Το προχθεσινό ναυάγιο των συνομιλιών στο Μοντ Πελερέν της Ελβετίας αποδεικνύει και στους πλέον αφελείς ή υπεραισιόδοξους ότι σήμερα το Κυπριακό δεν είναι πλέον μια «Ιστορία Χαμένων Ευκαιριών» (το σύνηθες κλισέ που παραχαράσσει το βιβλίο του Ευάγγελου Αβέρωφ υπό τον τίτλο αυτό),
αλλά ακόμη ένα ζήτημα που εκμεταλλεύεται -έντεχνα και σκληρά- ο Τούρκος πρόεδρος Ρ. Τ. Ερντογάν.
Ορθώς η Λευκωσία (ως έχουσα αποκλειστική αρμοδιότητα στις εσωτερικές πτυχές διευθέτησης) και η Αθήνα (ως εγγυήτρια δύναμη βάσει των ιδρυτικών συνθηκών της Κυπριακής Δημοκρατίας) επιμένουν στον διάλογο, αλλά στα τέλη του 2016 δεν είναι δυνατόν να υποκύπτουν στην απατηλή θεωρία ότι χάνονται «ευκαιρίες». Οσοι παραπέμπουν στο βιβλίο του αείμνηστου Αβέρωφ αγνοούν (ή υποκρίνονται ότι αγνοούν) ότι εκδόθηκε το 1982 και αφορά μόνον την περίοδο 1950-1963.
Ο μέγας πολιτικός και διανοητής δεν είχε χαρακτηρίσει «ιστορία χαμένων ευκαιριών» ούτε το (χρησιμότατο) σχέδιο Ατσεσον του 1964 ούτε τις συμφωνίες Μακαρίου - Ντενκτάς του 1977 ούτε τις διαδοχικές πρωτοβουλίες του ΟΗΕ πριν ή μετά την ανακήρυξη του ψευδοκράτους το 1983. Και, αν ζούσε, ο Αβέρωφ σίγουρα θα κατέγραφε ως ιστορική επιτυχία της Αθήνας και της Λευκωσίας (και ως πλεονέκτημα που πρέπει να αξιοποιείται διαρκώς) την ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε. το 2004!
Ο Πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης και ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, μαζί με τους υπουργούς Εξωτερικών Ιωάννη Κασουλίδη και Νίκο Κοτζιά βρίσκονται ενώπιον σημαντικών αποφάσεων. Κανείς δεν θα είχε αντίρρηση για την εντατικοποίηση των συνομιλιών και την ουσιαστική εμπλοκή Αθήνας και Αγκυρας ως μητέρων - πατρίδων (όπως ζητούσαν επίμονα από πέρυσι ο απερχόμενος υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζ. Κέρι και η βοηθός υπουργός Β. Νούλαντ) ή ακόμα και για τη σύγκληση πολυμερούς διάσκεψης, αν βρισκόμασταν πραγματικά στο «παρά ένα» της λύσης με άμεση και πλήρη αποχώρηση των κατοχικών στρατευμάτων της Τουρκίας.
Ωστόσο είναι απορίας άξιον γιατί ο Ελληνας πρωθυπουργός είναι από την περασμένη Παρασκευή ο επισπεύδων μια συνάντηση με τον Τούρκο πρόεδρο (αν και όποτε τελικά αυτή γίνει μετά το ναυάγιο στο Μοντ Πελερέν). Εκρινε αρκετή την πρόοδο στο εδαφικό, ώστε οι συνομιλίες να περάσουν στο επόμενο στάδιο; Αν ναι, η εκτίμησή του αποδείχθηκε εντός μόλις τριημέρου (!) λανθασμένη.
Μήπως ο κ. Τσίπρας παρασύρθηκε από τον κ. Αναστασιάδη, που είδε, γενικότερα, το έδαφος πρόσφορο κατά την προ εβδομάδος έλευσή του στην Αθήνα; Μάλλον κακώς, αφού ο Κύπριος Πρόεδρος (πέραν των παλαιότερων θέσεών του για το Σχέδιο Ανάν) καταγράφει πρωτοφανές ρεκόρ αποτυχημένων προβλέψεων έπειτα από συνομιλίες με ξένους ηγέτες από την αρχή της θητείας του, το 2013, ως σήμερα. Ή μήπως ο Ελληνας πρωθυπουργός, δίνοντας υπερβολική πίστη στις παροτρύνσεις του προέδρου Ομπάμα και φοβούμενος τη μεταβατική περίοδο ως την ορκωμοσία Τραμπ και τη ρευστότητα στους πρώτους μήνες της προεδρίας του, έσπευσε να προλάβει ένα δυσμενέστερο διαπραγματευτικό πλαίσιο; Πρόκειται για την ερμηνεία στην οποία συγκλίνουν οι περισσότερες ελληνικές και ξένες διπλωματικές πηγές, οι οποίες πάντως συμπληρώνουν ότι οι πιθανότητες θετικής έκβασης μιας συνάντησης με τον κ. Ερντογάν είναι ελάχιστες ως μηδενικές.
Γιατί στις συναντήσεις κορυφής των τελευταίων μηνών και στις άλλες διμερείς επικοινωνίες η Αθήνα τονίζει ότι λύση πρέπει να υπάρξει εντός του κεκτημένου της Ε.Ε., ενώ η Αγκυρα απαιτεί πλήρη παρέμβαση της Ελλάδας (από τώρα και σε όλα τα θέματα) και αξιώνει μακρά μεταβατική φάση με «προσωρινό κράτος» και χρονοβόρα διαδικασία μείωσης - αποχώρησης των κατοχικών στρατευμάτων. Θα ανέτρεπε ο κ. Τσίπρας, σε ενδεχόμενη συνάντηση με τον κ. Ερντογάν, αυτές τις απαιτήσεις;
* Ο Αλέξανδρος Τάρκας είναι εκδότης του περιοδικού «Άμυνα & Διπλωματία» και σύμβουλος ξένων εταιριών μελέτης επιχειρηματικού ρίσκου για τη ΝΑ Ευρώπη
** Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.
0 Σχόλια