Αρχαίων σοφία: Περί δικαίου

Αναρωτηθήκατε ποτέ αν είστε δίκαιος άνθρωπος;

Γράφει η maridor


Πολλές φορές στην καθημερινή μας ζωή λέμε ότι κάποιος είναι «καλός» ή «δίκαιος» άνθρωπος. Ποια είναι, όμως, η πραγματική σημασία αυτής της φράσης; Μήπως τελικά βγάζουμε γρήγορα συμπεράσματα τόσο για τους άλλους όσο και για τον ίδιο μας τον εαυτό όταν χρησιμοποιούμε τον χαρακτηρισμό του «δίκαιου ανθρώπου»;

Για να απαντήσουμε σε αυτό το ερώτημα θα πρέπει να εστιάσουμε την προσοχή μας σε μία έννοια εξίσου δυσνόητη και αόριστη που κρύβεται πίσω από αυτή τη λέξη και δεν είναι άλλη από την ίδια τη δικαιοσύνη. Η δικαιοσύνη είναι μία από τις υπέρτατες αρετές σε κάθε εποχή. Δεν χάνει ποτέ την αξία της, αλλά παραμένει διαρκώς ένα από τα πολυτιμότερα αγαθά. Τι ακριβώς αντιπροσωπεύει άραγε αυτή η λέξη; Ποιος πολίτης θα μπορούσε να χαρακτηριστεί «δίκαιος»; Ποιος άνθρωπος θα λέγαμε ότι χαρακτηρίζεται από δικαιοσύνη; Αυτός που δεν διαπράττει αδικίες, θα έλεγε κάποιος που ίσως προσπαθούσε να απαντήσει βεβιασμένα στην ερώτηση.

Η αλήθεια, όμως, κρύβεται στα λόγια του αρχαίου συγγραφέως Φιλήμονος: «ἀνὴρ δίκαιος ἐστίν οὐχ ὁ μὴ ἀδικῶν, ἀλλ’ ὅστις ἀδικεῖν δυνάμενος οὐ βούλεται», δηλαδή δίκαιος δεν είναι αυτός ο οποίος δεν αδικεί, αλλά εκείνος που αν και έχει τη δύναμη να αδικήσει δεν θέλει να το κάνει.

Ας επιστρέψουμε τώρα στο αρχικό μας ερώτημα. Θεωρείτε, λοιπόν, ότι είστε δίκαιος άνθρωπος; Όταν σας δίνεται η ευκαιρία να εκδικηθείτε κάποιον που σας έκανε κακό, το κάνετε; Όταν μπορείτε να αδικήσετε κάποιον για να επωφεληθείτε εσείς οι ίδιοι, εκμεταλλεύεστε την ευκαιρία; Όταν έχετε τη δυνατότητα να αποφύγετε εσείς τις δυσκολίες φορτώνοντάς τες σε κάποιον άλλο, το κάνετε; Αν δεν έχετε κάνει ούτε και πρόκειται ποτέ σας να κάνετε αυτά ή κάτι παρόμοιο, τότε μπορείτε να θεωρείτε τον εαυτό σας «δίκαιο άνθρωπο». Ή μήπως τελικά αλλάξατε γνώμη;

Δημοσίευση σχολίου

0 Σχόλια