Νέα μελέτη αμφισβητεί την παρουσία νερού στην επιφάνεια του Άρη

H νέα μελέτη δείχνει ότι ο Άρης δεν μπορούσε να διαθέτει νερό στην επιφάνεια του και άρα είναι εξαιρετικά δύσκολο να έχει αναπτυχθεί εκεί ζωή έστω και σε μικροβιακό επίπεδο
 
Λαΐνας Θοδωρής
Τα τελευταία χρόνια γίνονται συνεχώς μελέτες σε μια προσπάθεια να διαπιστωθεί αν και πότε υπήρχε νερό σε υγρή μορφή στην επιφάνεια του Άρη.
Η παρουσία νερού σε υγρή μορφή είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη ζωή έστω και σε μικροβιακό επίπεδο οπότε η εξακρίβωση της ύπαρξης νερού στην επιφάνεια του Κόκκινου Πλανήτη θα αυξήσει κατακόρυφα τις πιθανότητες να υπήρχε κάποτε ζωή εκεί.
Οι περισσότερες μελέτες συγκλίνουν στην πιθανότητα να υπήρχε νερό σε υγρή μορφή στον Άρη, να υπήρχαν κάποτε θάλασσες, λίμνες και ποτάμια. Μια νέα μελέτη όμως ανατρέπει τα δεδομένα αφού τα ευρήματα της δείχνουν ότι οι ατμοσφαιρικές συνθήκες του Άρη ήταν διαχρονικά τέτοιες που καθιστούσαν εξαιρετικά δύσκολη αν όχι αδύνατη την ύπαρξη νερού σε υγρή μορφή στην επιφάνεια του.

Οι κρατήρες
Τη νέα μελέτη πραγματοποίησε ομάδα επιστημόνων με επικεφαλής τον Εντουιν Κάιτ,  πλανητικού επιστήμονα στο Πανεπιστήμιο Πρίνστον στις ΗΠΑ. Οι ερευνητές μελέτησαν προσεκτικά περίπου 300 κρατήρες που βρίσκονται σε περιοχές του ισημερινού του Άρη. Εξέτασαν τα γεωλογικά χαρακτηριστικά των κρατήρων και τη γεωλογική εξέλιξη τους στη διάρκεια των αιώνων. Η γεωλογική ιστορία των κρατήρων επέτρεψε στους ερευνητές να εντοπίσουν δεδομένα και για την ατμοσφαιρική ιστορία του Κόκκινου Πλανήτη. Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι κάποτε ο Άρης διέθετε πυκνή ατμόσφαιρα η οποία δημιούργησε τις προϋποθέσεις για την παρουσία νερού σε υγρή μορφή στην επιφάνεια του.
Οι ερευνητές μελετώντας τα γεωλογικά χαρακτηριστικά των κρατήρων και πραγματοποιώντας προσομοιώσεις κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι στην επιφάνεια του Άρη δεν σταμάτησαν ποτέ να πέφτουν διαστημικά σώματα (αστεροειδείς, κομήτες) και ειδικότερα δεν σταμάτησαν ποτέ να πέφτουν μικρού μεγέθους διαστημικά σώματα.
Σύμφωνα με τους ερευνητές η παρουσία πυκνής ατμόσφαιρας στον Άρη θα εμπόδιζε ή καλύτερα θα «εξόντωνε» τους μικρομεσαίους διαστημικούς βράχους πριν πέσουν στην επιφάνεια του φαινόμενο που συμβαίνει και στη Γη. Όμως αυτό δεν συνέβη και άρα σύμφωνα με τους ερευνητές ο Άρης διέθετε πάντοτε αραιή ατμόσφαιρα.
Αν αυτό αληθεύει σημαίνει ταυτόχρονα ότι ο πλανήτης είχε πάντοτε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες, τέτοιες που να μην επιτρέπουν την παρουσία νερού σε υγρή μορφή στην επιφάνεια του ή τουλάχιστον τη διατήρηση του υγρού νερού για χρονικά διαστήματα τέτοια ώστε να δημιουργηθούν προϋποθέσεις για εμφάνιση και συντήρηση της ζωής.
Τα σενάρια
Οι ερευνητές δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο κάποιες στιγμές η θερμοκρασία του Άρη να αυξήθηκε αξιοσημείωτα. Μια ελαφριά μετατόπιση της κλίσης του άξονα του κάποια στιγμή μπορεί να οδήγησε σε αυξημένες θερμοκρασίες και πιθανώς να δημιουργήθηκε πυκνή ατμόσφαιρα. Όμως οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι ακόμη και αν τελικά δημιουργήθηκε κάποτε πυκνή ατμόσφαιρα στον Άρη αυτή «έζησε» για μικρό χρονικό διάστημα.
Έντονη ηφαιστειακή δραστηριότητα και οι επιπτώσεις από τις συνεχείς προσκρούσεις μεγάλων αστεροειδών στην επιφάνεια του Άρη κατέστρεψαν όπως εκτιμούν οι ερευνητές την πυκνή ατμόσφαιρα αν αυτή υπήρξε κάποτε μην επιτρέποντας τελικά την παρουσία νερού σε υγρή μορφή σε διάρκεια χρόνου ικανή να συνδυαστεί με την παρουσία ζωής. Η νέα μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature Geoscience».

Δημοσιεύτηκε στο "ΤΟ ΒΗΜΑ science" την Τρίτη, 15 Απριλίου 2014