Όντας φοιτητής στην Αγγλία στο πρώτο μισό της δεκαετίας του ’80, ήμουν τυχερός και απέκτησα πολύτιμη εμπειρία βρισκόμενος δίπλα στους απεργούς ανθρακωρύχους που για έναν ολόκληρο χρόνο έδιναν τον τιτάνιο αγώνα τους ενάντια στο σκληρότερο και πιο αδίστακτο πρόσωπο του μονεταρισμού, την κυβέρνηση Θάτσερ.
Η ηγεσία των ριζοσπαστικών συνδικάτων, τα δυναμικά στελέχη των Εργατικών, οι αγωνιστικές κινητοποιήσεις των πολύ μικρών αλλά ιδιαίτερα επίμονων κομμάτων της λεγόμενης Άκρας Αριστεράς, συνέθεταν ένα πολύχρωμο πολιτικό τοπίο, με μια Αριστερά γεμάτη νοήματα και συγκλονιστικούς αγώνες. Αυτό το τοπίο εμπλουτιζόταν με τα αιτήματα των Ιρλανδών για ανεξαρτησία, τις πορείες για τον πόλεμο Ιράν-Ιράκ και τις διώξεις των Αριστερών εκεί, αλλά και στην Λατινική Αμερική, καθώς και τα άλλα λιγότερο σημαντικά γεγονότα που ήταν πάντοτε άμεσα γνωστά στην ενημερωμένη Βρετανική πολιτική σκηνή.
Έκτοτε πολλά πέρασαν, οι πολιτικές εξελίξεις ήταν ραγδαίες και σαρωτικές σε όλη την υφήλιο, αλλάζοντας ριζικά το τοπίο στις συμπεριφορές και στις στάσεις των πολιτικών και των πολιτών. Ο νεοφιλελευθερισμός κυριάρχησε και η Ευρωπαϊκή Ένωση απέκτησε ένα τύποις προοδευτικό πρόσημο (οριζόμενο ως δημοκρατικές δυνάμεις), η δε παλαιά κραταιά Γηραιά Αλβιόνα έμεινε μονάχη να αναπολεί το παρελθόν και τη θέση της στον κόσμο. Η Αριστερά μεταλλάχθηκε σε βαθμό που έμοιαζε με τη Δεξιά (τουλάχιστον στις εφαρμοζόμενες πολιτικές) και ονόματα όπως ο Μπλερ και ο Μπράουν βαφτίστηκαν Αριστεροί, έχοντας την ίδια ονοματοδοσία με εκείνους που τριάντα χρόνια πριν ορίζονταν Αριστεροί (βλέπε Σκάργκιλ και Μπεν). Οι λέξεις έχασαν τη σημασία τους, η πολιτική ήταν σαν μια νερόβραστη Αγγλική σούπα και η Αριστερά πνίγηκε στον κιτρινωπό Τάμεση.
Η εργατική τάξη ξέχασε πόσο γλαφυρά την περιέγραψε ο Ένγκελς και ποια θέση της έδωσε στο κοινωνικό γίγνεσθαι. Όλα έγιναν ένας αχταρμάς και τα πάντα έμοιαζαν με μια κούπα χλιαρού τσαγιού με γάλα. Ακόμα και η συμμετοχή των πολιτών μέσα από την εκλογική διαδικασία, είχε αποκτήσει ένα διαδικαστικό και ανούσιο περιεχόμενο: «Ό,τι και να ψηφίσεις, το ίδιο αποτέλεσμα βγαίνει από την κάλπη.» Οι πολίτες έχασαν τους ταξικούς προσανατολισμούς και βρέθηκαν αντιμέτωποι με το απαίσιο πρόσωπο της νεοφιλελεύθερης γραφειοκρατίας και ενός συστήματος διαπλοκής και διασφάλισης του δεδομένου στάτους κβο, αυτού των Βρυξελλών και της Φρανκφούρτης.
Η μια πλευρά της Αριστεράς ένιωθε ένοχη για τα Μπρεζνιεφικά εκτρώματα, μια άλλη κολυμπούσε στα θολά νερά μιας αποϊδεολογικοποιημένης ανάλυσης της Ιστορίας και μια τρίτη, παρέμενε στα κάγκελα κραυγάζοντας επαναστατικά συνθήματα επί παντός επιστητού. Και ο λαός; Αυτός ήταν έρμαιο στην αδηφαγία των καπιταλιστών και επιρρεπής στην τεχνητή ευμάρεια των δανείων και των ταξιδιών.
Και όταν όλα άρχισαν και πηγαίνανε κατά διαόλου και η κρίση χτύπησε κύρια και καίρια αυτούς που πειθήνια πίστεψαν στο καπιταλιστικό τοτέμ, ενώ η προσφυγιά φάνταζε και παραμένει να είναι ο μπαμπούλας για τα πετσοκομμένα μεροκάματα και τη δυσβάσταχτη ανεργία (με ευθύνη των πλουτοκρατών) και ο λαϊκισμός των φτιαχτών και ασήμαντων πολιτικών αναγόρευε τα προβληματικά και διχαστικά δημοψηφίσματα ως ύψιστη μορφή λαϊκής συμμετοχής (αρκεί να διατηρούν σε ύπνωση το πόπολο και να το κάνουν να μη βλέπει τη ρίζα της μιζέριας του), τότε η κάθε λογής Ακροδεξιά, ο κάθε κοπής φασίστας και εθνικιστής εμφανίζεται ως επαναστάτης και αρνητής του συστήματος, σπρώχνοντας στην άκρη την Αριστερά. Γιατί η Αριστερά θεώρησε ότι είχε το αλάθητο του κατακριτή του καπιταλισμού και τη μοναδικότητα της επαναστατικής αλήθειας. Κι όμως ήταν ήδη μέρος του καπιταλιστικού συστήματος, είχε αποκτήσει συστημικά χαρακτηριστικά κι έπαιζε μπάλα στο γήπεδο του ταξικού αντίπαλου. Μπορεί κανείς να περιμένει ότι υπάρχει δυνατότητα να έχεις νίκες και να αναγνωριστεί ο ρόλος σου, κάτω από αυτές τις συνθήκες; Μόνο αν έχεις εθιστεί στη λογική του συστήματος και στο όνομα της διατήρησης κυβερνητικών χαρτοφυλακίων έχεις γίνει πολιτικός μύωπας. Και δυστυχώς, αυτό είχε συμβεί…
Η επόμενη μέρα είναι αναγκαστικά αυτή της αναζήτησης και της προσπάθειας εύρεσης προσανατολισμού και στόχευσης. Δεν είναι αναγκαίος ο Σέρλοκ Χολμς για να βοηθήσει σε αυτή τη κατεύθυνση, αλλά η επιστροφή στο γερο-Κάρολο και στο φιλαράκι του τον Φρειδερίκο είναι απαραίτητη όσο ποτέ άλλοτε. Διαφορετικά τα μνημόνια θα καταπίνονται αμάσητα, τα σύνορα θα είναι διαπεράσιμα μόνο από τα ποντίκια και το μαύρο θα σκοτεινιάζει τον πολιτικό ορίζοντα. Για το δε Ευρωπαϊκό όραμα, αυτό χάθηκε κάπου κάτω από τα συντρίμμια του Τείχους του Βερολίνου και στις αλά Σόιμπλε ενοποιήσεις και πολιτικές επιδιώξεις.
* Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μη συμπίπτουν με τις απόψεις του/της αρθρογράφου ή τα περιεχόμενα του άρθρου.
){kind=link}
0 Σχόλια