Η
συμφωνία της κυβέρνησης με τους δανειστές που ετοιμάζεται αυτές τις
ημέρες είναι σαφές ότι όχι μόνο είναι υφεσιακή, αλλά βάζει ακόμα πιο
βαθιά τη χώρα στον φαύλο κύκλο των αιώνιων δανεικών. Ωστόσο υπάρχει ένα
βασικό στοιχείο που μπορεί να αλλάξει την προοπτική της χώρας και να
ανοίξει χαραμάδα ελπίδας.
Ολα θα κριθούν από το τι θα γίνει με το χρέος. Εκεί έχει επικεντρωθεί όλη η συζήτηση τις τελευταίες εβδομάδες, με το ΔΝΤ να πιέζει ασφυκτικά και τον πρωθυπουργό συνεχώς να μιλά γι' αυτό. Η προοπτική της αναδιάρθρωσης μπορεί να διαφοροποιήσει τα δεδομένα και να δώσει σημαντικές ανάσες πρώτα στη χώρα και μετά στην κυβέρνηση. Το κρίσιμο ζήτημα όμως είναι ποιο μοντέλο αναδιάρθρωσης θα επιλεγεί και τι αποτέλεσμα θα έχει.
Αυτό που νομίζω ότι δεν έχει εμπεδωθεί είναι ότι η παρ' ολίγον ρήξη με τους δανειστές -που έφερε στη συνέχεια το διχαστικό δημοψήφισμα- ήταν ακριβώς γι' αυτό το ζήτημα. Ο κ. Τσίπρας δεν είχε καμία συγκεκριμένη δέσμευση για το χρέος και, παρότι ήταν έτοιμος για άτακτο συμβιβασμό, έβλεπε ότι, χωρίς έναν «οδηγό» για το πώς θα μειωθούν τα βάρη της χώρας, δεν θα είχε απολύτως τίποτα να επικαλεστεί και απολύτως τίποτα να ελπίζει.
Στο συγκεκριμένο θέμα η σκληρή γραμμή που ακολούθησε ο κ. Τσίπρας είχε αποτέλεσμα. Ακόμα και οι άκαμπτοι Γερμανοί, που δεν ήθελαν ούτε να ακούσουν όχι μόνο για «κούρεμα» αλλά ούτε για διευθέτηση, αναγκάστηκαν να βάλουν νερό στο κρασί τους και να αποδεχτούν μια τέτοια λύση.
Η αναδιάρθρωση δεν είναι πλέον ευσεβής πόθος αλλά ρητή δέσμευση. Μάλιστα, η πρόσφατη συμφωνία στη Σύνοδο Κορυφής περιγράφει για πρώτη φορά και συγκεκριμένους τρόπους, μεταξύ των οποίων είναι η επιμήκυνση των δανείων και η μεγαλύτερη περίοδος χάριτος.
Η συνολική εικόνα, λοιπόν, της (κάκιστης αυτή τη στιγμή) συμφωνίας θα φανεί το φθινόπωρο, όταν αρχίσει η διαδικασία της αναδιάρθρωσης. Γι' αυτό, άλλωστε, ο κ. Τσίπρας παραπέμπει για εκείνη την περίοδο όλες τις εσωκομματικές διαδικασίες. Προφανώς σε κάτι συγκεκριμένο ελπίζει.
Αρκεί, βέβαια, πράγματι να συμβεί κάτι τέτοιο, γιατί δεν είμαι καθόλου βέβαιος ότι οι δανειστές (με πρώτη τη Γερμανία) δεν θα βρουν πάλι ένα «πάτημα» για να μην τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους. Η διαφορά όμως είναι ότι αυτή τη φορά η Ελλάδα θα έχει γερές «πλάτες».
Δεύτερο κρίσιμο ζήτημα είναι πώς τελικά θα γίνει αυτή η διαδικασία. Ως «σωτήριο» είχε παρουσιαστεί και το εγκληματικό PSI του Παπαδήμου και οι πάντες γνωρίζουν πλέον περί τίνος επρόκειτο (με πρώτους τους μικροομολογιούχους). Φυσικά, δεν θα αλλάξει η ζωή των Ελλήνων με μια «καλή λύση» για το χρέος ούτε θα τελειώσουν τα Μνημόνια. Θα χαλαρώσει όμως ο σφιγκτήρας γύρω από τον λαιμό των Ελλήνων και θα μπορέσει να πάρει επιτέλους ανάσα η πραγματική οικονομία.
Μην ξεχνάμε και κάτι άλλο. Οταν είχε ερωτηθεί ο κ. Τσίπρας πότε θα φορέσει γραβάτα, είχε απαντήσει «όταν κουρέψω το χρέος» και όχι, για παράδειγμα, «όταν βάλω τέλος στα Μνημόνια...» Επομένως, και ο ίδιος από την πρώτη ημέρα της διακυβέρνησής του αυτόν είχε θέσει ως τον πιο μεγάλο στόχο. Το ζήτημα, βέβαια, είναι αν θα τον αφήσουν οι «σύντροφοί» του να φτάσει έως εκεί.
Ολα θα κριθούν από το τι θα γίνει με το χρέος. Εκεί έχει επικεντρωθεί όλη η συζήτηση τις τελευταίες εβδομάδες, με το ΔΝΤ να πιέζει ασφυκτικά και τον πρωθυπουργό συνεχώς να μιλά γι' αυτό. Η προοπτική της αναδιάρθρωσης μπορεί να διαφοροποιήσει τα δεδομένα και να δώσει σημαντικές ανάσες πρώτα στη χώρα και μετά στην κυβέρνηση. Το κρίσιμο ζήτημα όμως είναι ποιο μοντέλο αναδιάρθρωσης θα επιλεγεί και τι αποτέλεσμα θα έχει.
Αυτό που νομίζω ότι δεν έχει εμπεδωθεί είναι ότι η παρ' ολίγον ρήξη με τους δανειστές -που έφερε στη συνέχεια το διχαστικό δημοψήφισμα- ήταν ακριβώς γι' αυτό το ζήτημα. Ο κ. Τσίπρας δεν είχε καμία συγκεκριμένη δέσμευση για το χρέος και, παρότι ήταν έτοιμος για άτακτο συμβιβασμό, έβλεπε ότι, χωρίς έναν «οδηγό» για το πώς θα μειωθούν τα βάρη της χώρας, δεν θα είχε απολύτως τίποτα να επικαλεστεί και απολύτως τίποτα να ελπίζει.
Στο συγκεκριμένο θέμα η σκληρή γραμμή που ακολούθησε ο κ. Τσίπρας είχε αποτέλεσμα. Ακόμα και οι άκαμπτοι Γερμανοί, που δεν ήθελαν ούτε να ακούσουν όχι μόνο για «κούρεμα» αλλά ούτε για διευθέτηση, αναγκάστηκαν να βάλουν νερό στο κρασί τους και να αποδεχτούν μια τέτοια λύση.
Η αναδιάρθρωση δεν είναι πλέον ευσεβής πόθος αλλά ρητή δέσμευση. Μάλιστα, η πρόσφατη συμφωνία στη Σύνοδο Κορυφής περιγράφει για πρώτη φορά και συγκεκριμένους τρόπους, μεταξύ των οποίων είναι η επιμήκυνση των δανείων και η μεγαλύτερη περίοδος χάριτος.
Η συνολική εικόνα, λοιπόν, της (κάκιστης αυτή τη στιγμή) συμφωνίας θα φανεί το φθινόπωρο, όταν αρχίσει η διαδικασία της αναδιάρθρωσης. Γι' αυτό, άλλωστε, ο κ. Τσίπρας παραπέμπει για εκείνη την περίοδο όλες τις εσωκομματικές διαδικασίες. Προφανώς σε κάτι συγκεκριμένο ελπίζει.
Αρκεί, βέβαια, πράγματι να συμβεί κάτι τέτοιο, γιατί δεν είμαι καθόλου βέβαιος ότι οι δανειστές (με πρώτη τη Γερμανία) δεν θα βρουν πάλι ένα «πάτημα» για να μην τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους. Η διαφορά όμως είναι ότι αυτή τη φορά η Ελλάδα θα έχει γερές «πλάτες».
Δεύτερο κρίσιμο ζήτημα είναι πώς τελικά θα γίνει αυτή η διαδικασία. Ως «σωτήριο» είχε παρουσιαστεί και το εγκληματικό PSI του Παπαδήμου και οι πάντες γνωρίζουν πλέον περί τίνος επρόκειτο (με πρώτους τους μικροομολογιούχους). Φυσικά, δεν θα αλλάξει η ζωή των Ελλήνων με μια «καλή λύση» για το χρέος ούτε θα τελειώσουν τα Μνημόνια. Θα χαλαρώσει όμως ο σφιγκτήρας γύρω από τον λαιμό των Ελλήνων και θα μπορέσει να πάρει επιτέλους ανάσα η πραγματική οικονομία.
Μην ξεχνάμε και κάτι άλλο. Οταν είχε ερωτηθεί ο κ. Τσίπρας πότε θα φορέσει γραβάτα, είχε απαντήσει «όταν κουρέψω το χρέος» και όχι, για παράδειγμα, «όταν βάλω τέλος στα Μνημόνια...» Επομένως, και ο ίδιος από την πρώτη ημέρα της διακυβέρνησής του αυτόν είχε θέσει ως τον πιο μεγάλο στόχο. Το ζήτημα, βέβαια, είναι αν θα τον αφήσουν οι «σύντροφοί» του να φτάσει έως εκεί.
* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.
0 Σχόλια