Υποχωρεί η γη - Πρωτεύουσες βυθίζονται λόγω εξάντλησης του υδροφόρου ορίζοντα!

Πλημμύρα στην Τζακάρτα, πρωτεύουσα της Ινδονησίας. Το φαινόμενο θα γίνεται όλο και πιο συχνό

Βαγγέλης Πρατικάκης
Τα τελευταία χρόνια γίνεται πολύς λόγος για την απειλή που αντιμετωπίζουν πολλές παράκτιες πόλεις από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας. Στην πραγματικότητα όμως η υποχώρηση του εδάφους λόγω κατάχρησης των υπόγειων υδάτων είναι μεγαλύτερο πρόβλημα, προειδοποιούν ευρωπαίοι ερευνητές.
Σε ορισμένες περιοχές του κόσμου, ο ρυθμός υποχώρησης του εδάφους είναι δέκα φορές μεγαλύτερος από την ταχύτητα ανόδου της στάθμης, εκτιμά ο Ζιλ Έρκενς του Ερευνητικού Ινστιτούτου Deltares στην Ουτρέχτη της Ολλανδίας.

Ποιές πόλεις κινδυνεύουν

Χωρίς τη λήψη μέτρων, τμήματα της Τζακάρτα, της Μπαγκόκ, της Ντάκα, της Πόλης του Χο Τσι Μινχ και άλλες μεγαλουπόλεις θα αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο κίνδυνο πλημμυρών και τελικά θα βυθιστούν κάτω από το επίπεδο της θάλασσας, ανέφερε ο ερευνητής σε συνέδριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Γεωεπιστημών που πραγματοποιείται στη Βιέννη.

Χαρακτηριστική περίπτωση ήταν το Τόκιο, στο οποίο η άντληση υπογείων υδάτων βύθισε την πόλη κατά δύο μέτρα μέχρι που τελικά απαγορεύτηκε. Για τον ίδιο λόγο, τα πηγάδια έκλεισαν και στη Βενετία, η οποία βυθίζεται ούτως ή άλλως λόγω γεωλογικών διαδικασιών και είναι ιδιαίτερα επιρρεπής στις πλημμύρες.

Οι παράκτιες πόλεις, επισήμανε ο Έρκενς, είναι ιδιαίτερα ευάλωτες στην υποχώρηση του εδάφους καθώς συχνά είναι χτισμένες σε εκβολές ποταμών ή σε άλλες περιοχές με μαλακό υπέδαφος.

Η μελέτη

Στο ίδιο συνέδριο παρουσιάστηκε ξεχωριστή μελέτη για τη Βενετία. Σύμφωνα με τον Πιέτρο Τεατίνι του Πανεπιστημίου της Πάντοβα, οι ανθρώπινες δραστηριότητες ευθύνονται περισσότερο για την υποχώρηση της πόλης σε σχέση με τα φυσικά, γεωλογικά αίτια. Με τη διακοπή της άντλησης υπογείων υδάτων την περασμένη δεκαετία, ο ρυθμός υποχώρησης μειώθηκε σημαντικά.

«Η πιο δραστική και αποτελεσματική λύση είναι να σταματήσουμε να αντλούμε νερό για υδροδότηση» συνιστά ο Δρ Έρκενς. Το πρόβλημα σε αυτή την περίπτωση θα ήταν βέβαια η εξεύρεση νέας πηγής πόσιμου νερού, και αυτό ίσως δεν είναι δυνατόν σε πολλές περιπτώσεις. Το μόνο θετικό είναι ότι την τελευταία δεκαετία οι γεωλόγοι έχουν ένα νέο εργαλείο για τη μέτρηση της υποχώρησης. Είναι τα δορυφορικά «ραντάρ συνθετικού διαφράγματος», τα οποία μπορούν να μετρούν την κάθετη μετατόπιση του εδάφους ανάμεσα σε διαφορετικά περάσματα του δορυφόρου. 

Δημοσιεύτηκε στο "ΤΟ ΒΗΜΑ science" την Τρίτη, 29 Απριλίου 2014