Ομολογία ΔΝΤ για λάθη, πιέσεις και αστοχίες - Πέσαμε έξω σε όλα, δεν αλλάζουμε τίποτα
 |
Γράφει ο Μιχάλης Ιγνατίου
|
Η έκθεση του Ανεξάρτητου Γραφείου Αξιολόγησης του ΔΝΤ (Independent Evaluation Office-IEO) είναι μία ισχυρότατη απόδειξη πως η χώρα μας οδηγήθηκε στο Μνημόνιο, αντί να ενεργοποιηθούν άλλες διεργασίες που θα έσωζαν την οικονομία και θα τερμάτιζαν μία οικονομική κρίση που διαρκεί μέχρι σήμερα. Συνοδεύεται από 14 άλλα κείμενα, τα οποία ρίχνουν φως στην ελληνική οικονομική τραγωδία.
Στην έκθεση αναφέρεται ότι πριν ακόμη αποφασιστεί επίσημα η συμμετοχή του Ταμείου στο λεγόμενο Ελληνικό Πρόγραμμα, οι αξιωματούχοι του είχαν καταλήξει στο πολύ ορθό συμπέρασμα ότι το ελληνικό χρέος δεν ήταν βιώσιμο. Αναφέρουν ακόμα ότι «διέγνωσαν» τη μεγάλη πιθανότητα να μην είναι βιώσιμο ακόμη και αν η τότε κυβέρνηση εφάρμοζε κατά γράμμα το πρόγραμμα, το οποίο βεβαίως τότε χαρακτηρίστηκε «ελαφρύ».
Σημειώνεται ότι οι αξιωματούχοι του ΔΝΤ δέχθηκαν ασφυκτική πίεση από τους Ευρωπαίους εταίρους της Ελλάδας, οι οποίοι είχαν αποφασίσει ότι δεν θα προχωρούσαν σε αναδιάρθρωση του χρέους. Σημειώνουμε ότι με τη θέση αυτή ταυτίστηκε και η τότε ελληνική κυβέρνηση του κ. Γεωργίου Παπανδρέου, η οποία δεν ζήτησε -ως όφειλε- την αναδιάρθρωση του χρέους.
Μετά τα παραπάνω, το Ταμείο, του οποίου ηγείτο ο Ντομινίκ Στρος-Καν, αποφάσισε επιλέγοντας αδιαφανείς διαδικασίες να τροποποιήσει το δεύτερο από τα τέσσερα κριτήρια που προέβλεπαν τη δυνατότητα παροχής ειδικής χρηματοδότησης.
Οι συντάκτες της έκθεσης γράφουν ότι η διαδικασία τροποποίησης των κανονισμών του ΔΝΤ παρέκκλινε σημαντικά από τις συνήθεις πρακτικές του Διεθνούς Οργανισμού. Για να πούμε τα πράγματα με το όνομά τους, επρόκειτο περί μίας απάτης για να παραβιαστεί το Καταστατικό και να δοθούν τα δανεικά στην Ελλάδα. Στην επίμαχη συνεδρίαση παραβρέθηκε και ο νομικός σύμβουλος του Ταμείου, που φαίνεται να «μαγείρεψε» την απάτη, εκτελώντας βεβαίως εντολές. Απουσίασε ο Στρος Καν, ενώ προήδρευσε ο τότε αντιπρόεδρος Τζον Λίπσκι.
Σύμφωνα με την έκθεση, μέλη του διοικητικού συμβουλίου του ΔΝΤ ανέφεραν στους ερευνητές του IEO ότι η τροποποίηση αυτή ήταν κρυμμένη μέσα σε μια πρόταση για να μη γίνει εύκολα αντιληπτή. Διαβάζοντας ο αναγνώστης την έκθεση εύκολα αντιλαμβάνεται ότι η γενική διεύθυνση του Ταμείου και τα στελέχη που γνώριζαν δεν ενημέρωσαν με επάρκεια τα μέλη του Δ.Σ. για τους πραγματικούς κίνδυνους που θα προέκυπταν από την απουσία του βασικού στοιχείου των προγραμμάτων, που είναι η βιωσιμότητα του χρέους. Σε αυτό το πλαίσιο -και με τη λογική ότι ο μόνος τρόπος για να τετραγωνισθεί ο κύκλος ήταν η ειδική χρηματοδότηση- εγκρίθηκε η συμμετοχή του ΔΝΤ στο Ελληνικό Πρόγραμμα, με ποσό μεγαλύτερο που έχει δοθεί ποτέ σε χώρα σε σχέση πάντα με το ποσοστό συμμετοχής του στο Ταμείο. Ηταν τότε που, όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στην έκθεση, το τρένο της αναδιάρθρωσης είχε ήδη αναχωρήσει.
Σημειώνουμε ότι το παιχνίδι για την Ελλάδα χάθηκε από τη στιγμή που το Ταμείο δέχθηκε να καλύψει τους Ευρωπαίους στο θέμα της αναδιάρθρωσης και ο κ. Παπανδρέου σιώπησε φοβούμενος τους Γερμανούς της κ. Μέρκελ και τους Γάλλους του κ. Σαρκοζί.
Λεπτομέρειες
Το Ανεξάρτητο Γραφείο Αξιολόγησης και μέσω αυτού το ΔΝΤ καταγράφει για πρώτη φορά λεπτομέρειες των όσων συνέβησαν τους πρώτους μήνες του 2010 όταν η Ελλάδα όδευε (υποτίθεται) στη χρεοκοπία και προς το Μνημόνιο. Επίσης καταγράφονται και δημοσιοποιούνται τα λάθη που έγιναν για την αντιμετώπιση της ελληνικής κρίσης χρέους το 2010, και από τα οποία φαίνονται οι λάθος εκτιμήσεις, προβλέψεις και υποθέσεις. Γίνεται αναφορά στις αδικαιολόγητες υποχωρήσεις που έγιναν έναντι των Ευρωπαίων ειδικά σε σχέση με την αναδιάρθρωση του χρέους, που τελικά οδήγησαν την ελληνική οικονομία σε συρρίκνωση μεγαλύτερη απ’ ό,τι μπορούσε κανείς να φανταστεί.
Ηταν μία σειρά ηθελημένων λαθών και παραλείψεων, που αποδείχθηκε ότι δεν στόχευαν στη σωτηρία της ελληνικής οικονομίας, αλλά του δημιουργήματος της Ευρωζώνης, που στην ουσία προκάλεσε και τα προβλήματα.
Η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, που τότε ήταν η υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας, ουσιαστικά παραδέχεται ότι η συμμετοχή του ΔΝΤ στα προγράμματα της Ευρωζώνης είχε περιορισμένη επιτυχία. Επίσης παραδέχεται ξεκάθαρα ότι η συμμετοχή του Ταμείου στο Ελληνικό Πρόγραμμα βοήθησε στην αποτροπή διάχυσης της κρίσης σε άλλες χώρες της ζώνης του Ευρώ, και επίσης δέχεται ότι κερδήθηκε χρόνος για να δημιουργηθούν οι μηχανισμοί προστασίας της Ευρωζώνης και το θεσμικό πλαίσιο αντιμετώπισης τέτοιων καταστάσεων. Με λίγα λόγια, όλα αυτά έγιναν στην πλάτη της Ελλάδας και του ελληνικού λαού με την ανοχή των ελληνικών κυβερνήσεων.
Παραδέχεται επίσης ότι η Ελλάδα ήταν ειδική περίπτωση, σημειώνει ότι οι αρχικοί στόχοι αναφορικά με την ανάπτυξη και την «ιδιοκτησία» του προγράμματος αποδείχθηκαν υπερβολικά αισιόδοξοι και τονίζει ότι το Πρόγραμμα χαρακτηρίστηκε από πολλαπλές πολιτικές κρίσεις, από παρεμβάσεις οργανωμένων συμφερόντων και από σοβαρότατα προβλήματα εφαρμογής. Επιρρίπτει, δηλαδή, τις μεγαλύτερες ευθύνες στις ελληνικές κυβερνήσεις, στα συνδικάτα, αλλά και σε επιχειρηματικά συμφέροντα.
Ολα αυτά, τονίζεται, σε συνδυασμό με την τεράστια κρίση εμπιστοσύνης και τα συνεχή σενάρια Grexit, τελικά οδήγησαν σε συρρίκνωση της οικονομίας πολύ βαθύτερη από την αναμενόμενη.
Η κ. Λαγκάρντ αναφέρει ότι το ΔΝΤ έχει κάνει πολλαπλές εσωτερικές αξιολογήσεις και έχει πια προσαρμόσει τα προγράμματά του αναλόγως. Αναφέρει την αλλαγή των δημοσιονομικών πολλαπλασιαστών. Επίσης σημειώνει ότι το Ταμείο αντιμετωπίζει με μεγαλύτερο ρεαλισμό τη δυνατότητα και τον ρυθμό των διαρθρωτικών αλλαγών.
«ΠΡΩΤΟΦΑΝΗΣ Η ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ»
Επεσαν έξω οι στόχοι για έξοδο στις αγορές
Με βάση την έκθεση του ΙΕΟ, τις δηλώσεις της κ. Λαγκάρντ και τα 14 συνοδευτικά κείμενα, τα συμπεράσματα είναι τα εξής:
Υπερεκτιμήθηκε η δυνατότητα της Ελλάδας να προχωρήσει σε σκληρή δημοσιονομική προσαρμογή, την οποία οι συντάκτες της έκθεσης χαρακτηρίζουν ασυνήθιστη, σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα.
Η υπόθεση που έκαναν τα στελέχη του Ταμείου ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να επιστρέψει στις αγορές στα μέσα του 2012 αποδείχθηκε λανθασμένη. Σημειώνεται ότι υποτιμήθηκαν οι βαρύτατες συνέπειες της εσωτερικής υποτίμησης, αποδείχθηκε εκτός πραγματικότητας ο στόχος για την αποδοτικότητα των ιδιωτικοποιήσεων, ενώ και η προσαρμογή δεν κατανεμήθηκε ισομερώς και δίκαια σε όλα τα στρώματα της κοινωνίας.
Τα στελέχη του ΔΝΤ παραδέχονται εκ των υστέρων ότι αν οι υποθέσεις τότε ήταν πιο ρεαλιστικές μπορεί να είχαν γίνει χειρότερες οι προβλέψεις για το χρέος, αλλά θα είχε ανοίξει ο δρόμος για την παροχή εναλλακτικών λύσεων.
Τεράστιο ρίσκο
Οι συντάκτες της έκθεσης αναφέρουν ότι το πρόγραμμα από την αρχή είχε τεράστιο ρίσκο, η πρόκληση ήταν τιτάνια και η απόφαση για συμμετοχή στο Ελληνικό Πρόγραμμα ήταν για το ΔΝΤ μια περιπέτεια δίχως προηγούμενο. Από την αρχή εσωτερικά έγγραφα του Ταμείου αποκαλύπτουν ότι το Πρόγραμμα ήταν εύθραυστο και περιορισμένες οι πιθανότητες επιτυχίας. Παρ' όλα αυτά στο ΔΝΤ προχώρησαν σε τροποποίηση του προγράμματος 18 μήνες από την έναρξή του και όχι από την πρώτη στιγμή όταν αντιλήφθηκαν ότι δεν οδηγεί πουθενά.
Ενα άλλο συμπέρασμα είναι ότι το μέγεθος της δημοσιονομικής προσαρμογής που απαιτήθηκε από την Ελλάδα χαρακτηρίζεται πρωτοφανές για τα διεθνή αλλά και για όλα τα ιστορικά δεδομένα. H αθροιστική ύφεση που καταγράφηκε στην Ελλάδα ήταν πρωτοφανής για τις χώρες στις οποίες έχει δανείσει το ΔΝΤ, αλλά και οι λάθος εκτιμήσεις για την ανάπτυξη ήταν υπερβολικά μεγάλες.
Πηγή: ΜΙΧΑΛΗΣ ΙΓΝΑΤΙΟΥ
Σημείωση: Στη σελίδα του Μιχάλη Ιγνατίου υπάρχουν όλα τα σχετικά ντοκουμέντα.
* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.
0 Σχόλια