Θεόρατοι κυκλώνες η νέα αναπάντεχη ανακάλυψη του Juno στον Δία

Του Κώστα Δεληγιάννη

Νέα ερωτηματικά έκρυβαν για τους επιστήμονες τα δεδομένα που έφτασαν από το διαστημόπλοιο Juno, μετά την τελευταία κοντινή του διέλευση από τον πλανήτη. Ανάμεσα σε αυτά, οι τεράστιοι και εντυπωσιακοί κυκλώνες που αποτύπωσε το σκάφος, περνώντας από τους δύο πόλους του Δία.

Το Juno έφτασε στον πλανήτη το περασμένο καλοκαίρι. Είναι το πρώτο διαστημόπλοιο που θα εξετάσει τους πόλους του από τόσο μικρή απόσταση. Περιφέρεται σε τροχιά που, κάθε 53 ημέρες, το φέρνει σε «απόσταση αναπνοής» από τα νέφη στην ανώτερη ατμόσφαιρα του Δία. Όταν ολοκληρώσει κάθε «επίσκεψή» του, στέλνει στη Γη τα στοιχεία που συνέλεξε.
Οι επιστήμονες δεν περίμεναν ότι σχηματίζονται κυκλώνες στους πόλους. «Νιώσαμε έκπληξη, παρόλο που γνωρίζαμε πως η κάμερα ουσιαστικά θα στραφεί σε μία terra incognita για εμάς», λέει ο Τζόναθαν Λούνιν, από το πανεπιστήμιο Cornell και μέλος του επιστημονικού επιτελείου της αποστολής του Juno.
Τώρα, οι επιστήμονες θέλουν να κατανοήσουν πώς εξελίσσονται χρονικά οι κυκλώνες, αλλά και κατά πόσο υπάρχουν διαφορές στην εκδήλωση του φαινόμενου ανάμεσα στον βόρειο και τον νότιο πόλο. «Προς το παρόν πάντως, απολαμβάνουμε αυτές τις εικόνες», προσθέτει ο Λούνιν.
Η ερευνητική ομάδα συναντήθηκε στις αρχές της εβδομάδας, για μία προκαταρκτική συζήτηση σχετικά με τα πιο πρόσφατα δεδομένα που κατέφθασαν από το διαστημόπλοιο. «Ήμασταν όλοι τρομερά ενθουσιασμένοι. Τα αποτελέσματα είναι πραγματικά εξαιρετικά», λέει ο Φραν Μπάτζιναλ, καθηγητής αστροφυσικής και πλανητικών επιστημών στο πανεπιστήμιο του Κολοράντο.
«Ο λόγος είναι πως δεν παραπέμπουν σε ό,τι περιμέναμε. Αν βρίσκαμε απλώς ό,τι αναμέναμε, θα ήταν τετριμμένα. Τώρα, όμως, μας ενθουσιάζει το γεγονός ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μυστήρια και γρίφους, που μας κάνουν να αναρωτιόμαστε».
Μερικά από αυτά τα μυστήρια είναι αρκετά «σκοτεινά». Για παράδειγμα, προέκυψαν νέα στοιχεία για το εντυπωσιακό σέλας που σχηματίζεται στους δύο πόλους του Δία. Και στους δύο πόλους, το σέλας σχηματίζεται από σωματίδια υψηλής ενέργειας, τα οποία κινούνται κατά μήκος των δυναμικών γραμμών του μαγνητικού πεδίου του πλανήτη, κάτι που θα σήμαινε πως θα έπρεπε να εμφανίζονται ισχυρά ηλεκτρικά ρεύματα.
«Ωστόσο, δεν ανιχνεύσαμε διαταραχές στο μαγνητικό πεδίο, τις οποίες θα έπρεπε κανονικά να προκαλούν», επισημαίνει ο Μπάτζιναλ. Ένας ακόμη γρίφος, που υποτίθεται πως θα έπρεπε να λύσει το διαστημόπλοιο, αφορά το κατά πόσο ο Δίας έχει στερεό πυρήνα, αν και είναι αέριος γίγαντας.
«Τα πρώτα δεδομένα υποδεικνύουν πως υπάρχει όντως πυρήνας», λέει ο Λούνιν. «Ωστόσο, δεν φαίνεται να είναι οριοθετημένος». Μία ακόμη έκπληξη που προέκυψε από το Juno αφορά τη συγκέντρωση αμμωνίας στην ατμόσφαιρα.
Οι επιστήμονες θεωρούσαν πως το πιο πιθανό είναι η αμμωνία να είναι ισοκατανεμημένη στην ατμόσφαιρα του πλανήτη. Παρ’ όλα αυτά τα δεδομένα δείχνουν πως υπάρχουν μεγαλύτερες ποσότητες στον ισημερινό απ’ ό,τι στα υπόλοιπα πλάτη.
Το σκάφος αναμένεται να πραγματοποιήσει περισσότερες από είκοσι επιπλέον κοντινές διελεύσεις. Επομένως, δεν είναι απίθανο να προκύψουν και άλλες εκπλήξεις για την επιστημονική ομάδα.



* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.

Δημοσίευση σχολίου

0 Σχόλια