Νέα εντυπωσιακά στοιχεία για τον Vredefort το μεγαλύτερο και αρχαιότερο κρατήρα στη Γη

Δορυφορική εικόνα του Vredefort που είναι ο μεγαλύτερος και αρχαιότερος κρατήρας στη Γη. Credit: NASA
 
Λαΐνας Θοδωρής
Ο κρατήρας Vredefort στη Νότιο Αφρική είναι ένας γιγάντιος κρατήρας προϊόν της σύγκρουσης με ένα μεγάλο αστεροειδή πριν από εκατοντάδες εκ. έτη. Τα ευρήματα νέας μελέτης δείχνουν ότι ο Vredefort είναι ο αρχαιότερος αλλά και μεγαλύτερος κρατήρας της Γης.
Η έρευνα
Ο Vredefort έχει ακτίνα 190 χλμ και στη διάρκεια των αιώνων έχει υποστεί σημαντικές διαβρώσεις που όπως φαίνεται δεν επέτρεψαν μέχρι σήμερα να αποκαλυφθούν κρίσιμα στοιχεία της ταυτότητας του. Δύο ανεξάρτητες ομάδες ειδικών μελέτησαν εκ νέου τον κρατήρα αποκαλύπτοντας άκρως ενδιαφέροντα στοιχεία. Στη μια ομάδα επικεφαλής ήταν ο Ντέσμοντ Μόουζερ γεωχρονολόγος του Πανεπιστημίου Western στον Οντάριο του Καναδά και στη δεύτερη ομάδα επικεφαλής ήταν ο Μάθιου Χάμπερ πλανητικός γεωλόγος του Πανεπιστημίου των Βρυξελλών.
Στον κρατήρα υπάρχουν διάφορα «υλικά» (μάγμα, ορυκτά, πετρώματα κ.α) η προέλευση των οποίων προβληματίζει διαχρονικά τους ειδικούς. Κάποιοι θεωρούσαν ότι τα αρχαιότερα εξ αυτών δεν ήταν προϊόν της σύγκρουσης αλλά είχαν δημιουργηθεί πριν από τη σύγκρουση στο εσωτερικό της Γης και η σύγκρουση απλά τα οδήγησε στον κρατήρα. Αλλοι πίστευαν ότι κάποια από αυτά ήταν προϊόν της σύγκρουσης γεγονός που θα αποκάλυπτε ενδιαφέροντα στοιχεία για αυτή.

Τα νέα στοιχεία
Με βάση τις νέες αναλύσεις επιβεβαιώνεται κάτι που οι ειδικοί πιθανολογούσαν ότι δηλαδή ο Vredefort είναι ο αρχαιότερος που γνωρίζουμε στη Γη. Η σύγκρουση με τον αστεροειδή που τον δημιούργησε συνέβη πριν από 2.2 δισ. έτη. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ερευνητών ο αστεροειδής αυτός είχε διάμετρο δέκα χλμ και η πτώση του δημιούργησε μια… τρύπα δέκα φορές πιο βαθιά από τον Γκράν Κάνιον. Οι ερευνητές εκτιμούν επίσης ότι ο Vredefort όταν δημιουργήθηκε είχε διάμετρο 300 χλμ.
Πιστεύουν η τρομερή σύγκρουση εκτόξευσε τεράστιες ποσότητες στερεής αλλά και εξατμισμένης ύλης στην ατμόσφαιρα η οποία στην συνέχεια ταξίδεψε σε απόσταση 2.5 χιλιάδων χλμ και έπεσε σε μια πρωτοήπειρο από την οποία προέκυψαν στη συνέχεια η Σκανδιναβία και η βορειοδυτική Ρωσία. 

Δημοσιεύτηκε στο "ΤΟ ΒΗΜΑ science" την Τρίτη, 29 Απριλίου 2014