Πιο κοντά σε θεραπεία του κοινού κρυολογήματος

Αναπτύχθηκε φαρμακευτικό μόριο το οποίο στοχεύει έναν ιό παρόμοιο με εκείνους που προκαλούν το κοινό κρυολόγημα

Τσώλη Θεοδώρα

Ισως μια θεραπεία για το κοινό κρυολόγημα να βρίσκεται ένα βήμα πιο κοντά, σύμφωνα με νέα μελέτη. Ερευνητές από την Οξφόρδη, το Λιντς, το Πεκίνο και το Ινσμπουργκ πιστεύουν ότι δημιούργησαν ένα φάρμακο το οποίο θα μπορεί να πολεμήσει τους ιούς που προκαλούν το κοινό κρυολόγημα.
Οπως λένε, η ουσία που ανέπτυξαν μπορεί να αποτρέψει τη μόλυνση των ανθρώπων από τους ιούς του κοινού κρυολογήματος.

Από τη νόσο χεριών, ποδιών, στόματος στο κρυολόγημα

Για την ακρίβεια, η φαρμακευτική ουσία των επιστημόνων στοχεύει τον ιό που είναι υπεύθυνος για τη νόσο χεριών, ποδιών, στόματος - πρόκειται για μια ιογενή λοίμωξη που προσβάλλει μικρά παιδιά (εκδηλώνεται με πυρετό και εξανθήματα) και προκαλεί επιδημίες στην Ασία.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, το νέο επίτευγμα είναι σημαντικό σε ό,τι αφορά το κυνήγι μιας αποτελεσματικής θεραπείας για το κρυολόγημα, και αυτό διότι οι ιοί του κοινού κρυολογήματος είναι παρόμοιοι με εκείνον που προκαλεί τη νόσο χεριών, ποδιών, στόματος.

Ο καθηγητής Ντέιβ Στιούαρτ, διευθυντής του Τμήματος Δομικής Βιολογίας στην Ιατρική Σχολή Nuffield του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, ανέφερε: «Στοχεύοντας μια δομή που εντοπίζεται σε σχετικούς ιούς, καθίσταται δυνατό να αναπτύξουμε παρόμοιες θεραπείες οι οποίες θα στοχεύουν και τους ιούς του κρυολογήματος. Εξ όσων γνωρίζω, μια εταιρεία έχει ήδη κάνει πρόοδο σε ό,τι αφορά τη στόχευση του κύριου ιού του κοινού κρυολογήματος. Η δική μας ερευνητική δουλειά βρίσκεται ακόμη σε πρώιμο στάδιο, ωστόσο συνεργαζόμαστε με επιστήμονες στην Κίνα προκειμένου να δημιουργηθεί όσο πιο σύντομα γίνεται ένας αναστολέας».

Χρήση πρωτοποριακών τεχνικών

Η νέα φαρμακευτική θεραπεία, η οποία μέχρι στιγμής έχει δοκιμαστεί μόνο σε κύτταρα στο εργαστήριο, αναπτύχθηκε με χρήση πρωτοποριακών τεχνικών.

Προκειμένου να δημιουργήσουν το φάρμακο που στοχεύει μια κύρια δομή του ιού που προκαλεί νόσο χεριών, ποδιών, στόματος οι ερευνητές έπρεπε αρχικώς να κατανοήσουν αυτή τη δομή. Στη συνέχεια προσδιόρισαν πώς η δομή σχετίζεται με τη λειτουργικότητα του παθογόνου. Τέλος ανέπτυξαν μια μέθοδο αλληλεπίδρασης αυτής της δομής ώστε να θέσουν «εκτός μάχης» τον ιό.

Η δομή του EV71 - του ιού που προκαλεί νόσο χεριών, ποδιών και στόματος - «αποκρυσταλλώθηκε» αρχικώς το 2012. Στη συνέχεια οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν ένα γιγάντιο μικροσκόπιο ώστε να δουν πώς ακριβώς ο ιός μετασχηματίζεται ώστε να εισέλθει στα ανθρώπινα κύτταρα. Το μικροσκόπιο αυτό που ονομάζεται Diamond Light Source επιτρέπει στους ειδικούς να βλέπουν το σχήμα των ιών και των βακτηρίων σε ατομικό επίπεδο και να κατανοούν, ως έναν βαθμό, το πώς αυτά λειτουργούν.

Θέτοντας τον ιό «εκτός μάχης»

Ο ιός φέρει μια κάψα (εξωτερικό περίβλημα) η οποία μόλις εκείνος εισέλθει στο κύτταρο του ξενιστή σπάει, με αποτέλεσμα να εκλύεται το ιικό RNA εντός του κυττάρου. Η ερευνητική ομάδα ανακάλυψε ένα πολύ ισχυρό μόριο το οποίο θέτει εκτός λειτουργίας τον μηχανισμό που χρησιμοποιεί η κάψα του ιού ώστε να ανοίξει. Με τον τρόπο αυτόν σταματά η ικανότητα του ιού να εκλύει το γενετικό υλικό του μέσα στον ανθρώπινο οργανισμό και να τον μολύνει.

Οταν προσδιορίστηκε η δομή του ιού το 2012, η ερευνητική ομάδα είδε μια μικρή «τσέπη» σε αυτόν στην οποία θα μπορούσε να μπει το φάρμακο. Τώρα αναπτύχθηκε λοιπόν ένα μόριο το οποίο μπορεί να «κάτσει» μέσα σε αυτή την τσέπη και να «κλειδώσει» τον ιό καθιστώντας τον ανίκανο να εκλύσει το γενετικό υλικό του.

Απαιτούνται χρόνια ως την κυκλοφορία φαρμάκου

Πρέπει βέβαια να σημειωθεί ότι θα περάσουν χρόνια ώσπου ένα τέτοιο φάρμακο να βγει στην αγορά. Οι ερευνητές τονίζουν επίσης ότι οφείλουν να είναι προσεκτικοί, αφού οι ιοί μεταλλάσσονται ταχύτατα και είναι πιθανό ο EV71 να μεταλλαχθεί ώστε να «ξεφύγει» από τον αναστολέα που ετοιμάζουν.

Ωστόσο τα πρώτα σημάδια είναι υποσχόμενα και τώρα που η μεθοδολογία υπάρχει, ίσως θα είναι δυνατόν να αναπτυχθεί ένας αναστολέας που θα είναι αποτελεσματικός και ενάντια στις μεταλλάξεις του ιού, όπως αναφέρεται σε δημοσίευση στην επιθεώρηση «Nature Structural and Molecular Biology».