτια των ΗΠΑ εμπόδιο στην απόφαση της κυβέρνησης Ομπάμα να παίξει πλήρως το κουρδικό χαρτί απέναντι στους Τζιχαντιστές και προσπάθησε να φανεί χρήσιμος στη Μόσχα, με την προσδοκία ότι το Κρεμλίνο θα μεσολαβήσει για την εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ της Άγκυρας από τη μια μεριά και της Τεχεράνης - Δαμασκού από την άλλη.
Η επιλογή αλλαγής στρατοπέδου από τον Ερντογάν στη Συρία είναι υψηλού κινδύνου, γιατί οι όποιοι ελιγμοί της Αγκύρας είναι δυνατοί μόνον στον βαθμό που παρατείνεται η αδυναμία συνολικής πολιτικής και επιχειρησιακής συνεργασίας ΗΠΑ - Ρωσίας.
Η Ιστορία διδάσκει ότι οι ανατροπές συμμαχιών είναι συνήθως κινήσεις πανικού που λειτουργούν στη λογική της Αυτοεκπληρούμενης Προφητείας, δηλαδή επισπεύδουν αυτό το οποίο επιχειρούν να ματαιώσουν ή στη χειρότερη περίπτωση να καθυστερήσουν.
Είναι φανερό ότι ανεξάρτητα από την τροπή που θα πάρουν οι διμερείς σχέσεις ΗΠΑ - Ρωσίας μετά την ανάληψη της Προεδρίας από τον Τραμπ, όσο ο Ερντογάν παραμένει στην ηγεσία της Τουρκίας δεν πρόκειται να υπάρξει εξομάλυνση στις σχέσεις με τις ΗΠΑ.
Άλλωστε η πολιτική Ερντογάν στη Μέση Ανατολή και ειδικότερα στη Συρία δεν είναι τίποτε άλλο παρά μια ατελείωτη πορεία ανατροπών και αντιφάσεων: Μετά την εισβολή των ΗΠΑ στο Ιράκ την άνοιξη του 2003 Τουρκία και Συρία οικοδόμησαν μια στενή διμερή συνεργασία, με τους Ασαντ - Ερντογάν να μιλούν για τελωνειακή ένωση και ελεύθερη διακίνηση χωρίς συνοριακούς ελέγχους.
Το καλοκαίρι του 2010 Ερντογάν και Ασαντ έκαναν μαζί διακοπές στην Αττάλεια, με τον τότε πρωθυπουργό της Τουρκίας να αποκαλεί τον πρόεδρο της Συρίας «ο αδελφός μου Μπασάρ». Ενα χρόνο αργότερα και μέχρι τον περασμένο Ιούλιο η Αγκυρα έθετε ως όρο για κάθε μορφής συμβιβασμό στη Συρία την αποχώρηση του Ασαντ.
Σήμερα, εύλογα θα μπορούσε να τεθεί το ερώτημα αν ο Ερντογάν σε περίπτωση συνάντησης Κορυφής Ρωσίας - Ιράν - Συρίας - Τουρκίας θα ξαναπεί αδελφό του τον Μπασάρ...
* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.
0 Σχόλια